به گزارش خبرگزاری ایمنا از ایلام، سیل از جمله رخدادهای طبیعی است که بر اثر بارش‌های متوالی باران و ذوب شدن برف‌ها و یخ‌های موجود در کوه‌ها ایجاد شده است و موجب تخریب طبیعت و صدمه به جان و مال انسان‌ها می‌شود.
یکی از روش‌های مؤثر برای مقابله با سیلاب‌ها، ساخت سیل‌بند است؛ سیل‌بند باعث محدود کردن جریان سیلاب و مانع از پخش شدن و گسترش سیلاب در زمین‌های اطراف رودخانه‌ها و هدایت آب در یک مسیر مشخص و محدود می‌شود.
هدف اصلی از احداث سیل بند، هدایت آب‌های روان و جلوگیری از گسترش سیل در مناطق مسکونی، باغات و جاده‌ها است؛ بارش شدید باران و بروز سیل در شهرهایی که بدون زیرساخت‌های مناسب هستند همواره خسارات زیادی برجای می‌گذارد.
ایلام به سبب توپوگرافی و موقعیت جغرافیایی خاص مستعد آب‌گرفتگی و وقوع سیل است، در رخدادی بی‌سابقه آبان سال ۱۳۹۴ در استان ایلام طی مدت ۷۲ ساعت ۳۲۴ میلی‌متر باران بارید که باعث جاری شدن سیل، تخریب زیرساخت‌ها و تأسیسات زیربنایی استان و کشته و مجروح شدن ده‌ها شهروند شد.
بارش باران باعث آب‌گرفتگی شدید معابر، جمع شدن زباله‌ها و نخاله‌های ساختمانی، جاری شدن نهرها و ریزش دیواره مسیل‌ها و آب‌گرفتگی منازل شده و خسارات مالی زیادی به ابنیه‌ها، منازل، جاده‌ها و تأسیسات وارد کرد.
پس از سیل مخرب سال ۹۴ شهرداری و ارگان‌های مرتبط برای جلوگیری از وقوع مجدد این رخداد لایروبی مسیرها و مسیل‌ها را در دستور کار قرار دادند و با اینکه یک دهه از سیل ایلام گذشته است هنوز سیل‌بندهای شهر ایلام با نقطه مطلوب فاصله دارد.
سیل‌بندهای ایلام در بانبرز، ارغوان، سیل‌بند استانداری، مسکن مهر و پیام‌نور است، این سیل‌بندهای فرسوده هستند و نیاز ضروری به ترمیم و بازسازی دارند.
بارش‌های فصل پاییز آغاز شده است و حجم زیادی از بارش‌ها از طریق ۴۳ کیلومتر کانال روباز و سرپوشیده هدایت می‌شود، کانال‌هایی که نیاز به بازسازی دارد، اما هنوز دستگاه‌های اجرایی چشم انتظار اعتباری هستند که بنا بود برای بازسازی این کانال‌ها در اختیارشان قرار گیرد.
براساس برآوردها ۱,۸۰۰ میلیارد تومان برای ترمیم و بازسازی سیل‌بندهای شهر ایلام نیاز است، علاوه بر این هر ساله با آغاز بارش‌های پاییزی شهروندان شاهد بالا آمدن آب از کانال‌ها و جداول هستند، آب آلوده روی زمین و خیابان‌ها جاری می‌شود و مشکلات زیادی برای شهروندان ایجاد می‌کند.
تمام مسیرهای در معرض آب‌گرفتگی لایروبی شده‌اند
محسن کرمی، معاون خدمات شهری شهرداری ایلام درباره اقدامات انجام شده برای لایروبی و هدایت رواناب‌ها به خبرنگار ایمنا می‌گوید: تمام مسیرهایی که هنگام بارندگی برای شهر مشکل ایجاد می‌کرد به صورت کامل لایروبی شده است.
وی می‌افزاید: لایروبی و ترمیم ورودی‌های شهر و مجراهای ورودی مسیل‌ها انجام و حوضچه‌های آرامش نیز آماده شده است و مشکل خاصی ندارد.
معاون خدمات شهری شهرداری ایلام تصریح می‌کند: مشکل بعضی مناطق که بحرانی یا جزو نقاط حادثه‌ساز محسوب می‌شود از جمله سیل‌بند فتح‌المبین رفع شده و دال‌های بتنی بالای سیل‌بند برداشته شده است.
کرمی خاطرنشان می‌کند: حوضچه قدیم بیمارستان سابق طالقانی و میلاد ۴ نیز لایروبی شده و مشکلات شهرک هجرت و حوزه پایین دست شهر ایلام نیز حل شده است و در حوزه لایروبی مشکلی نداریم.
