به گزارش خبرگزاری ایمنا، بسکتبال ایران، روزهایی بحرانی و پرچالش را پشت سر می‌گذارد. لیگ برتر که زمانی نماد رقابت حرفه‌ای در این رشته بود، اکنون با مشکلاتی نظیر انصراف تیم‌ها، ضعف مدیریت و افت کیفیت فنی دست‌وپنجه نرم می‌کند. تنها در فصل جاری، چهار تیم از لیگ دسته یک به دلیل کمبود تیم‌های واجد شرایط، به لیگ برتر آورده شدند که این تصمیم، گویای عمق بحران و نبود ساختار مدیریتی اصولی در بالاترین سطح بسکتبال کشور است. از سوی دیگر، انضباط مالی نامناسب و بی‌ثباتی در باشگاه‌ها، مسیر رشد و حرفه‌ای‌سازی را مسدود کرده و حتی تیم‌های با سابقه‌ای همچون ذوب‌آهن را نیز در وضعیت بغرنجی قرار داده است.
در کنار این مشکلات داخلی، بسکتبال ایران در صحنه‌های آسیایی نیز از جایگاه پیشین خود فاصله گرفته است. در حالی که ایران در گذشته‌ای نه‌چندان دور قهرمان آسیا بوده و به المپیک نیز راه یافته بود، اما در سال‌های اخیر نتایج ضعیف نشان‌دهنده سقوطی بی‌سابقه است. فاصله گرفتن از اصول مدیریت تخصص‌محور و روی آوردن به تصمیم‌گیری‌های غیرکارشناسی در فدراسیون، وضعیت را پیچیده‌تر کرده و بسکتبال ایران را در مسیر سراشیبی قرار داده است.
اکنون که بحران در هر دو سطح داخلی و آسیایی نمایان شده، بیش از هر زمان دیگری نیاز به بازنگری در مدیریت، سرمایه‌گذاری و زیرساخت‌ها احساس می‌شود. آیا بسکتبال ایران می‌تواند از این دوران تاریک عبور کند و به روزهای اوج خود بازگردد؟ یا این افت، سرآغازی برای دورانی طولانی از ناکامی‌ها خواهد بود؟
حال بسکتبال کشور خوب نیست
افشین رضاپور، کارشناس بسکتبال در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا می‌گوید: حال بسکتبال اصلاً خوب نیست؛ ما شاهد سقوط متوازن بسکتبال ایران هستیم. ما در همه زمینه‌ها، شاهد سقوط بسکتبال هستیم که بیشتر به واسطه ناکارآمدی مدیریتی در بسکتبال رخ داده است.
وی درباره وضعیت لیگ برتر بسکتبال می‌افزاید: شیب نزولی لیگ برتر بسکتبال از دو فصل قبل آغاز شد و در فصل جاری، این شیب نزولی شدت بیشتری گرفته است. لیگ برتر با مشکلاتی مانند جذب سرمایه‌گذار و حضور تیم‌ها دست و پنجه نرم می‌کند. همان ابتدای لیگ، چهار تیم از لیگ برتر انصراف دادند و چهار تیم از لیگ دسته یک جایگزین شدند؛ همین موضوع نمایان‌گر سقوط فاحش وضعیت فنی لیگ برتر است. ما چهار تیم آوردیم که پارسال در لیگ دسته یک به جمع هشت تیم برتر هم نرسیدند. امسال هم تا نیم‌فصل دوازده تیم در لیگ حضور داشتند اما بعد از نیم‌فصل، روند لیگ با یازده تیم ادامه پیدا کرد.
کارشناس بسکتبال در پاسخ به سوال خبرنگار ایمنا درباره خروج فولاد هرمزگان و ورود ذوب‌آهن در اواسط لیگ تصریح می‌کند: ابتدا باید بگویم بسکتبال ذوب‌آهن این روزها حال خوشی ندارد. مربی این تیم، به خاطر ارتباطاتی که با فدراسیون دارد و عضو کمیته فنی است، تیم را به واسطه سرمربی بودن حفظ کرده است. ذوب‌آهن تا امروز پولی به بازیکنانش نداده؛ وضعیت ذوب‌آهن هم اینگونه است و به اصلاً به فکر بازیکن نیست.
در ورزش کشور انضباط مالی وجود ندارد
رضاپور یادآور می‌شود: یک موضوع کلی در ورزش کشور ما وجود دارد؛ آن هم موضوع «انضباط مالی» است که باشگاه‌های ما انضباط مالی ندارند. درواقع تعریف درستی از باشگاه در ورزش ما وجود ندارد و بخش خصوصی سرمایه‌گذاری درستی در زمینه ورزش انجام نمی‌دهد. همه می‌دانیم این مشکلات در ورزش وجود دارد و مختص به بسکتبال نیست. اما «چگونه مدیریت کردن» هم مهم است که ما در بسکتبال مدیریت خوب را نداریم. وقتی در بالاترین سطح مسابقات، چهار تیم از لیگ یک به لیگ برتر می‌آوریم، نشان دهنده این موضوع است که ما ضعف مدیریتی داریم. چه مشخصه مدیریتی وجود دارد ناگهان چهار تیم از دسته یک به لیگ برتر می‌آوریم.
مشخص نیست سازمان لیگ بسکتبال دقیقاً چکار می‌کند؟
وی ادامه می‌دهد: این موارد باعث می‌شود تا باشگاهی که زحمت کشیده و به لیگ برتر آمده هم اشتیاقش را از دست بدهد و با خود بگوید «اگر به این راحتی می‌شد به لیگ برتر آمد، من هم در خانه می‌نشستم و آنقدر تلاش نمی‌کردم». وقتی هیچ سیستم صعود و سقوطی وجود ندارد، چگونه می‌توان لیگ را مدیریت کرد؟ این آثار ناکارآمدی مدیریتی است.
