به گزارش خبرگزاری ایمنا، سالمندان تنها و مجرد با چالش‌های متعددی روبه‌رو هستند که می‌تواند تأثیرات عمیقی بر سلامت جسمی و روانی آنها بگذارد، یکی از مهم‌ترین چالش‌ها، احساس تنهایی و انزوای اجتماعی است و این احساسات می‌توانند باعث افزایش افسردگی و اضطراب در سالمندان شوند و کیفیت زندگی آنها را به شدت کاهش دهند و ارتباطات اجتماعی محدود و دسترسی نداشتن به خانواده و دوستان می‌تواند این مشکلات را تشدید کند.
مشکلات جسمی و سلامتی نیز یکی از چالش‌های اساسی برای سالمندان تنها و مجرد است، با گذشت زمان، خطر ابتلاء به بیماری‌های مزمن و کاهش توانایی‌های جسمی افزایش می‌یابد و سالمندان تنها ممکن است نتوانند به مراقبت‌های پزشکی منظم دسترسی داشته باشند و در مدیریت بیماری‌های خود دچار مشکل شوند که این موضوع می‌تواند به بدتر شدن وضعیت سلامتی و کاهش کیفیت زندگی آنها منجر شود.
تغذیه نامناسب و کمبود تغذیه‌ای نیز از دیگر چالش‌های سالمندان تنها و مجرد است، بسیاری از سالمندان تنها ممکن است قادر به تهیه غذاهای مغذی نباشند و این موضوع می‌تواند به کاهش انرژی و ضعف جسمی منجر شود و آنها را در معرض بیماری‌های مختلف قرار دهد.
حفظ استقلال و مدیریت فعالیت‌های روزمره، چالشی بزرگ برای سالمندان تنها و مجرد است، چراکه انجام کارهای روزمره مانند خرید، تمیز کردن خانه و مدیریت داروها ممکن است برای آنها دشوار باشد و این موضوع می‌تواند باعث کاهش کیفیت زندگی و افزایش وابستگی به دیگران شود.
امنیت و سلامتی در خانه نیز یک نگرانی بزرگ برای سالمندان تنها است، خطرات ایمنی مانند حوادث خانگی می‌تواند برای آنها جدی باشد و نداشتن توانایی در دسترسی سریع به کمک‌های اورژانسی می‌تواند سلامت و زندگی آنها را تهدید کند.
یکی از چالش‌های سالمندان تنها و مجرد، فقدان حمایت‌های اجتماعی و عاطفی از طرف خانواده و نزدیکان است، بسیاری از سالمندان تنها ممکن است احساس کنند که در مواقع نیاز کسی را ندارند تا به آنها کمک کند یا با آنها همدردی کند و این فقدان حمایت می‌تواند به افزایش استرس و احساس ناامیدی منجر شود و سلامت روانی آنها را تحت تأثیر قرار دهد.
تجرد در دوران سالمندی و چالش‌های آن / لزوم توجه به زندگی اجتماعی سالمندان
حمید نصیری، استاد دانشگاه و روانشناس بالینی با بیان اینکه برخی سالمندان به دلایل مختلفی از جمله فوت همسر، جدایی از همسر و مجرد بودن، تنهایی را تجربه می‌کنند، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: موضوع تجرد در دوران سالمندی یکی از موضوعات مهمی است که برخی سالمندان را درگیر می‌کند و می‌تواند مشکلات متعددی ایجاد کند.
وی با بیان اینکه یکی از مسائل مهم که افراد باید به آن تجربه داشته باشند، تجرد در دوران سالمندی است، می‌افزاید: توانایی افراد در دوران سالمندی کاهش پیدا می‌کند و ضعف جسمانی و روانشناختی به سراغ افراد می‌آید و افراد درگیر بعضی بیماری‌ها می‌شوند، از همین رو در دوران سالمندی، افراد نیاز بیشتری به مراقبت و حمایت دارند.
استاد دانشگاه و روانشناس بالینی با بیان اینکه همواره حل کردن یک مشکل، نیازمند برنامه‌ریزی از قبل است، تصریح می‌کند: انسان موجودی اجتماعی است و در جامعه به بخشی از سلامت خود دست پیدا می‌کند، از همین رو توجه داشتن به زندگی اجتماعی حائز اهمیت بالایی است.
سالمندان مجرد مشکلات بیشتری را تجربه می‌کنند
نصیری ادامه می‌دهد: زمانی که افراد به دوران سالمندی می‌رسند و زندگی مجردی را طی می‌کنند، بیشترین مشکلات متوجه آنها خواهد شد و توجه به زندگی مشترک و پیدا کردن یک همدم برای زندگی، از جمله مواردی است که افراد باید به آن توجه داشته باشند.
وی با بیان اینکه برخی سالمندان به دلایل مختلف، همسر خود را از دست می‌دهند و نگاه آگاهانه به این وضعیت، به افراد در مدیریت شرایط کمک می‌کند، می‌گوید: بزرگ‌نمایی کردن و منفی نگاه کردن به ازدواج مجدد می‌تواند افراد را دچار ترس و آنها را از مسیر زندگی مشترک مجدد دور کند.