با وجود اینکه هنگام بارش باران آب‌های سطحی توسط کانال‌ها و جداول هدایت می‌شود آب پشت‌بام‌ها و فاضلاب تعدادی از منازل نیز به داخل کانال‌ها وصل شده است که همین امر باعث می‌شود هنگام بارندگی آب بالا بیاید و به سطح خیابان بریزد
وی ادامه می‌دهد: در حوزه سیل‌بند پیام‌نور نیز بیش از شش میلیارد تومان اعتبار تخصیص داده شده است که بخشی از این اعتبار را دانشگاه پیام‌نور و دانشکده فنی دختران تأمین کردند و بخشی را نیز شهرداری ایلام تخصیص داد.
معاون خدمات شهری شهرداری ایلام با تاکید بر اینکه ترمیم و بازسازی سیل‌بندها بر عهده شرکت آب منطقه‌ای است، می‌گوید: در سال‌های گذشته ترمیم و بازسازی سیل‌بندها بر عهده شهرداری بود، اما اکنون و بنا بر رأی دیوان عدالت اداری ترمیم، لایروبی و تجهیز و استحکام‌بندی سیل‌بندها بر عهده آب منطقه‌ای است.
کرمی با تاکید بر اینکه شهر متعلق به همه است و باید همه شهروندان برای آبادانی آن بکوشند، اضافه می‌کند: در زمان بحران باید تمام دستگاه‌های مربوطه با هماهنگی ستاد بحران استان، نهایت همکاری را با شهرداری داشته باشند، زیرا شهر متعلق به همه است.
هیچ سیل‌بندی در سطح شهر ایلام وضعیت مثبتی ندارد
وی با تاکید بر اینکه هیچ سیل‌بندی در سطح شهر ایلام وضعیت مثبتی ندارد، تاکید می‌کند: وضعیت سیل‌بندها به ویژه وضعیت سیل‌بند مرکزی ایلام مطلوب نیست که از ارغوان، پارک ملت، خیابان ساعی، سمندری، میدان ۲۲ بهمن و خیابان خرمشهر تا پشت کلینیک نوروزآباد و مجتمع آفتاب می‌گذرد.
معاون خدمات شهری شهرداری ایلام با تاکید بر اینکه باید بودجه زیادی برای ترمیم سیل‌بندها اختصاص پیدا کند، ادامه می‌دهد: بعضی از بخش‌های سیل‌بندها ریزش کرده است و در بعضی قسمت‌ها نیز قنات به آن وصل شده و دیواره پشت آن‌ها خراب شده و پل شهدا و پل ۲۲ بهمن قدیمی شده و ترک خورده است و لازم است بودجه زیادی برای ترمیم این سیل‌بندها اختصاص پیدا کند.
کرمی عنوان می‌کند: سقف تعدادی از سیل‌بندها از جمله سیل‌بند منشعب از استانداری کوتاه است، این سیل‌بند که از کنار اداره آگاهی می‌گذرد و تا تقاطع رسالت را در برمی‌گیرد ارتفاعش ۱.۵ تا دو متر است و با کوچک‌ترین رسوباتی مسدود می‌شود؛ بنابراین ضرورت دارد تا در این مورد مطالعات و اقدامات فنی انجام شود.
وی اضافه می‌کند: شهرداری در این محدوده علائم خطر را هنگام ریزش یا بارندگی نصب کرده است زیرا ایمنی لازم را ندارد و زمان بارندگی، تردد در این منطقه خطرناک است.
در سال‌های گذشته و زمانی که اقدامات عمرانی شهر ایلام انجام شده بحث خدمات شهری و رواناب‌ها در حوزه پیمان‌ها و تقسیم‌بندی تعدادی از جداول در نظر گرفته نشده است
معاون خدمات شهری شهرداری ایلام خاطرنشان می‌کند: با وجود اینکه هنگام بارش باران آب‌های سطحی توسط کانال‌ها و جداول هدایت می‌شود، آب پشت‌بام‌ها و فاضلاب تعدادی از منازل نیز به داخل کانال‌ها وصل شده است که همین امر باعث می‌شود هنگام بارندگی آب بالا بیاید و به سطح خیابان بریزد.
کرمی با بیان اینکه انتظار داریم در این زمینه شرکت آب و فاضلاب همکاری لازم را داشته باشد، می‌گوید: در سال‌های گذشته و زمانی که اقدامات عمرانی شهر ایلام انجام شده بحث خدمات شهری و رواناب‌ها در حوزه پیمان‌ها و تقسیم‌بندی تعدادی از جداول در نظر گرفته نشده است.
