به گزارش خبرگزاری ایمنا، تخت‌فولاد یکی از مهم‌ترین و تاریخی‌ترین مقاصد گردشگری و مذهبی شهر اصفهان است که به‌عنوان یک مجموعه فرهنگی، تاریخی و مذهبی در قلب نصف‌جهان قرار دارد؛ این مجموعه در واقع یک گورستان تاریخی است که طی سال‌ها تبدیل به یکی از مراکز مهم فرهنگی و مذهبی شهر اصفهان شده است.
تخت‌فولاد نه‌تنها برای مردم اصفهان، بلکه برای تمام کشور ایران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا بسیاری از شخصیت‌های مذهبی، علمی، هنری و فرهنگی ایران در این مکان به خاک سپرده شده‌اند.
این مکان ابتدا به‌عنوان یک گورستان سنتی در نظر گرفته می‌شد، اما به‌مرور زمان و با گسترش آثار تاریخی و فرهنگی در این محل، تبدیل به یک مرکز مهم برای گردشگران و محققان شد، از جمله شخصیت‌های مهمی که در تخت‌فولاد دفن شده‌اند، می‌توان به بزرگان علم، ادب، عرفان و دین اشاره کرد.
مدیریت مجموعه تخت‌فولاد برعهده شهرداری اصفهان است که با هدف حفظ و نگهداری این مجموعه تاریخی و فرهنگی و ارتقای ارزش‌های آن برای نسل‌های آینده، اقدامات مختلفی انجام می‌دهد؛ در واقع شهرداری اصفهان با همکاری دیگر نهادهای فرهنگی و تاریخی به‌ویژه وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، مسئولیت ساماندهی و مدیریت این مکان را برعهده دارد.
مجموعه تخت‌فولاد دارای آثار تاریخی بسیاری بوده که نیازمند نگهداری و مرمت دائمی است و شهرداری اصفهان برنامه‌هایی برای حفاظت از این آثار و جلوگیری از تخریب آن‌ها به‌وسیله آفات طبیعی یا عوامل انسانی دارد.
با توجه به موقعیت مذهبی تخت‌فولاد، شهرداری اصفهان برنامه‌هایی را برای برگزاری مراسم مذهبی، جشن‌ها و مناسبت‌های فرهنگی در این مکان برگزار می‌کند و این برنامه‌ها شامل مراسم ویژه اعیاد مذهبی، عزاداری‌های مذهبی و مراسم علمی و فرهنگی است.
یکی از دیگر فعالیت‌های مهم شهرداری در مدیریت تخت‌فولاد، ارائه برنامه‌های آموزشی برای گردشگران و بازدیدکنندگان شامل تورهای راهنما، ارائه اطلاعات تاریخی و فرهنگی درباره شخصیت‌های دفن‌شده در این مکان و اهمیت تاریخی آن است.
شهرداری برای تسهیل دسترسی و استفاده از تخت‌فولاد، اقداماتی همچون ایجاد مسیرهای دسترسی، ساخت پارکینگ‌ها، بهبود فضای سبز و نصب تابلوهای راهنما را انجام داده است، حفاظت از محیط زیست تخت‌فولاد نیز یکی دیگر از اهداف شهرداری است و این مجموعه نه‌تنها به‌عنوان یک مکان تاریخی و مذهبی، بلکه به‌عنوان یک فضای سبز شهری اهمیت دارد و باید حفظ و نگهداری شود.
با توجه به اهمیت تخت‌فولاد و نقشی که این مجموعه در تاریخ و فرهنگ ایران دارد، مدیریت این مجموعه باید با همکاری همه‌جانبه نهادهای دولتی، فرهنگی و محلی به‌منظور حفظ این میراث فرهنگی و ارتقای آن برای نسل‌های آینده تلاش کند و ایجاد برنامه‌های جذب گردشگر، مرمت آثار تاریخی و توسعه زیرساخت‌ها از جمله مهم‌ترین چالش‌ها و فرصت‌های آینده این مجموعه خواهد بود.
