به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از نیچر، تحقیقات نوین در زمینه تشخیص اختلالات نوروسایکاتریک از جمله آلزایمر، افسردگی مزمن و اختلال هیکیکوموری، افقهای جدیدی را برای مراقبتهای روانی به ارمغان آورده است. پژوهشگران شرکت شیمادزو در کیوتو، ژاپن، به همراه همکاران بینالمللی، در حال توسعه روشهای نوین خونسنجی مبتنی بر نشانههای زیستی (بیومارکرها) هستند. این روشها با بهرهگیری از فناوری طیفسنجی جرمی، قادرند مقادیر بسیار کمی از مولکولهای کلیدی همچون آمیلوئید بتا را در خون شناسایی کنند؛ مولکولی که تشکیل پلاکهای مخرب در مغز، نشانه اولیه آلزایمر محسوب میشود.
به گفته کویچی تاناکا، رهبر آزمایشگاه طیفسنجی جرمی شیمادزو و برنده جایزه نوبل شیمی در سال ۲۰۰۲، تشخیص دقیق آمیلوئید بتا در خون میتواند قبل از بروز علائم بالینی، هشدار اولیهای برای پیشرفت بیماری ارائه دهد. او تأکید میکند: «روشهای غیرتهاجمی خونسنجی، راهحلی ساده و کارآمد برای غربالگری بیماران و شناسایی افراد در معرض خطر هستند». در حال حاضر، روشهای مرسوم تشخیص آلزایمر شامل اسکنهای PET و آزمایشهای مایع مغزی نخاعی هستند که علاوه بر هزینه بالا، فرآیندهای پیچیدهای دارند.
همچنین پژوهشگران در تلاشند تا نشانههای زیستی مرتبط با افسردگی و اختلالات روانی همچون هیکیکوموری را نیز شناسایی کنند. تکاهیرو کاتو، روانپزشک دانشگاه کیوشو، معتقد است: «تشخیص بیولوژیکی افسردگی و اختلالات مرتبط، میتواند تابوهای موجود در این حوزه را بشکند و درمانهای هدفمندتری را به ارمغان آورد». مطالعات اولیه نشان دادهاند که سطوح متابولیتهایی مانند ۳- هیدروکسیبوتیرات و تغییرات در متابولیتهای مرتبط با تریپتوفان میتوانند به عنوان شاخصهای پیشبینیکننده شدت افسردگی عمل کنند.
با پیشرفت سیستمهای مایع کروماتوگرافی – طیفسنجی جرمی، این فناوری به سرعت کوچک، ارزان و قابل استفاده در محیطهای بالینی تبدیل شده است. پژوهشگران از ابزارهایی مانند MALDI-TOF استفاده میکنند تا بهطور دقیق و سریع بیومارکرها را از نمونههای خون جدا و شناسایی کنند. این دستاورد، امکان انجام غربالگریهای دورهای و پیشگیرانه را فراهم میآورد و میتواند به کاهش هزینههای درمانی و افزایش کیفیت زندگی بیماران منجر شود.
در مجموع، توسعه آزمایشهای خونسنجی برای تشخیص اختلالات نوروسایکاتریک، به عنوان یک ابزار قدرتمند در بهبود تشخیص و درمان بیماریهای مغزی مطرح شده است. پژوهشگران امیدوارند که با گسترش مطالعات و اعتبارسنجی بالینی، این فناوری در آیندهای نزدیک به بخش جداییناپذیر سیستمهای بهداشتی تبدیل شود.