بازار؛ گروه اقتصاددیجیتال: ما در دورانی بحرانی زندگی می‌کنیم که جایی که جهان شاهد بالاترین نرخ درگیری‌های خشونت‌آمیز از زمان جنگ جهانی دوم است، و همچنین شدت و فراوانی بلایای طبیعی ناشی از تغییرات اقلیمی به طور مستمر افزایش یافته است به نوعی که تنها در یک فقره اخیر در امریکا گفته می شود حجم اتش سوزی جنگل ها بیش از 35 هزار هکتار بوده و ده ها هزار نفر در خطر تنفسی جدی قرار داررد. توانایی‌های ما به عنوان یک جامعه بین‌المللی در مقابله با این چالش‌ها به شیوه‌ای در حال آزمایش است که تا پیش از این بی‌سابقه بوده است.
واکنش‌های سریع و دقیق می‌تواند جان انسان‌ها را نجات دهد، خسارات را کاهش دهد و سرعت بهبودی را تسریع کند و جوامع را قادر می‌سازد که در کوتاه‌ترین زمان ممکن به حالت عادی بازگردند.
خطرات جدی هستند و در این شرایط، نقش هوش مصنوعی و دیجیتالی‌شدن به‌طور ویژه اهمیت پیدا می‌کند. فناوری‌ها به‌طور کلی حوزه‌های مختلف را تغییر داده‌اند و پاسخگویی به بحران‌ها نیز از این قاعده مستثنی نیست.
UNDP (برنامه توسعه ملل متحد) از این ابزارها برای اطمینان از حمایت سریع‌تر و مؤثرتر از افرادی که تحت تأثیر بحران‌ها قرار دارند، استفاده می‌کند. همانطور که سایر فناوری‌ها، ابزارها و برنامه‌های هوش مصنوعی تحت تأثیر نیروهای بازار قرار می‌گیرند و بر اساس نیازهای بخش خصوصی شکل می‌گیرند، در زمینه‌های بشردوستانه و توسعه، ما این دستاوردها را آغاز کرده‌ایم و در حال آزمایش نحوه بهره‌برداری از هوش مصنوعی برای افزایش اثربخشی عملیات خود هستیم. افزون بر این، تقویت منابع و تخصص بخش خصوصی می‌تواند این روند را تسریع کند.
در اینجا نحوه استفاده UNDP از هوش مصنوعی و دیدگاه‌های ما برای استفاده از آن در پاسخ به بحران‌ها در آینده آورده شده است.
ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی به‌ویژه سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی و تصاویر ماهواره‌ای، امکان ارزیابی دقیق و سریع مناطق آسیب‌دیده را در بحران‌ها فراهم می‌کنند و سرعت واکنش را افزایش می‌دهند
هوش مصنوعی چگونه می‌تواند بحران‌های جهانی را مدیریت کند؟
۱. ارزیابی تاثیر دیجیتال در زمان واقعی: داده‌های بلادرنگ در مورد میزان آسیب و اثرات پس از بحران بسیار حیاتی هستند، به همین منظور، دفتر مدیریت بحران UNDP ابزارهایی مبتنی بر سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS) توسعه داده است که توانایی ارائه بینش سریع از مکان‌های آسیب‌دیده، جمعیت‌ها، زیرساخت‌ها، برآورد آوارها و کاربری زمین‌ها را دارند. این عناصر ضروری برای برنامه‌ریزی تلاش‌های نجات و بهبودی هستند.
ابزار ارزیابی دیجیتال سریع (RAPIDA) که توسط هوش مصنوعی پشتیبانی می‌شود، از تصاویر ماهواره‌ای، پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی و داده‌های روشنایی شبانه برای ارائه بینش‌های بلادرنگ پس از بحران استفاده می‌کند. به عنوان مثال، پس از زلزله‌ای که شهر هرات در افغانستان را لرزاند، RAPIDA توانست مکان‌های آسیب‌دیده را برای ارزیابی‌های میدانی شناسایی کند. این ابزار در جمع‌آوری داده‌های ارزشمند و شناسایی مناطق دورافتاده و صعب‌العبور بسیار مؤثر بود. همچنین، با اضافه کردن اطلاعاتی در مورد مصالح ساختمانی و ابعاد سازه‌ها، تخمین تعداد خانه‌های آسیب‌دیده و میزان آوار به آسانی امکان‌پذیر شد.
۲. به‌کارگیری کارکنان با هوش مصنوعی: ارائه صلاحیت‌های انسانی مناسب در صحنه بحران اهمیت فراوانی دارد. برای این منظور، پلتفرم نشر برنامه توسعه ملل متحد با استفاده از فناوری EVA.ai طراحی شده است تا کارکنان ماهر را با نیازهای میدانی هماهنگ کند. این پلتفرم معیارهای متعددی از جمله تجربه، در دسترس بودن، نزدیکی جغرافیایی، تسلط به زبان‌ها و تجربه‌های مشابه را در نظر می‌گیرد.