آنچه در ادامه می‌خوانید، حاصل گفت‌وگوی خبرنگار ایمنا با ابراهیم عمرانی، مدیر مجموعه تاریخی، فرهنگی و مذهبی تخت‌فولاد شهرداری اصفهان به‌منظور بررسی اقدامات دوره ششم مدیریت شهری این کلان‌شهر در راستای توسعه ظرفیت‌های گردشگری و ارتقای جایگاه فرهنگی و مذهبی این مجموعه است.
ایمنا: به‌ویژگی‌های بارز قبرستان تخت‌فولاد اشاره کنید.
عمرانی: قبرستان تاریخی تخت‌فولاد یکی از مهم‌ترین و کهن‌ترین قبرستان‌های ایران، با وسعتی بالغ‌بر ۷۵ هکتار در جنوب غربی اصفهان قرار دارد؛ این مجموعه ارزشمند که تا سال ۱۳۶۳ به‌عنوان قبرستان عمومی شهر مورد استفاده قرار می‌گرفت، محل دفن بسیاری از شخصیت‌های برجسته از جمله رجال، شاعران، هنرمندان و بزرگان این دیار بوده است که با احداث آرامستان باغ رضوان در همان سال، دفن عمومی در تخت‌فولاد متوقف شد و از آن پس، تنها افراد برجسته و نام‌آور شهر در این مجموعه تاریخی به خاک سپرده می‌شوند.
به دنبال پیگیری‌های انجام‌شده در دهه ۷۰، این قبرستان تاریخی بیست‌وششم خرداد ۱۳۷۵ به ثبت ملی رسید و از آن زمان، ۲۶ خرداد هر سال به‌عنوان «روز نکوداشت تخت‌فولاد» گرامی داشته شده است و برنامه‌های مختلفی به‌منظور پاسداشت این میراث ارزشمند برگزار می‌شود.
سال ۱۳۸۰ با سفر مقام معظم رهبری به اصفهان، تخت‌فولاد مورد توجه ویژه قرار گرفت و احیای آن در دستور کار مدیریت شهری و اداره کل میراث فرهنگی استان قرار گرفت که از آن زمان تاکنون، اقدامات گسترده‌ای برای حفاظت، مرمت و بازآفرینی این مجموعه تاریخی انجام شده است.
این قبرستان که دارای بیش از ۲۰ تکیه و بالغ‌بر ۴۰ عرصه دفن است، شامل مجموعه‌ای از بناهای آرامگاهی و عمارت‌های تاریخی است که تعداد آن‌ها به بیش از ۶۰ اثر تاریخی می‌رسد و بعضی از این آثار به‌طور جداگانه نیز در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده است.
ایمنا: چند متوفی در این قبرستان دفن شده‌اند؟
عمرانی: به‌دلیل مداخلات و حوادث تاریخی که در گذشته بر این مجموعه تأثیر گذاشته است، آمار دقیقی از تعداد متوفیان تخت‌فولاد در دست نیست؛ با این حال بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد که این گورستان تاریخی در حال حاضر بیش از ۱۰۰ هزار سنگ مزار را در خود جای داده است و حدود ۲۰۰۰ نفر از مشاهیر و نام‌آوران شهر در آن آرمیده‌اند.
ایمنا: کدام ویژگی تخت‌فولاد را از سایر قبرستان‌های کشور متمایز می‌کند؟
عمرانی: در سراسر ایران، قبرستان‌های تاریخی متعددی وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به دارالسلام شیراز و گورستان تاریخی یزد اشاره کرد، اما تخت‌فولاد به‌واسطه اهمیت تاریخی، فرهنگی و اقدامات حفاظتی انجام‌شده به‌عنوان الگویی منحصربه‌فرد در احیای قبرستان‌های تاریخی کشور شناخته می‌شود.