وی می‌افزاید: این عوامل باعث مشکلات زیادی برای شهرداری شده و با اینکه در حال حاضر شهرداری براساس شرایط فنی و مهندسی، تقسیم‌بندی آب را برای این قسمت‌ها انجام داده است، هنوز مشکلات زیادی در این مورد وجود دارد.
معاون خدمات شهری شهرداری ایلام اضافه می‌کند: ظرفیت جداول در بعضی مناطق از جمله محدوده میدان کشوری که از مناطق بالادست محسوب می‌شود کم است و گرفتگی ایجاد می‌شود، بلوار آیت‌الله حیدری یک جدول دارد و زمانی که رواناب به داخل هدایت می‌شود جدول ظرفیت این مقدار آب را ندارد که منجر به جاری شدن آب در سطح خیابان می‌شود.
کرمی عنوان می‌کند: سال جاری و در حوزه معاونت عمرانی اقدامات مؤثری در این خصوص انجام و تقسیم‌بندی‌ها و تعمیرات انجام شده است، تعدادی از سیل‌بندها ترمیم شده‌اند و برای سایر سیل‌بندها نیز تدابیر لازم برای زمان بحران اندیشیده شده است.
وی اقدامات انجام شده برای زمان بارش را شامل تقسیم آب، شناسایی نقاط حادثه‌خیز، ایجاد حوضچه‌های آرامش در بالادست، کنترل مقداری از آب‌های سطحی و تغییر مسیر آب‌های سطحی می‌داند و می‌گوید: این اقدامات باعث می‌شود که آب‌های سطحی به یک نقطه هدایت نشود، به صورت پراکنشی عمل کند و ظرفیت جداول نیز بالا رود.
۲۳ کیلومتر سیل‌بند سرپوشیده ایلام نیاز به بازسازی و ترمیم دارد
یاسان مهدوی‌پور، معاون امور زیربنایی و ترافیک شهرداری ایلام نیز به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: در سال‌های گذشته شهرداری به واسطه کمبود اعتباری که داشت باید هزینه گزافی برای ترمیم و بازسازی سیل‌بند انجام می‌داد، اما اکنون نگهداری، توسعه و بازسازی سیل‌بند بر عهده آب منطقه‌ای است.
وی با تاکید بر اینکه عملیات بازسازی و توسعه‌ای که در سطح شهر انجام می‌شود از اعتبارات داخلی است، تصریح می‌کند: سال جاری از اعتبارات استانی تنها ۱۰ میلیارد تومان به این معاونت تعلق گرفته است که برای برنامه توسعه‌ای مبلغ بسیار ناچیزی است.
معاون امور زیربنایی و ترافیک شهرداری ایلام با تاکید بر اینکه سال‌های زیادی از ساخت سیل‌بندهای شهر ایلام می‌گذرد، خاطرنشان می‌کند: طی سال‌های گذشته اقدامات زیادی برای بازسازی و توسعه سیل‌بندها انجام نشده است و اکنون ۲۳ کیلومتر سیل‌بند سرپوشیده ایلام نیاز به بازسازی، ترمیم و اصلاح دارد.
مهدوی‌پور ادامه می‌دهد: در راستای ترمیم و توسعه سیل‌بندها در نظر بود تا ۱,۸۰۰ میلیارد تومان اعتبارات استانی و کشوری در اختیار شهرداری ایلام گذاشته شود تا نسبت به ترمیم، بازسازی و توسعه سیل‌بندها اقدام شود، اما تاکنون اعتباری برای این مهم در اختیار شهرداری ایلام قرار نگرفته است.
وی اضافه می‌کند: برای اجرایی شدن سیل‌بند پشت دانشگاه آزاد تا میدان گل‌ها ۶۷ میلیارد تومان اعتبار نیاز است و تا زمانی که این اعتبار تخصیص پیدا نکند، اجرای این سیل‌بند امکان‌پذیر نیست.
به شهروندان تاکید می‌شود که از ریختن زباله و نخاله در ورودی سیل‌بندها خودداری کنند زیرا بی‌مسئولیتی برخی افراد باعث بسته شدن مسیر عبور و مرور و تحمیل هزینه‌های هنگفت بر شهرداری می‌شود
معاون امور زیربنایی و ترافیک شهرداری ایلام عنوان می‌کند: پیمانکاران در چهار نقطه از سیل‌بندها اقدامات اصلاحی را انجام داده‌اند که در بلوار خرم‌رودی مجتمع تندگویان و بلوار صنایع روبه‌روی شهدای نوریان ترمیم و بازسازی انجام شده است، کمبود اعتبار بازسازی خیابان پونه و کوچه آزادی ۱۷ نیز در دست انجام است و امید می‌رود در سریع‌ترین زمان ممکن ترمیم و بازسازی انجام شود.