کارشناس بسکتبال تصریح می‌کند: سازمان لیگ هم یک سازمان بی در و پیکر است که مشخص نیست در این سازمان دقیقاً چه کار می‌کنند! اصلاً سازمان لیگ یعنی چه؟ در سه سال گذشته، سه رئیس برای سازمان لیگ مشخص شده است. این موارد است که در بسکتبال نشان می‌دهد ناکارآمدی مدیریتی وجود دارد.
رضاپور به سوال ایمنا درباره راهکارهای پیشنهادی برای رفع این مشکلات می‌افزاید: متاسفانه در چندسال گذشته، کسانی که در زمینه بسکتبال تخصص داشتند را از دست دادیم و افرادی آمدند که در بسکتبال، تا قبل از فدراسیون جواد داوری، آن‌ها را نمی‌دیدیم؛ تخصص‌گرایی در فدراسیون بسکتبال از بین رفت. با رابطه و بهانه اینکه «در انتخابات به جواد داوری کمک کرده‌ایم» پست گرفتند و مسئولیت‌ها اینگونه تقسیم شده است. متاسفانه پیشکسوتان بسکتبال هم نسبت به این قضیه بی تفاوت هستند. برخی دیگر از پیشکسوتان هم با همه کار می‌کنند و اصلاً بسکتبال برای آن‌ها مهم نیست. آن‌ها به جای اینکه در خانه بنشینند، ترجیح می‌دهند در فدراسیون بسکتبال بنشینند. در کل بسکتبال برای کسی مهم نیست و همه نسبت به این رشته بی تفاوت شده‌اند.
تلاش تیم‌های حاضر در لیگ برتر ستودنی است!
وی درباره سطح لیگ برتر و ارزش قهرمانی این لیگ خاطرنشان می‌کند: این چرخه فقط با همین باشگاه‌ها ادامه پیدا می‌کند و بی برنامگی‌ها موجب این شده که همین باشگاه‌ها باقی بمانند؛ پس باید تلاش این باشگاه‌ها با این مقدار سرمایه که به بسکتبال آوردند را ارج نهاد. ما در این لیگ چند تیم خوب داریم که برخی از آن‌ها ریشه در تاریخ بسکتبال کشور دارند و چند تیم هم با سرمایه گذاری درست و جدید آمده‌اند، امیدوارم قهرمانی بین این تیم‌ها تقسیم شود.
کارشناس بسکتبال درباره جایگاه بسکتبال ایران در آسیا پس از بحران‌های اخیر یادآور می‌شود: ما چندین دوره در آسیا قهرمان شدیم. آخرین بار در سال ۲۰۱۷ نائب قهرمان شدیم که مسابقات آسیایی در فرمت قبلی برگزار شد. بعد از آن در سال ۲۰۱۹ به عنوان برترین تیم آسیایی به جام جهانی رفتیم و سهمیه المپیک ۲۰۲۰ را هم کسب کردیم. این سابقه خوب برای سال‌های خیلی دور نیست و به سال ۲۰۲۰ که قبل از این فدراسیون است مربوط می‌شود. ما در بسکتبال آسیا، هیچوقت چنین مشکلاتی که الان داریم را نداشتیم! فاصله بسکتبال آسیا با بسکتبال سایر نقاط خیلی زیاد است و اگر مدیریت درستی داشته باشیم، در تمام رده‌ها باید روی سکو باشیم. ولی متاسفانه در سال‌های اخیر از سکوها دور ماندیم.
به گزارش ایمنا، لیگ برتر بسکتبال ایران که زمانی می‌توانست محلی برای شناسایی استعدادها و نمایش قدرت بسکتبال کشور باشد، اکنون با مشکلاتی جدی دست‌به‌گریبان است. نبود ساختار مدیریتی منسجم و انضباط مالی، همراه با تصمیم‌گیری‌های عجولانه مانند ورود تیم‌های دسته یک به لیگ برتر، عملاً از ارزش این رقابت‌ها کاسته است. این روند نزولی، انگیزه تیم‌ها و بازیکنان را کاهش داده و چهره‌ای غیرحرفه‌ای از بسکتبال ایران به نمایش گذاشته است.
از سوی دیگر، بسکتبال ایران در عرصه‌های بین‌المللی نیز جایگاه خود را از دست داده است. اگرچه ایران در گذشته نه‌چندان دور به عنوان قدرت اول آسیا شناخته می‌شد، اما نتایج ضعیف سال‌های اخیر نشان می‌دهد که فاصله میان ایران و تیم‌های برتر آسیا به دلیل ضعف مدیریت، عدم سرمایه‌گذاری کافی و نبود برنامه‌ریزی دقیق، به شکل قابل‌توجهی افزایش یافته است.
اکنون آینده بسکتبال ایران به بازنگری‌های جدی در مدیریت، تقویت زیرساخت‌ها و جذب سرمایه‌گذاران حرفه‌ای وابسته است. بدون توجه به این مسائل، نه‌تنها لیگ داخلی به سقوط ادامه خواهد داد، بلکه بسکتبال ایران در سطح آسیا نیز از رقابت خارج خواهد شد. آیا تصمیم‌سازان این رشته می‌توانند مسیر را اصلاح کنند و بار دیگر این ورزش را به جایگاه شایسته‌اش بازگردانند؟ یا ناکامی‌ها همچنان ادامه خواهد داشت؟ پاسخ به این سوالات، سرنوشت آینده بسکتبال کشور را مشخص خواهد کرد.