در بررسی یک شخصیت، تنها به ظاهر او توجه نمی‌شود، بلکه ریشه‌های هویتی و میراث ناملموس او نیز مورد تحلیل قرار می‌گیرد؛ تخت‌فولاد نیز تنها یک بافت تاریخی نیست، بلکه بخشی از هویت، فرهنگ و تمدن اصفهان را در خود جای داده است و نقش برجسته‌ای در تاریخ و هویت ملی ایران ایفا می‌کند.
امروزه شهرداری‌ها دیگر تنها نهادهایی خدماتی محسوب نمی‌شوند، بلکه در جایگاه سازمان‌های اجتماعی و فرهنگی در راستای احیای میراث ناملموس و تمدنی شهرها گام برمی‌دارند و مجموعه تخت‌فولاد با پیشینه ارزشمندی که در حوزه تاریخی دارد، برای مدیریت شهری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
این مکان نه‌تنها یادآور نقش‌آفرینان برجسته تاریخ اصفهان است، بلکه بخشی از هویت و تمدن این شهر محسوب می‌شود، از این‌رو حفاظت، مرمت و معرفی این گنجینه فرهنگی از جمله اولویت‌های مدیریت شهری اصفهان به‌شمار می‌رود.
ایمنا: برای توسعه ظرفیت‌های گردشگری و ارتقای جایگاه فرهنگی و مذهبی مجموعه تاریخی تخت‌فولاد چه اقداماتی انجام شده است؟
عمرانی: در راستای توسعه ظرفیت‌های گردشگری و ارتقای جایگاه فرهنگی و مذهبی شهر اصفهان، مدیریت شهری توجه ویژه‌ای به مجموعه تاریخی تخت‌فولاد معطوف کرده است؛ این مجموعه که یکی از مهم‌ترین گنجینه‌های تاریخی، فرهنگی و معنوی شهر به‌شمار می‌رود، با دارا بودن بیش از ۶۰۰ عنصر گردشگری، تاریخی و زیارتی، بستری ارزشمند برای توسعه رویکردهای گردشگری محسوب می‌شود.
تخت‌فولاد نه‌تنها از حیث بناهای تاریخی، معماری‌های منحصربه‌فرد و اماکن متبرکه، بلکه در حوزه آئین‌ها و میراث ناملموس نیز ظرفیت‌های قابل‌توجهی دارد و همین امر موجب شده است تا مدیریت شهری، این منطقه را به‌عنوان یک پهنه تاریخی ویژه مورد توجه قرار دهد و بخشی از سیاست‌های گردشگری خود را در این بستر تعریف و اجرا کند.
یکی دیگر از جنبه‌های مهم تخت‌فولاد، بُعد زیارتگاهی آن است، زیرا مردم اصفهان همواره علاقه خاصی به علما، بزرگان و نام‌آوران خود داشته‌اند و از دیرباز به زیارت مقابر آن‌ها می‌رفته‌اند؛ تخت‌فولاد به‌عنوان آرامگاه بسیاری از علما، شخصیت‌های برجسته و اهل قبور، همواره مورد توجه مردم بوده است.
سنت زیارت هفتگی و حضور شهروندان در این مکان برای ادای احترام به درگذشتگان، یکی از آئین‌های رایج در فرهنگ این شهر محسوب می‌شود که این سنت نه‌تنها به‌عنوان یک آئین مذهبی، بلکه به‌نوعی یک کارگاه معنوی و معادشناسی نیز برای مردم اصفهان تلقی می‌شود و از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.
ایمنا: رویکرد دوره ششم مدیریت شهری اصفهان برای پررنگ‌تر کردن نقش فرهنگی این قبرستان چه بود؟
عمرانی: در دوره ششم مدیریت شهری اصفهان، یکی از مهم‌ترین رویکردها، محل‌محور بودن پروژه‌های تخت‌فولاد بوده است و محله تخت‌فولاد و مجاوران آن که سال‌ها به‌دلیل بعضی محدودیت‌ها کمتر مورد توجه قرار گرفته بود، هم‌اکنون با اجرای پروژه‌های پیشران و محرک در مسیر توسعه قرار گرفته است.
