بازار؛ گروه بین الملل: آیا هوش مصنوعی دموکراسی را نابود میکند یا ناجی آن است؟ در کلان شهر شلوغ تکویل، جایی که آسمانخراشهای نورانی نئون و چراغهای راهنمایی الگوریتممحور بر خیابانها حکمرانی میکنند، جدیدترین هیاهو درباره جدیدترین ابزار یا شیکترین همراه هوش مصنوعی نیست. بلکه شهروندان تکویل با یک مسئله مهمتر دست و پنجه نرم میکنند - دموکراسی و اینکه چگونه هوش مصنوعی ممکن است ویران کننده یا ناجی آن باشد.
این ایده که روزی هوش مصنوعی میتواند دموکراسیها را مدیریت کند، از داستان علمی تخیلی به گفتمان جدی در کافیشاپها و سالنهای دانشگاه تکویل تبدیل شده است. فیلسوفان شهر اینگونه بحث می کنند که آیا هوش مصنوعی می تواند روند دموکراتیک را بهبود بخشد یا اینکه این فناوری شیبی لغزنده به سمت استبداد تکنوکراتیک است.
کارشناس بزرگ دموکراسیها، شخصیتی که نامش را با ترکیبی از احترام و نگرانی زمزمه میکنند، یک بار گفت: «بدترین دشمن آنها نابرابری بین غنی و فقیر است». تصور اینکه چگونه یک ارباب دره سیلیکون عاری از احساسات انسانی، می تواند با چنین موضوعی عمیقاً انسانی مقابله کند، دشوار است. بنابراین این سوال پیش می آید که آیا هوش مصنوعی میتواند به حل شکاف فزاینده بین فقیران و ثروتمندان کمک کند، یا صرفاً آن را تشدید خواهد کرد؟
هوش مصنوعی می تواند تعصبات را نهادینه کند و به طور موثر نابرابری های موجود را تقویت کند
«اریکا بنر»، فیلسوف سیاسی و نویسنده کتاب ماجراهای دموکراسی، حرف های زیادی برای گفتن در این مورد دارد. وی هشدار می دهد: خطراتی که نظام سیاسی ما را تهدید می کند چندوجهی است و قبل از اینکه از فضایل یک رایدهی تحصیلکرده تمجید کنید، فناوری به ما ضربه میزند و راهحل لزوماً داشتن شهروندان تحصیلکردهتر نیست.
استدلال بنر هم خوشحال کننده و هم ناراحت کننده است. وی پیشنهاد می کند که مشکل فقط رای دهندگان نیست، بلکه خود چارچوب دموکراسی است. در یک دموکراسی تحت مدیریت هوش مصنوعی، خطر فقط این نیست که تودههای بیسواد تحت تأثیر الگوریتمهای هوشمندانه قرار بگیرند. مسئله بزرگتر این است که هوش مصنوعی می تواند تعصبات را نهادینه کند و به طور موثر نابرابری های موجود را تقویت کند. به عبارت دیگر، سیستمی که باید ما را آزاد کند، میتواند ما را به روشهای جدیدی به بند بکشد.
هوش مصنوعی را تصور کنید که برای به حداکثر رساندن کارایی و ثبات طراحی شده است و تعیین می کند بهترین راه برای اداره یک کشور تقویت وضعیت موجود است. اگر ثروتمندان خوشحال هستند و فقرا با منابع کافی برای ساکت نگه داشتن آنها آرامش دارند، چرا چیزی را تغییر دهیم؟ نابرابری که کارشناس دموکراسی ما درباره آن هشدار داد میتواند به یک ویژگی دائمی تبدیل شود - نه دیگر یک اشکال، بلکه یک انتخاب عمدی طراحی شده.
ایده حکمرانی مبتنی بر هوش مصنوعی جذابیت خاصی دارد. به هر حال الگوریتمها مستعد رشوه نیستند، خسته نمیشوند و در چرخه انتخابات بعدی سهمی ندارند
خوش بینان در تکویل دیدگاه متفاوتی دارند. آنها هوش مصنوعی را ابزاری میدانند که در نهایت میتواند دموکراسی را کامل کند، فساد، ناکارآمدی و شاید حتی نابرابری را که گریبانگیر سیستمهای کنونی ما میشود، از بین ببرد. در شهری که حتی رفتگران خیابان با قهوه صبح خود درباره کانت بحث می کنند، ایده یک فیلسوف-شاه هوش مصنوعی چندان دور از ذهن به نظر نمی رسد.
ایده حکمرانی مبتنی بر هوش مصنوعی جذابیت خاصی دارد. به هر حال، الگوریتمها مستعد رشوه نیستند، خسته نمیشوند و در چرخه انتخابات بعدی سهمی ندارند. یکی از کارآفرینان فناوری شهر تکویل میگوید: دنیایی را تصور کنید که سیاستها صرفاً بر اساس دادهها باشد، جایی که تصمیمها بدون کسب و کار آشفته احساسات و تعصبات انسانی گرفته میشوند.
همان ابزارهایی که نوید تکمیل دموکراسی را میدهند، میتوانند آن را از درون فاسد کنند
با این حال، حتی پیچیدهترین سیستمهای هوش مصنوعی نیز به اندازه دادههایی هستند که از آنها تغذیه میشود. و همانطور که هر کارشناس فناوری در تکویل ارزش مهارت های کدنویسی خود را به شما خواهد گفت، داده ها می توانند آشفته، مغرضانه و ناقص باشند. طنز اینجا غنی است. همان ابزارهایی که نوید تکمیل دموکراسی را میدهند، میتوانند آن را از درون فاسد کنند، نه از طریق سوء نیت یا قصد بلکه از طریق منطق سرد و بی احساسی که هوش مصنوعی در آن رشد میکند.
خیابانهای تکویل ممکن است تمیز و مدیریت آن بسیار کارآمد باشد، اما در زیر سطح شهر، بحثهای فلسفی ادامه دارد. آیا دموکراسی که توسط هوش مصنوعی مدیریت می شود واقعاً دموکراتیک است؟ یا اینکه این دموکراسی با قدرت واقعی مهندسین و دانشمندان داده در پشت پرده همراه است؟
یک طنز جالب در این واقعیت وجود دارد که ابزارهایی که برای خدمت به خود ساختهایم ممکن است به جای آن بر ما حکومت کنند. همانطور که بنر در کتاب ماجراهای دموکراسی اشاره می کند: «شاید بزرگترین ماجراجویی ماجرایی باشد که در آن متوجه شویم نقشه ای که دنبال می کردیم ما را به همان جایی که شروع کرده بودیم هدایت می کند.»
واضح است که دموکراسی، مانند هر فناوری خوب، ممکن است به چند به روز رسانی نیاز داشته باشد. اما اینکه آیا این بهروزرسانیها باید توسط انسان کدگذاری شوند یا توسط هوش مصنوعی، سؤالی است که حتی هوشمندترین رباتهای تکویل هنوز به آن پاسخی ندادهاند.