مهدوی‌پور خاطرنشان می‌کند: برای سیل‌بند مرکزی نیز مکاتبات انجام شده است و به محض اینکه نسبت به انتقال و جابه‌جایی مشاغل مزاحم و دست‌فروشان اقدام شود، مسیر آزاد خواهد شد و شهرداری نسبت به برداشت دال‌های بتنی و بازسازی و ترمیم مجدد این مسیر اقدام می‌کند.
وی اضافه می‌کند: سیل‌بند محدوده بلوار آیت‌الله حیدری تا پارک کودک وضعیت خوبی ندارد و انتظار داریم مردم حساسیت ویژه‌ای برای عبور و مرور به ویژه در فصل زمستان روی این سیل‌بندها داشته باشند.
معاون امور زیربنایی و ترافیک شهرداری ایلام تاکید می‌کند: برای ایجاد امنیت خاطر شهروندان لازم است که این موضوعات به صورت ویژه بررسی و اعتبار لازم به امور آب تعلق گیرد تا نسبت به اصلاح، ساماندهی و ترمیم سیل‌بندها اقدام شود.
مهدوی‌پور به شهروندان تاکید می‌کند: از ریختن زباله و نخاله در ورودی سیل‌بندها خودداری کنند، زیرا بی‌مسئولیتی برخی افراد باعث بسته شدن مسیر عبور و مرور و تحمیل هزینه‌های هنگفت بر شهرداری می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: بعضی تأسیسات دستگاه‌های خدمات‌رسان از جمله آب و فاضلاب، گاز و مخابرات از عرض سیل‌بند عبور می‌کند و باعث تنگ شدن مقطع سیل‌بندها شده است؛ بنابراین بارندگی باعث برگشت آب به سطح شهر می‌شود و این دستگاه‌ها نیز باید با مطالعه نسبت به جابه‌جایی این تأسیسات با هماهنگی شهرداری اقدام کنند.
معاون امور زیربنایی و ترافیک شهرداری ایلام اظهار می‌کند: در بارندگی‌های دو سال اخیر شش نقطه سیل‌بند از جمله هفت تیر، ورودی سیل‌بند آگاهی و پونه، آزادی ۱۷، مجتمع تندگویان و سیل‌بند بلوار شهدای نوریان دچار مشکل شده است که با اعتبار ۲۰ میلیارد تومان تعمیر و بازسازی شد.
توسعه سیل‌بندها با اختصاص نیافتن اعتبارات غیرممکن است
مهدوی‌پور ادامه می‌دهد: اگر اعتبارات استانی به شهرداری اختصاص پیدا می‌کرد، توسعه و تغییر مسیر تعدادی از سیل‌بندها انجام می‌شد، اما با اختصاص نیافتن اعتبارات، توسعه سیل‌بندها و سرپوشیده کردن آن‌ها غیرممکن است.
وی تاکید می‌کند: برآورد اولیه مشاوران برای ترمیم و احداث سیل‌بندها ۲,۸۰۰ میلیارد تومان بود و با پیگیری‌های استاندار از سازمان مدیریت تصمیم بر این شد که ۱,۸۰۰ میلیارد تومان به شهرداری اختصاص پیدا کند که از این مقدار ۸۰۰ میلیارد برای ترمیم ۲۳ کیلومتر سیل‌بند دارای پوشش، ۱۰۰۰ میلیارد برای احداث و پوشش ۲۰ کیلومتر سیل‌بند روباز و بدون پوشش هزینه شود، اما هنوز در این زمینه هیچ اعتباری در اختیار شهرداری قرار نگرفته است.
به گزارش ایمنا، طی چند سال اخیر با هر بارش باران اطلاع‌رسانی‌های فراوانی از سوی مسئولان مبنی بر تردد نداشتن شهروندان روی مسیر سیل‌بندها انجام می‌شود، چراکه برای شهروندان به ویژه کودکان و دانش‌آموزان خطرناک است.
سیل‌بندها و کانال‌های روباز به عنوان خطری در قلب شهر ایلام جان و مال شهروندان ایلامی را تهدید می‌کند و ضروری است هرچه سریع‌تر اعتبار لازم در اختیار دستگاه‌های اجرایی گذاشته شود و بازسازی و احداث سیل‌بندها و سرپوشیده کردن کانال‌ها در دستور کار قرار گیرد تا شاهد حوادث تلخ نباشیم.
گزارش از پروین سجادی خبرنگار ایمنا در ایلام