هدف از اجرای این پروژه‌ها، کاهش محرومیت‌های منطقه و ایجاد توازن در توسعه شهری است، به‌گونه‌ای که ساکنان این محله نیز بتوانند از امکانات و ظرفیت‌های این مجموعه بهره‌مند شوند. مدیریت شهری ششم اصفهان با تاکید بر اصل محله‌محوری سعی داشته است پروژه‌ها را به نحوی تعریف کند که محلی‌ها و مجاوران از منافع و امکانات آن بهره‌مند شوند.
در این دوره، مدیریت شهری دو رویکرد کلیدی از جمله مردمی‌سازی تخت‌فولاد و جذب مشارکت‌های مردمی و نذورات را برای توسعه مجموعه تخت‌فولاد دنبال کرده است.
یکی از اهداف اصلی مدیریت شهری در این منطقه، فراهم‌سازی زیرساخت‌های لازم برای حضور گسترده مردم و گردشگران بوده است؛ در این راستا پروژه‌هایی تعریف شده که امکان میزبانی مطلوب را فراهم کرده است و زمینه مشارکت فعال شهروندان را در توسعه این مجموعه تاریخی و مذهبی مهیا می‌سازد.
یکی از نمونه‌های بارز این اقدام، فراهم‌سازی بستر مناسب برای برگزاری مراسم مذهبی توسط هیئت‌های مردمی، تشکل‌های مذهبی، سمن‌ها و انجمن‌های گردشگری بوده است که هدف اصلی این رویکرد، واگذاری بخشی از فعالیت‌های فرهنگی و رویدادها به مردم و نهادهای مردمی است تا خود آن‌ها نقش فعالی در حیات و پویایی این مجموعه ایفا کنند.
یکی از گام‌های مهمی که به‌تازگی در این حوزه برداشته شده، ارائه لایحه‌ای به شورای اسلامی شهر اصفهان برای ایجاد امکان جذب نذورات نقدی شهروندان بوده است و مردم اصفهان به‌دلیل علاقه و ارتباط عمیقی که با بزرگان و متوفیان خود دارند، تمایل زیادی به مشارکت در حفظ و توسعه این مجموعه دارد.
فراهم‌سازی امکان مشارکت‌های مردمی و جمع‌آوری نذورات نقدی، بستری مناسب برای تأمین بخشی از نیازهای این مجموعه تاریخی و مذهبی ایجاد کرده است و طی دو تا سه سال اخیر، بسیاری از زیرساخت‌های توسعه‌یافته در تخت‌فولاد با مشارکت مردمی محقق شده است که نشان از موفقیت این رویکرد دارد.
ایمنا: بناهای آرامگاهی خاندانی چه نقشی در توسعه تخت‌فولاد دارد؟
عمرانی: یکی دیگر از ظرفیت‌های کم‌نظیر تخت‌فولاد، بناهای آرامگاهی خاندانی است و در گذشته بسیاری از خاندان‌های بزرگ اصفهان، پهنه مشخصی را به‌عنوان بنای آرامگاهی خانوادگی خود انتخاب می‌کردند؛ خاندان‌هایی همچون کازرونی‌ها، نجفی‌ها، خوانساری‌ها و بختیاری‌ها هر کدام در بخش‌هایی از تخت‌فولاد دارای تکایای اختصاصی هستند.
در دوره ششم مدیریت شهری با دعوت از وابستگان و مرتبطان این خاندان‌ها، تلاش شده است تا تکایای مربوط به هر خانواده احیا شود و در دو حوزه مرمت کالبدی و برگزاری برنامه‌های آئینی و فرهنگی، رونق دوباره‌ای به این بخش‌ها داده شود.
این مدل مشارکتی که با حضور خاندان‌ها و ذی‌نفعان اصلی تکایا شکل گرفته، یکی از موفق‌ترین الگوهای احیای بناهای تاریخی در تخت‌فولاد بوده و موجب شده است که بخش قابل‌توجهی از این مجموعه با مشارکت مردم احیا شود.
