به گزارش اکوایران، ارزیابی جدید اطلاعاتی ایالات متحده تائید می‌کند که ایران در حال حاضر به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نیست، اما مدعیست که درگیر فعالیت‌هایی است که می‌تواند به این امر کمک کند.

تغییر دیدگاه در لحظه‌ای حساس

به نوشته لارنس نورمن، خبرنگار وال‌استریت ژورنال، بر اساس ارزیابی جدید آژانس‌های اطلاعاتی آمریکا، ادعا شده ایران در حال انجام فعالیت‌های تحقیقاتی است که این کشور را در موقعیت بهتری برای راه‌اندازی [ادعایی] برنامه تسلیحات هسته‌ای قرار داده، اگرچه هنوز شواهدی برای فعالیت‌هایی در این راستا وجود ندارد.

تغییر دیدگاه واشنگتن درباره برنامه هسته‌ای ایران در زمان حساسی اتفاق می‌افتد، زیرا ایران سوخت هسته‌ای غنی‌شده‌ای در اختیار دارند که غربی‌ها مدعیند برای تولید چند سلاح هسته‌ای کفایت می‌کند.

این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام کرده که برنامه هسته‌ای‌اش اهداف صلح آمیزی را دنبال می‌کند و هر گونه تلاش تسلیحاتی را اکیدا رد کرده است.

این ماجرا هم‌چنین در حالی رخ می‌دهد که تنش‌ها در خاورمیانه، در پی ترور اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی جنبش حماس و تهدید ایران به واکنش نسبت به این حادثه، به شدت افزایش یافته است.

هنیه

کنار گذاشتن مفروض کلیدی سال‌های اخیر

یک مقام آمریکایی به نورمن گفته که جامعه اطلاعاتی ایالات متحده همچنان معتقد است که ایران در حال حاضر روی ساخت سلاه هسته‌تی کار نمی کند. همچنین شواهدی وجود ندارد که مقامات عالی در نظر داشته باشند که برنامه تسلیحات هسته‌ای را راه‌اندازی کنند.

با این حال، گزارش ماه جولای مدیر اطلاعات ملی به کنگره ادعا می‌کند که ایران «فعالیت‌هایی را انجام داده که اگر بخواهد این کار را انجام دهد، آن را برای تولید یک سلاح هسته‌ای در موقعیت بهتری قرار می‌دهد». این گزارش یک دیدگاه استاندارد سال‌های اخیر  اطلاعات ایالات متحده را حذف می‌کند: اینکه ایران «در حال حاضر فعالیت‌های کلیدی توسعه سلاح‌های هسته‌ای لازم برای تولید یک بمب هسته‌ای قابل آزمایش را انجام نمی‌دهد».

جمهوری‌خواهان آمریکا دولت بایدن را مورد حمله قرار داده و مدعیند که این دولت برای تحکیم و اجرای تحریم‌های اقتصادی علیه ایران به اندازه کافی تلاش نکرده است. اما مقامات دولت بایدن می‌گویند تصمیم دولت ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا، برای خروج از توافق هسته ای 2015 به ایران این امکان را داده که فعالیت‌های هسته‌ای خود را گسترش دهد.

فعالیت‌های تحقیقاتی علمی و مهندسی جدید

کارشناسان مدعیند که محرک تغییر در ارزیابی اطلاعاتی جدید آمریکا، کار تحقیقاتی علمی و مهندسی است که ایران در یک سال گذشته انجام داده است.

تأسیسات هسته‌ای ایران

 مقام آمریکایی مذکور به نورمن گفته، تحقیقاتی که ایران انجام می‌دهد «می‌تواند شکاف دانشی را که تهران در تسلط بر توانایی ساخت سلاح با آن مواجه است کاهش دهد»، اگرچه اطلاعات ایالات متحده معتقد است که این تحقیقات زمان مورد نیاز این کشور برای مبادرت به این موضوع ادعایی را کوتاه نمی‌کند.

این مقام آمریکایی گفته: «برخی از این فعالیت‌ها ممکن است نشانه ای از این تلقی شود که تهران به دنبال توسعه [ادعایی] برنامه تسلیحات هسته‌ای است. اما آژانس‌های اطلاعاتی ایالات متحده در حال بررسی مجدد معیارهای خود برای ارزیابی فعالیت‌های هسته‌ای ایران با توجه به اطلاعاتی است که ایران در مورد این برنامه می‌آموزد».

با این همه سخنگوی دفتر مدیر اطلاعات ملی ایالات متحده تصریح کرده: «ایران برنامه هسته‌ای نظامی فعالی ندارد».

مقامات آمریکایی هیچ جزئیاتی در مورد ماهیت کاری که ادعا می‌شود ایران انجام می‌دهد ارائه نکردند. با این حال، به گفته افراد [به ادعای وال‌استریت ژورنال] آگاه، در ماه‌های اخیر نگرانی‌هایی در میان مقامات اسرائیلی و ایالات متحده در مورد تحقیقات در زمینه‌هایی، از جمله مدل سازی کامپیوتری و متالورژی، وجود داشته است. فعالیت‌های تحقیقاتی عموماً کار دوگانه است و به [ادعای غربی‌ها] اجازه می‌دهد که با عنوان اهداف غیرنظامی معرفی شود.

اهرم شکستن تابوی هسته‌ای

با این حال، تحقیقات مذکور تنها دلیل نگرانی آمریکایی‌ها نیست. ارزیابی اطلاعاتی ایالات متحده هم‌چنین خاطرنشان می چ‌کند: «در سال جاری افزایش قابل توجهی در بیانیه‌های عمومی ایران در مورد تسلیحات هسته‌ای وجود داشته که نشان می‌دهد این موضوع در حال خارج شدن از یک تابو است».

کمال خرازی

این گزارش اطلاعاتی ادعا می‌کند که حتی اگر ایران به ساخت [ادعایی] بمب مبادرت نورزد، تهران به دنبال بهره‌برداری از نگرانی بین‌المللی در مورد سرعت برنامه‌ هسته‌ای «برای اهرم مذاکره و پاسخ به فشارهای بین‌المللی» است.

پس از خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای، که اکثر تحریم‌های بین‌المللی علیه تهران را در ازای محدودیت‌های شدید اما موقتی در کار هسته‌ای این کشور لغو کرد، ایران برنامه غنی‌سازی اورانیوم خود را به طور گسترده گسترش داد.

توافق هسته‌ای 2015 رژیم سخت بازرسی‌های اتمی بین‌المللی را وضع کرد. با این حال، این بازرسی‌ها اکنون به شکل گسترده‌ای متوقف شده، که  واکنشی از سوی ایران به تصمیم ایالات متحده برای خروج از برجام در ماه مه 2018، به عنوان بخشی از کاهش تعهدات مصرح در توافق، محسوب می‌شود.