به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، روز جهانی شهرسازی World Town Planning Day یا World Urbanism Day هر سال در هشتم نوامبر برگزاری می‌شود. این روز برای بزرگداشت نقش مهم برنامه‌ریزی و ساختاردهی در ایجاد جوامع بشری تعیین شده است. برنامه‌ریزی شهری یکی از مهم‌ترین بخش‌های ایجاد جوامع سازمان‌یافته و قابل زندگی به‌شمار می‌رود و زمانی به رسمیت شناخته شد که پروفسور کارلوس ماریا دلا پائورا، استاد فقید دانشگاه بوئنوس‌آیریس آرژانتین در سال ۱۹۴۹ روز جهانی شهرسازی را معرفی کرد. این مناسبت به‌دنبال تشویق برنامه‌ریزی جوامع با توجه به عوامل محیطی دخیل در پیشرفت یک شهر است.
روز جهانی شهرسازی فراتر از یک مراسم گرامی‌داشت صرف است و در آن نقش حیاتی برنامه‌ریزی در مقابله با مسائل جهانی مورد توجه قرار می‌گیرد. در طول این روز برنامه‌ریزان شهری سعی دارند اطمینان حاصل کنند که شهرها و شهرک‌های سراسر جهان می‌توانند در جهانی همیشه در حال تغییر رشد کنند.
تاریخ روز جهانی شهرسازی ۱۴۰۳
روز جهانی شهرسازی هر سال در هشتم نوامبر مصادف با هجدهم آبان ۱۴۰۳ برگزار می‌شود.
برنامه‌ریزی شهری چیست؟
برنامه‌ریزی شهری مهم‌ترین فرایندی است که در توسعه هر منطقه شهری، حومه‌ای یا روستایی انجام می‌شود و سهولت در دسترسی به امکانات شهری بدون بهره‌گیری از مزایای آن امکان‌پذیر نیست. در اصل برنامه‌ریزی شهری است که تعیین می‌کند انسان چگونه در هر محیطی به‌طور یکپارچه کار، زندگی و بازی کند. این مفهوم از زمان تمدن بین‌النهرین و مصر وجود داشته و به‌طور مثبت تکامل پیدا کرده است.
برنامه‌ریزی شهری در اصطلاح فنی‌تر به فرایندهای فنی اشاره دارد که بر طراحی، توسعه و استفاده از زیرساخت‌های ایجاد شده هنگام ایجاد یک جامعه تمرکز دارد و با به‌کارگیری دانش حوزه‌های مختلف زندگی همچون مهندسی، معماری، سیاست و حتی روانشناسی، بر عواملی همچون دسترسی، حمل‌ونقل، ارتباطات و شبکه‌های توزیع تمرکز می‌کند. ایده توسعه یک منطقه شهری برنامه‌ریزی‌شده را می‌توان در تمدن‌هایی ردیابی کرد که در هزاره سوم قبل از میلاد وجود داشتند. در واقع این ایده به دولت‌شهرهای یونانی بازمی‌گردد که بر طرح‌های شبکه‌ای برای دفاع نظامی و رفاه عمومی متمرکز بودند. از قرن پانزدهم، تفکرات بیشتری در برنامه‌ریزی شهری مطرح شد و اندیشه‌های نظری در زمینه معماری و شهرسازی مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در قرن بیستم دغدغه‌های عموم مردم و کارگران در اولویت قرار گرفت و برنامه‌ریزی شهری رویکرد محوری‌تری به خود گرفت. به این ترتیب در دهه ۱۸۰۰ شهر پاریس به‌شکل پایتختی مدرن‌تر با جاده‌ها و بلوارهای وسیع‌تر بازطراحی شد. نخستین کنفرانس برنامه‌ریزی شهری در آمریکا در سال ۱۸۹۸ در نیویورک برگزار شد و بریتانیا در سال ۱۸۹۹ شاهد تأسیس انجمن برنامه‌ریزی شهر و کشور بود. در دهه ۱۹۰۰ رویکردی مدرن‌تر نسبت به برنامه‌ریزی شهری در سطح جهان اتخاذ شد و مدرنیسم، همسانی، فردگرایی و تنوع محورهای اصلی توسعه شهری قرار گرفتند.
برنامه‌ریزان شهری و منطقه‌ای نیازهای جامعه را شناسایی می‌کنند و پروژه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدتی را برای مناطق خاص توسعه می‌دهند. آنها به جوامع کمک می‌کنند تا مسائل اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی و موارد دیگر را مدیریت کنند. پیش‌بینی بلایای احتمالی یک مفهوم مهم در فرآیند برنامه‌ریزی شهری است. علاوه‌بر این برنامه‌ریزان شهری موظف هستند هنگام برنامه‌ریزی از دستورالعمل‌های سازمان بهداشت جهانی پیروی کنند. پدر برنامه‌ریزی شهری جان فریدمن پروفسور و نظریه‌پرداز شهری با شهرتی جهانی در این زمینه بود که در شانزدهم آوریل ۱۹۲۶ به دنیا آمد و در دوازدهم ژوئن ۲۰۱۷ چشم از جهان فروبست.