ایمنا: ملی‌سازی و جهانی‌سازی تخت‌فولاد چه نقشی در توسعه گردشگری و حفظ میراث تاریخی این مجموعه دارد؟
عمرانی: مجموعه تخت‌فولاد به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز تاریخی و گردشگری کشور، در سال‌های اخیر مسیر ملی‌سازی و جهانی‌سازی را با جدیت دنبال کرده است؛ این مجموعه با دارا بودن ظرفیت‌های فوق‌العاده تاریخی، فرهنگی و گردشگری، به بلوغی رسیده است که ضرورت معرفی آن در سطح ملی و بین‌المللی بیش از پیش احساس می‌شود.
در همین راستا، اقدامات گسترده‌ای در دستور کار قرار گرفته که از جمله مهم‌ترین آن‌ها، طراحی و انتشار تمبر یادبود تخت‌فولاد است.
یکی از مهم‌ترین اقدامات در مسیر معرفی تخت‌فولاد، صدور تمبر یادبود این مجموعه است، البته فرایند دریافت مجوز و تولید تمبر در کشور بسیار پیچیده و زمان‌بر است، اما با پیگیری‌های مستمر همکاران مجموعه تخت‌فولاد، موفق شدیم مصوبه طراحی و انتشار این تمبر را دریافت کنیم.
انتشار این تمبر به‌معنای معرفی رسمی تخت‌فولاد در سطح بین‌المللی خواهد بود، زیرا این تمبر از طریق وزارت امور خارجه و شرکت‌های بین‌المللی پست به سراسر جهان ارسال می‌شود و به‌عنوان یکی از نمادهای مهم تاریخی و فرهنگی ایران شناخته خواهد شد.
یکی دیگر از اقدامات کلیدی در راستای ملی‌سازی و معرفی جهانی این مجموعه، ثبت جهانی تخت‌فولاد است، این اقدام نه‌تنها به حفظ ساختار تاریخی و فرهنگی این مجموعه کمک می‌کند، بلکه به توسعه گردشگری نیز رونق می‌بخشد.
ثبت جهانی این پهنه تاریخی موجب خواهد شد که مداخلاتی که در دهه‌های گذشته در این مجموعه صورت گرفته و منجر به از دست رفتن بعضی بخش‌ها شده است، به حداقل برسد.
در بعضی نقاط، بافت شهری و مسکونی در دل این مجموعه شکل گرفته است که ثبت جهانی می‌تواند به ساماندهی این وضعیت و حفاظت ساختارمند تخت‌فولاد بر اساس اسناد بالادستی کمک کند، در این راستا تمام مستندات مورد نیاز برای ثبت جهانی تهیه شده و پرونده تخت‌فولاد هم‌اکنون به سازمان جهانی یونسکو ارسال شده است و بر اساس فرایندهای معمول، انتظار داریم طی یک سال آینده، این مجموعه به‌عنوان یک اثر جهانی به ثبت برسد.
ایمنا: مدیریت مجموعه تخت‌فولاد چه برنامه‌ها و تورهایی در راستای توسعه گردشگری این مجموعه در نظر گرفته است؟
عمرانی: امروزه در حوزه گردشگری، ذائقه‌ها نقش اصلی را ایفا می‌کنند و به‌همین دلیل، تلاش ما در مجموعه تخت‌فولاد این بوده است که از ظرفیت بیش از ۶۰۰ عنصر تاریخی و گردشگری استفاده کنیم و الگوهای متنوعی از تورهای گردشگری را ارائه دهیم.
یکی از مهم‌ترین برنامه‌های گردشگری این مجموعه، بازدیدهای عمومی بعدازظهر پنجشنبه‌ها است که از نزدیک به یک سال گذشته آغاز شده است و به‌صورت مستمر برگزار می‌شود و در این بازدیدها، شهروندان با همراهی راهنماهای تخصصی، از تکیه بابا رکن‌الدین و سایر تکایا بازدید می‌کنند.
