به گزارش خبرگزاری ایمنا، اولین سیاره فراخورشیدی که در سال ۱۹۹۵ کشف شد، نقطه آغاز سفری به سوی شگفتیهای فراوان در آسمان بود. در آن زمان دو دانشجوی فارغالتحصیل دانشگاه هاروارد به نامهای سارا سیگر و دیو شاربونو در دنیای ناشناختهای از سیاراتی تحقیق میکردند که به دور ستارههای دوردست میچرخیدند. این دو جوان با شوری فراوان به ماجراجویی در جهانهای ناشناخته پرداختند.
سیگر که در حالحاضر در مؤسسه فناوری ماساچوست فعالیت میکند، درباره این تجربه اظهار کرد: من همیشه عاشق کاوش و کشف ناشناختهها بودهام و این یک قلمرو تازه برای من بود. در سالهای بعد، سیگر و شاربونو به پیشگامان این عرصه تبدیل شدند و امسال به خاطر تلاشهایشان در شناخت و توصیف سیارات فراخورشیدی جایزه معتبر کاولی (جایزه کاولی در اخترفیزیک به دستاوردهای برجستهای در زمینه پیشبرد دانش و درک ما از منشأ، تکامل، و خواص جهان از جمله زمینه کیهانشناسی، اخترفیزیک، نجوم، علوم سیارهای، فیزیک خورشیدی، علوم فضایی تعلق میگیرد) در اخترفیزیک را دریافت کردند. پژوهشهای اولیه این دو دانشمند باعث شد علم نجوم با اشتیاق بیشتری به کاوش در جهانهای دیگر بپردازد.
امروزه با کمک تلسکوپهای زمینی و فضایی، بیش از ۵۰۰۰ سیاره فراخورشیدی در کهکشان ما کشف شده است؛ سیاراتی با شگفتیهایی که هرگز تصور نمیکردیم، از جمله غولهای گازی بسیار داغ، سیارات آبی بدون خشکی، و حتی دنیایی که شاید باران آهن در آن ببارد.
شاربونو در این رابطه اظهار کرد: ما متوجه شدیم که سیارات با اندازهها و مدارهای مختلف در سراسر کهکشان وجود دارند، و میتوان گفت طبیعت نسبت به انسانها بسیار سخاوتمند بوده است.
در زمان آغاز به کار شاربونو و سیگر، کشف سیارات فراخورشیدی همچنان با شک و تردید همراه بود. نخستین سیارهای که کشف شد، «۵۱ پگاسی B» نام داشت که یک غول گازی بسیار نزدیک به ستاره خود بود و چهار روز طول میکشید تا به دور ستارهاش بچرخد. وی با اشاره با این موضوع افزود: این سیاره بسیار عجیب بود.
وی برای کسب شواهد بیشتر، شبهای متوالی تلسکوپ خود را به سمت این سیاره تنظیم میکرد تا تغییرات کوچکی در نور ستاره مشاهده کند. در نهایت موفق شد نشانههای کوچکی از عبور این سیاره از مقابل ستارهاش را مشاهده کند.
سیگر نیز در دانشگاه هاروارد به تحقیق درباره اتمسفر این سیارات داغ پرداخته و پیشبینی کرد که نور ستاره هنگام عبور از اتمسفر این سیارات ممکن است اثری بهجا بگذارد که ترکیب شیمیایی جو آنها را آشکار کند. این پیشبینی بعدها توسط شاربونو با دادههای تلسکوپ فضایی هابل تأیید شد.
امروزه بیش از ۴۰۰۰ سیاره فراخورشیدی با روش «ترانزیت» کشف شدهاند؛ روشی که با کمک تلسکوپهایی مثل کپلر و TESS، نور ستارهها را در لحظه عبور سیارات ثبت میکند. این روش به کشف سیارات نزدیک به ستارههایشان کمک میکند.
تلسکوپهای آینده نیز مانند تلسکوپ فضایی رومی (نانسی گریس رومن)، با استفاده از میکرولنز گرانشی به دنبال سیاراتی در فواصل دورتری خواهند بود و دانش ما را از چگونگی پیدایش و ترکیب سیارات تکمیل خواهند کرد.
وی در مورد ناشناختههای کیهان بیان کرد: ما هنوز بسیاری از رازهای این سیارات را نمیدانیم، تلسکوپهای جدید به ما سرنخهایی از نحوه شکلگیری جو و حیات این سیارات خواهند داد. نجوم علمی تجربی نیست؛ ما باید در جستجوی سیاراتی متفاوت و متنوع در کیهان باشیم.