فناوری EVA.ai با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی، امکان شناسایی و هماهنگی سریع نیروهای متخصص با نیازهای میدانی را فراهم می‌کند و به برنامه‌ریزی بهتر در بحران‌ها کمک می‌کند
به لطف فناوری EVA.ai، شناسایی سریع‌ترین کارشناسان مناسب و اطمینان از آمادگی و در دسترس بودن آنها ممکن شده است. این پلتفرم از سال جاری بیش از ۲۴۵۰ کارمند را از طریق فهرست خود مستقر کرده است. این کارشناسان از دفاتر مختلف UNDP در سراسر جهان، از جمله دفاتری که در زمینه‌های بحرانی همچون سوریه، اوکراین و باربادوس فعالیت دارند، حمایت کرده‌اند. برای تقویت این فهرست، برنامه توسعه ملل متحد اخیراً درخواست جهانی‌ای را راه‌اندازی کرده است که بیش از ۲۵,۰۰۰ درخواست دریافت کرده است.
بد نیست بدانید ابزارهای هوش مصنوعی مانند ویژگی پر کردن خودکار داده‌ها به کاهش زمان ارسال درخواست‌ها به تنها ۲.۵ دقیقه کمک کرده‌اند.
۳. تجربیات آموزشی سفارشی: آمادگی برای بحران در سطح سازمانی نیازمند توسعه مهارت‌های مستمر است. آکادمی بحران UNDP فرصت‌های آموزشی و یادگیری متمرکزی را برای آماده‌سازی پاسخ‌دهندگان به بحران فراهم می‌کند. این برنامه برای کارکنان از سطوح میانه تا ارشد طراحی شده است. علاوه بر دوره‌های آنلاین ناهمزمان و آموزش‌های حضوری، آکادمی در حال آزمایش فناوری‌های جدید برای بهبود تجربیات یادگیری است. در یک تمرین واکنش سریع که اخیراً در نیویورک برگزار شد، از فناوری واقعیت افزوده برای شبیه‌سازی تعاملی بحران استفاده شد. این فناوری به شرکت‌کنندگان اجازه داد تا آسیب‌ها و اثرات بحران را به‌طور مجازی ارزیابی کنند.
این ابزار همچنین می‌تواند برای راه‌اندازی «کوله‌پشتی» مجازی شامل منابع کلیدی مانند گزارش‌های کشور، الزامات امنیتی و پزشکی به‌کار رود.
- چشم‌انداز آینده شامل افزایش شخصی‌سازی یادگیری با استفاده از ماژول‌های هوش مصنوعی است که آموزش‌های سفارشی متناسب با نیازها و تجربیات یادگیرنده ارائه می‌دهد.
۴. دستیار دیجیتال برای مدیریت بحران‌ها: کارشناسان با تجربه در زمان بحران می‌دانند که دسترسی به اطلاعات صحیح و دقیق برای تهیه اسناد برنامه‌ریزی یکپارچه چقدر دشوار است. در بخش‌های مختلف و صنایع مختلف، وظایفی چون تأمین منابع، تدوین اسناد پروژه و برقراری ارتباط مؤثر با کمک‌کنندگان می‌توانند به‌طور مؤثرتر انجام شوند.
آکادمی بحران برنامه توسعه ملل متحد با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های جدید همچون واقعیت افزوده و هوش مصنوعی، به‌طور مؤثر، کارکنان بحران را برای مقابله با موقعیت‌های پیچیده آماده می‌کند
۵. مدیریت فعال بحران‌ها: UNDP همچنین در حال سرمایه‌گذاری در سیستم‌های هشدار اولیه است و تلاش دارد که از مدیریت بحران واکنشی به مدیریت بحران فعال تغییر رویکرد دهد. داشبورد خطر بحران، داده‌های تاریخی و بی‌درنگ را با پیش‌بینی‌های ریسک آینده ترکیب کرده و یک پلتفرم مرکزی برای نظارت، تجزیه و تحلیل و تجسم ریسک‌ها در اختیار دفاتر کشور قرار می‌دهد. این داشبورد از تکنیک‌های هوش مصنوعی برای پاکسازی، تجزیه و تحلیل و خلاصه‌سازی داده‌ها استفاده می‌کند. این ابزار برای پیش‌بینی خطرات و شناسایی نقاط حساس پیش از تشدید آنها مفید است و می‌تواند با توجه به نیازهای خاص هر برنامه تنظیم شود. در سریلانکا، این داشبورد برای نظارت بر سخنان مشوق تنفر، خشونت مذهبی و مسائل کلان اقتصادی استفاده می‌شود، و در اکوادور برای ردیابی جابجایی و مهاجرت مورد استفاده قرار گرفته است. هدف این است که این ابزار به یک بستر کاری واقعی تبدیل شود که به طور خودکار پاسخ‌های نهادی مانند تأمین منابع و استقرار کارکنان را آغاز کند. با پیشرفت‌های مداوم در هوش مصنوعی و داده‌های بهتر، داشبورد خطر بحران می‌تواند به یک راه‌حل هشدار اولیه کلیدی برای سیستم سازمان ملل تبدیل شود.
تعادل بین نوآوری و مسئولیت
با وجود پتانسیل عظیم هوش مصنوعی، چالش‌های اخلاقی مانند حفظ حریم خصوصی و کاهش تعصب نیازمند نظارت انسانی دقیق هستند. ایجاد استانداردهای جهانی برای استفاده از هوش مصنوعی در زمینه‌های بشردوستانه یک ضرورت مبرم است تا از استفاده ایمن و مؤثر از این فناوری اطمینان حاصل شود. با بهره‌برداری ایمن و مؤثر از هوش مصنوعی، می‌توان توانمندی جوامع را در برابر بحران‌ها تقویت کرد و جهانی انعطاف‌پذیرتر و پایدارتر ساخت.