در کنار بازدیدهای عمومی، تورهای موضوع‌محور نیز طراحی شده است که بر اساس مخاطب و علاقه‌مندی‌های خاص تعریف می‌شود؛ این رویکرد، موجب افزایش جذابیت مجموعه برای گروه‌های مختلف گردشگران می‌شود.
یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که در مجموعه تخت‌فولاد با آن روبه‌رو هستیم، شکاف نسلی است، زیرا انگیزه‌ای برای حضور نوجوانان و جوانان در این پهنه تاریخی وجود ندارد، بنابراین لازم است از رویدادهای گردشگری و سرگرم‌کننده برای جذب این گروه استفاده کنیم که در همین راستا برای نوروز ۱۴۰۴ که هم‌زمان با ماه مبارک رمضان است، چالش گردشگری بازی‌محور «زیرخاکی» برگزار خواهد شد.
چالش «زیرخاکی» ویژه نوجوانان طراحی شده است و از پنجم تا هشتم فروردین برگزار می‌شود؛ این برنامه به‌گونه‌ای طراحی شده است که نوجوانان را با استفاده از بازی‌های تعاملی و جذاب، با میراث تاریخی و فرهنگی تخت‌فولاد آشنا کند، از این‌رو از تمام شهروندان دعوت می‌کنیم که در ایام نوروز، همراه با نوجوانان خود در این رویداد حضور پیدا کنند.
ایمنا: چه بسترهای مدرنی برای گردشگری هوشمند در تخت‌فولاد وجود دارد؟
عمرانی: برای ارتقای تجربه گردشگران، بیش از ۱۴ الگوی گردشگری در مجموعه تخت‌فولاد طراحی شده است؛ این الگوهای گردشگری متنوع به‌گونه‌ای طراحی شده است که گردشگران بتوانند بر اساس سلیقه و علاقه شخصی خود، نوع بازدیدشان را انتخاب کنند.
به همین منظور، زیرساخت‌های دیجیتال برای ثبت‌نام و انتخاب تورها فراهم شده است و گردشگران می‌توانند از طریق این بسترها، به‌راحتی تور موردنظر خود را رزرو کنند.
ایمنا: به پروژه‌های فرهنگی، گردشگری و مرمتی در مجموعه تاریخی تخت‌فولاد اشاره کنید؟
عمرانی: در راستای حفظ و احیای این مجموعه تاریخی و با رویکرد توسعه گردشگری، پروژه‌های متعددی در دو بخش «فرهنگی و گردشگری» و «مرمتی و کالبدی» تعریف و اجرا شده است، همچنین پروژه‌های خدماتی متعددی همچون نورپردازی و تأمین روشنایی در دستور کار قرار گرفته است.
یکی از اولویت‌های اصلی این مجموعه، حذف نقاط بی‌دفاع شهری بوده است؛ بعضی از بخش‌های مجموعه تخت‌فولاد از نظر امنیتی برای حضور زائران و گردشگران مناسب نبود، از این‌رو پروژه‌هایی تعریف شد تا با احیای این عرصه‌ها، ایمنی و امنیت مجموعه ارتقا پیدا کند.
شش محور اصلی مجموعه در اولویت تأمین روشنایی قرار گرفت تا علاوه‌بر افزایش امنیت، ایمنی گردشگران را تضمین و امکان توسعه گردشگری شبانه را نیز فراهم کند.
در حوزه نورپردازی، عملیات روشنایی و زیباسازی بناهای تاریخی و آرامگاهی در ۱۱ بخش مجموعه انجام شده است و در این پروژه‌ها تلاش شد تا با حداقل مداخله در بافت تاریخی، استانداردهای فنی رعایت شده و جلوه‌ای مطلوب برای گردشگران و زائران ایجاد شود.
اقدامات رفاهی متعددی نیز برای تأمین حداقل امکانات مورد نیاز گردشگران ازجمله دسترسی به آب آشامیدنی، سرویس‌های بهداشتی، حمل‌ونقل و محل‌های استراحت در دستور کار قرار گرفته است.
