محمد حسین عابدی، بازار؛ نامش را دولت الکترونیک گذاشته اند اما در واقع یک مرحله به مراحل بروکراسی سابق افزوده شده است به عبارت دیگر دولت الکترونیک در عمل نتوانسته آنطور که باید و شاید رضایت مندی مردم را به دنبال داشته باشد.
دولت الکترونیک قرار بود کارها را تسهیل کند اما مردم شاهد هستند که نه تنها این شعارها عملی نشده بلکه باری بر دوش سیستم بروکراتیک در استان سمنان افزوده و حتی نتوانسته فتوکپی و عکس سه در چهار را حذف کند لذا مردم همچنان می بایست به ادارات مراجعه داشته باشند. این در حالی است که امروز هوش مصنوعی در کشورهای مختلف و فناوری های دیجیتال روز به روز زندگی مردم را تسهیل می کنند اما در استان سمنان دولت الکترونیک یعنی یک مرحله به مراحل کارهای اداری شما افزوده هم شده است! آن هم مرحله بارگذاری مدارک یا ثبت درخواست.
کارهای سخت‌تر هم شده است!
به زبان ساده تر سابقاً شما به ادارات مراجعه می کردید و درخواستی را ثبت و کار خود را انجام می دادید حال این روند یک روز طول می کشید یا یک ماه؛ در دولت الکترونیم باید ابتدا به سایت رفته درخواست بدهید و بعد به ادارات مراجعه کنید تا کار شما خواه یک روز یا یک ماه بعد انجام شود!
اگر کارمند فتوکپی فیزیکی مدارک را از مردم نگیرد مورد بازخواست قرار می‌گیرد
در برخی ادارات استان سمنان دولت الکترونیک به نوبت دادن به مردم برای روز های مراجعه تقلیل پیدا کرده و در واقع کار منشی را می کند یعنی شما درخواست خود را ثبت می کنید و دولت الکترونیک به شما می گوید که چه روزی حضوری در اداره باشید تا کارهایتان را انجام دهید! آیا این دولت الکترونیکی بود که صحبتش می شد و قرار بود زندگی مردم را تسهیل و اصطحکاک با سیستم بروکراسی را کاهش دهد؟
پنج سال از درج خبر حذف فتوکپی در پی صدور کارت های ملی هوشمند می گذرد اما امروز همه دستگاه های اجرایی استان سمنان از مردم مدارک کاغذی می خواهند و این موضوع حرف برخی کارشناسان را تصدیق می کند که دولت الکترونیک هم مانند هر پدیده دیگری نیازمند یک پیوست فرهنگی، آمادگی پذیرش و همچنین تغییر جدی رویه ها است که در استان سمنان شاهد آن نیستیم البته در بقیه نقاط کشور هم وضعیت بهتر نیست.
رویه عجیب فقط برای دریافت سوخت
این رویه در بسیاری ادارات استان سمنان دیده می شود یک دامدار چندی قبل می گفت: فرایند سوخت دامداری‌ها و تراکتورها یکی از مسائلی است که بروکراسی اداری را پیچیده‌تر کرده است، قبلاً ما با مراجعه به جهاد کشاورزی نامه‌ای دریافت و به صورت دستی آن را به شعب نفت یا جایگاه داران می دادیم و نفت می‌خریدیم یا گازوئیل را دریافت می‌کردیم اما از زمانی که سامانه ای و الکترونیکی شد بدبختی های همه دامداران شروع شد، ابراز کرد: در واقع روند سوخت‌رسانی هم الکترونیکی یعنی ثبت در سایت و هم مراجعه ای شده و این کار را برای ما ۱۰ برابر سخت‌تر کرده است.
این دامدار تاکید داشت که جهاد کشاورزی الزام می کند که باید بیایم در بسطام در کافی نتی که آنها گفته اند نام نویسی کنیم و هزینه بپردازیم، در واقع برای ثبت در سایت هم باز باید به اداره مراجعه کنیم، بیان کرد: این چه الکترونیکی است که باز باید مراجعه کرد!
در ارتباط با دریافت سوخت دامداران باید این توضیح را داد که دامدار قبل از هر کاری می‌بایست کد پستی خود را به صورت حضوری و با پرداخت هزینه‌ای از اداره پست دریافت کند سپس نیازمند گواهی واکسن دام توسط دامپزشکی است که این موضوع هم علی رغم وجود سامانه‌ای بعضاً به صورت حضوری مکن می‌شود از طرف دیگر دریافت سوختن به صورت حضوری است.
این تنها نمونه از یاری مراجعه‌های حضوری علیرغم نام نویسی در سایت‌ها محسوب می‌شود که در زمینه‌های مختلف مانند مسکن تسهیلات بانکی راه و شهرسازی بنیاد مسکن غیره دیده می‌شود اما دلیل اینکه هنوز در استان سمنان فتوکپی کارت ملی و شناسنامه ه عنوان مدارک اخذ می‌شود چیست؟
افزودن بار بر بروکراسی
برخی صاحب نظران و کارکنان دستگاه های اجرایی معتقد هستند یکی از مهم‌ترین مسائل سد راه دولت الکترونیک فقدان زیرساخت‌های اداری آموزشی تبلیغی و تبیینی است در فرایندهای دولت الکترونیک نه تنها مردم بلکه کارمندان هم بعضاً با مشکلاتی روبرو هستند برای مثال عدم فراهم شدن زیرساخت‌ها باعث می‌شود تا همچنان مدارک به صورت فتوکپی و فیزیکی از مردم دریافت شود زیرا دستورالعملی که کارمند را مجاب کند تا از مردم فتوکپی دریافت نکنند وجود ندارد.
به نظر می رسد که ما با مدل خاصی از دولت الکترونیک روبرو هستیم آن هم از مدل ایرانی
کارت‌های ملی هوشمند دارای تراشه‌هایی هستند که قرار دادن آنها ر دستگاه‌های مخصوص فرایند هویت افراد را تسریع می‌کند اما اگر کارمند فتوکپی فیزیکی مدارک را از مردم نگیرد مورد بازخواست قرار می‌گیرد این موضوعی است که چندین کارمند درباره آن اظهار نظر کرده اند.
به نظر می رسد که ما با مدل خاصی از دولت الکترونیک روبرو هستیم آن هم از مدل ایرانی؛ فرایندی که سبب می شود تا در کنار مراحل اداری یک مرحله نام نویسی یا ثبت مدارک و درخواست اینترنتی هم صورت گیرد! به عبارت دیگر یک بار به بروکراسی اداری در استان سمنان افزوده نیز شده است! عجیب تر اینکه امروز در برخی بانک ها برای مثال صندوق های قرض الحسنه، بانکداری الکترونیکی به ثبت درخواست و نوبت دهی محدود شده است! به عبارت دیگر سامانه نوعی منشی جدید بانک است!
این در حالی است که دولت الکترونیک در بسیاری نقاط مانند بخش های تبادلات مالی بورس و بانک ها به خوبی جواب داده و نمونه های خوبی از این دست هستند اما چرا در دیگر دستگاه های اجرایی این مقوله به صورت کامل اجرایی نمی شود؟