چه مشاغلی در شهرسازی وجود دارد؟
بسیاری از مردم به اشتباه گمان می‌کنند که افراد درگیر در برنامه‌ریزی شهری همان برنامه‌ریزان شهری هستند، با این حال مسیرهای شغلی زیادی در این زمینه وجود دارد که می‌توان هنگام قرارگیری در این مسیر به صورت حرفه‌ای از بین آنها یکی را برگزید. برنامه‌ریزی حمل‌ونقل، برنامه‌ریزی شهری، برنامه‌ریزی توسعه جامعه، برنامه‌ریزی محیط زیست و منابع طبیعی، برنامه‌ریزی حفاظت از بافت تاریخی، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، نقشه‌برداری، معمار شهری، معمار منظر، مشاور پایداری، آژانس توسعه اقتصادی، ارزیاب املاک و موارد دیگر است.
تاریخچه روز جهانی شهرسازی
روز جهانی شهرسازی توسط پروفسور کارلوس ماریا دلا پائورا، استاد فقید دانشگاه بوئنوس‌آیریس آرژانتین، در سال ۱۹۴۹ به‌عنوان تلاشی برای نگاه کردن به برنامه‌ریزی شهری از یک رویکرد جهانی و ارتقای نقش آن در ایجاد جوامع قابل‌زندگی پایه‌گذاری شد. او این روز را برای تاکید بر ارزش برنامه ریزی در جوامع و تقویت علایق حرفه‌ای به آن در سطح جهانی معرفی کرد. هدف شناسایی و ترویج نقش برنامه‌ریزی در ایجاد جوامع زیست‌پذیر، پایدار و عادلانه بود که این مأموریت در سراسر قاره‌ها طنین‌انداز شد. در حال حاضر این مناسبت توسط بیش از ۳۰ کشور در چهار قاره جهان به‌رسمیت شناخته شده است و در هر سال در هشتم نوامبر در سراسر جهان جشن گرفته می‌شود.
این روز که در پاسخ به نیاز روزافزون به درک عمومی و مشارکت حرفه‌ای در برنامه‌ریزی شهری آغاز شد، اهمیت برنامه‌ریزان و طراحان شهری در بهبود شرایط زندگی و مقابله با چالش‌های شهری را برجسته کرد، به سرعت به رسمیت شناخته شد و به بستری برای همکاری‌های بین‌المللی و به‌اشتراک‌گذاری ایده‌های نوآورانه و بهترین شیوه‌ها در برنامه ریزی شهری تبدیل شد. روز جهانی برنامه‌ریزی شهری بر تأثیر برنامه‌ریزی در مقیاس جهانی و محلی تأکید دارد و به موضوعات کلیدی همچون تغییرات آب‌وهوایی و بحران مسکن می‌پردازد.
شعار روز جهانی برنامه‌ریزی شهری ۲۰۲۴
شعار روز جهانی برنامه‌ریزی شهری ۲۰۲۴ «خانه‌ها با برنامه‌ریزی شروع می‌شوند» تعیین شده است و رویدادهای این روز بر نقش برنامه‌ریزان و برنامه‌ریزی در ارائه مسکنی تمرکز خواهد کرد که نیازهای جوامع امروزی را برآورده می‌کند و در کمک به ایجاد راه‌حل‌های عادلانه، فراگیر و پایدار برای نقش دارد.
شهرهای جهان با بهترین برنامه‌ریزی شهری
طراحی شهری به مهارت فوق‌العاده‌ای نیاز دارد که رفاه روزمره را برای ساکنانش فراهم کند. برنامه‌ریزان شهری باید نحوه ساخت خیابان‌های قابل پیاده‌روی، گزینه‌های حمل‌ونقل عمومی و سایر امکانات رفاهی را در نظر بگیرند، میزان ترافیک را محدود کنند و فضاهای سبز و گزینه‌های فرهنگی فراوانی را برای ساکنان ارائه دهند. در این زمینه‌ها آمستردام هلند، برازیلیا در برزیل، چاندیگار در هند، کپنهاگ در دانمارک، سنگاپور و واشنگتن دی‌سر نسبت به دیگر شهرهای جهان سرآمد هستند و به‌خوبی توانسته‌اند با طراحی مناسب به نیازهای ساکنان خود پاسخ دهند.