در حوزه مرمت، مجموعه تخت‌فولاد پس از شیوع کرونا با حجم بالایی از اقدامات مرمتی روبه‌رو شد و طی این دوره، به‌دلیل تعطیلی چندساله بسیاری از تکایا، انگیزه‌ای برای انجام مرمت‌های ضروری وجود نداشت، اما با حمایت شهرداری اصفهان و اقداماتی که توسط سازمان نوسازی و بهسازی شهری در بافت تاریخی انجام شد، روند احیای مجموعه سرعت گرفت و در همین راستا، ۲۰ پروژه شاخص مرمتی تعریف شد که ماه گذشته با حضور وزیر میراث فرهنگی به بهره‌برداری رسید.
علاوه‌بر اقدامات عمرانی و مرمتی، چندین پروژه نرم‌افزاری نیز اجرا شده است که از جمله این پروژه‌ها می‌توان به مستندسازی سنگ مزارهای تاریخی مجموعه اشاره کرد که در آن اطلاعات جامع مربوط به سنگ‌مزارها استخراج و ثبت شده است، همچنین پروژه شناسایی میراث ناملموس تخت‌فولاد با همکاری دانشگاه تهران انجام شده است.
از دیگر اقدامات مهم در حوزه گردشگری، توسعه گردشگری مجازی مجموعه بوده است که در این راستا، ۱۲ هزار و ۶۰۰ عکس ۳۶۰ درجه از تخت‌فولاد تهیه شد و در قالب یک پلتفرم در اختیار شهروندان و گردشگران قرار گرفته است.
با توجه به ثبت تخت‌فولاد در فهرست آثار ملی، هرگونه نوسازی و مرمت در این مجموعه نیازمند دریافت مجوزهای لازم است تا به این پهنه تاریخی آسیبی وارد نشود و یکی از دغدغه‌های موجود، تعویض و نوسازی سنگ مزارها توسط شهروندان است که به همین منظور، فرایندی مشخص برای مراجعه و گرفتن مجوز تعریف شده است.
در سال‌های اخیر، بیش از ۴۳۰ سنگ مزار که با بافت تاریخی مجموعه هم‌خوانی نداشت، شناسایی شد و با هماهنگی‌های انجام‌شده با نهادهای قضائی و امنیتی، همچنین دریافت مجوزهای لازم از مراجع ذی‌صلاح، روند ضابطه‌مند کردن این سنگ‌های مزار آغاز شد.
تاکنون نزدیک به ۴۰ درصد این موارد اصلاح شده است و انتظار می‌رود در سال آینده، باقی‌مانده آن نیز با مشارکت صاحبان متوفیان تعویض و هماهنگ با هویت تاریخی تخت‌فولاد شود.
ایمنا: چه برنامه‌های فرهنگی و گردشگری ویژه ایام نوروز و ماه رمضان در مجموعه تخت‌فولاد در نظر گرفته شده است؟
عمرانی: با توجه به ظرفیت‌های بالای تخت‌فولاد در حوزه گردشگری و برخورداری از جاذبه‌های تاریخی و مذهبی ارزشمند، برنامه‌ریزی‌های گسترده‌ای برای نوروز و ماه مبارک رمضان انجام شده است و از شب‌های قدر، مجموعه میزبان شهروندان خواهد بود.
از چهارم فروردین سال آینده تا پایان تعطیلات نوروز، مجموعه‌ای از رویدادهای فرهنگی و گردشگری برای بازدیدکنندگان تدارک دیده شده است.
مجموعه تخت‌فولاد به‌عنوان یک سرمایه ملی، نیازمند حفاظت و مشارکت همگانی است و شهروندان، گردشگران و تمام علاقه‌مندان می‌توانند با همکاری در رونق‌بخشی به این بافت تاریخی، نقش مؤثری در احیای این مجموعه ایفا کنند.
از تمام علاقه‌مندان دعوت می‌شود با ارائه ایده‌ها و پیشنهادهای خود، در حفظ و توسعه تخت‌فولاد سهیم باشند.