استاد دانشگاه و روانشناس بالینی با بیان اینکه همانطور که استفاده از مشاوره پیش از ازدواج برای جوانان توصیه می‌شود، برای سالمندانی که قصد ازدواج دارند نیز باید مد نظر قرار داشته باشند، اضافه می‌کند: یکی از مشکلاتی که می‌تواند افراد را درگیر کند، تجربه‌های ناخوشایند ازدواج و طلاق است و استفاده از مشاوره‌های پیش از ازدواج می‌تواند از تجربه این اتفاقات ناخوشایند جلوگیری کند.
تجربه انزوای اجتماعی در دوران سالمندی / برای داشتن روابط دوستانه در دوران سالمندی از میانسالی برنامه‌ریزی کنید
مجتبی ناجی، روانشناس و مشاور خانواده با بیان اینکه به طور قراردادی، سن ۶۵ سالگی، آغاز سالمندی تلقی می‌شود، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: در دوران سالمندی، مسئولیت‌های شغلی و خانوادگی افراد کمتر می‌شود و شاهد افزایش اوقات فراغت در زندگی سالمندان و نیازهای حمایت عاطفی و اجتماعی سالمندان خواهیم بود.
وی با بیان اینکه در سنین سالمندی ممکن است افراد انزوای اجتماعی را تجربه کنند و در این شرایط اهمیت داشتن روابط دوستانه افزایش پیدا می‌کند، می‌افزاید: در تمام زمان‌ها افراد نیازمند دوست و روابط دوستانه هستند، اما در دوران سالمندی، داشتن دوست به لحاظ حمایت‌های اجتماعی و عاطفی اهمیت بیشتری دارد.
روانشناس و مشاور خانواده با بیان اینکه داشتن دوست برای سالمندان احساس امنیت خاطر به همراه خواهد داشت، تصریح می‌کند: به طور معمول داشتن روابط دوستانه در دوران سالمندی نیازمند تدارک از قبل است و حلقه دوستی در دوران میانسالی، حداقل باید از ۱۰ نفر تشکیل شود و افراد با دوستان خود ارتباط منظمی داشته باشند.
تأثیر داشتن روابط دوستانه در دوران سالمندی بر سلامت روان و جسم افراد
ناجی با بیان اینکه سالمندان دارای دوستانی که به صورت روزانه با آنها گفت‌وگو می‌کنند، طول عمر بیشتری خواهند داشت، ادامه می‌دهد: سیستم ایمنی و دفاعی بدن این سالمندان نیز بهتر است و در واقع، دوستی نه تنها روی سلامت روان و ارتباطات اجتماعی افراد تأثیر مثبتی دارد، بلکه بر سلامت فیزیکی و جسمی افراد نیز اثرگذار است.
وی با بیان اینکه بر اساس تحقیقات انجام شده، سالمندان دارای دوست و روابط اجتماعی، دیرتر از سایر سالمندان درگیر زوال عقل و دمانس می‌شوند و درگیر شدن آنها با مشکلات شناختی به تأخیر می‌افتد، می‌گوید: دوستی، رابطه‌ای خاص و انحصاری است و داشتن دوست با خانواده متفاوت است.
روانشناس و مشاور خانواده با بیان اینکه به طور معمول در روابط دوستانه، افراد یکدیگر را همانگونه که هستند می‌پذیرند و یکدیگر را تأیید می‌کنند، اضافه می‌کند: در واقع افراد نیازمند دوستانی هستند که در دوران سالمندی و بزرگسالی نیز آنها را تأیید و با آنها همدلی کنند و افراد را قضاوت و سرزنش نکنند.
به گزارش ایمنا، در این میان، داشتن دوست و همدم می‌تواند نقش مهمی در کاهش چالش‌های سالمندان تنها ایفا کند، دوستان می‌توانند به عنوان یک منبع حمایت عاطفی و روانی عمل و به کاهش احساس تنهایی و انزوا کمک کنند، همچنین دوستان می‌توانند در انجام فعالیت‌های روزمره و مدیریت مشکلات جسمی و مالی کمک کنند.
داشتن دوست و روابط اجتماعی قوی می‌تواند به افزایش رضایت و کیفیت زندگی سالمندان تنها و مجرد کمک کند و ارتباطات اجتماعی می‌تواند به بهبود سلامت روانی و جسمی آنها کمک و احساس امنیت و آرامش را در سالمندان تقویت کند، همچنین فراهم کردن فرصت‌های اجتماعی و حمایت‌های اجتماعی مناسب می‌تواند به بهبود وضعیت زندگی سالمندان تنها کمک کند و آنها را از انزوا و تنهایی بیرون آورد.
همچنین ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای حمایت از سالمندان، از جمله فرصت‌های اجتماعی، می‌تواند به افزایش کیفیت زندگی آنها کمک و از انزوای اجتماعی سالمندان جلوگیری کند، این اقدامات می‌تواند به سالمندان کمک کند تا احساس امنیت و آرامش بیشتری داشته باشند و زندگی شادتری را تجربه کنند.