به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از ساینس دیلی، محققان کشف کردند این جهش که به آن «نارنجی وابسته به جنس» (sex-linked orange) میگویند، روی کروموزوم X قرار دارد. چون گربههای نر فقط یک کروموزوم X دارند (XY)، اگر این جهش را داشته باشند، بهطورکامل نارنجی خواهند شد. اما گربههای ماده (XX) فقط زمانی کاملاً نارنجی میشوند که این جهش روی هر دو X باشد که اتفاقی نادر است، اگر فقط یکی از Xها این جهش را داشته باشد، گربه ماده ترکیبی از نارنجی و رنگهای دیگر خواهد بود (لاکپشتی یا کالیکو).
محققان ۵۱ جهش بالقوه را روی کروموزوم X بررسی کردند. در نهایت جهشی کوچک و حذفشده (deletion) یافتند که موجب فعال شدن ژنی به نام Arhgap36 در سلولهای رنگدانهای (پیگمانتاسیون) میشود.
این ژن در حالت عادی هیچ ربطی به رنگ یا پوست ندارد و بهطورمعمول در بافتهای نورواندوکرین (همچون غده فوق کلیه) فعال است، اما در گربههای نارنجی، این ژن به اشتباه در سلولهای رنگدانهای فعال میشود و یک مسیر مولکولی خاص را که در تعیین رنگ پوست نقش دارد، مختل میکند، این نخستین بار است که چنین سازوکار نادر و متفاوتی برای رنگ نارنجی در یک پستاندار دیده میشود. برخلاف گونههای دیگر که جهشهای زودتر در مسیر رنگسازی را دارند، این جهش در گربهها مرحلهای پاییندستیتر را هدف گرفته است.
این یعنی طبیعت (یا شاید ترجیحات ما انسانها!) جهتی متفاوت برای ایجاد رنگ نارنجی در گربهها انتخاب کرده است (یک نمونه نادر از فرگشت مولکولی).
آیا این جهش موجب «ویژگیهای خاص رفتاری» در گربههای نارنجی میشود؟
با اینکه بسیاری از صاحبان گربههای نارنجی آنها را «خندهدار، پرانرژی و کمی خلوضع» توصیف میکنند، محققان باور دارند این برداشت بیشتر به سوگیری ذهنی انسانها مربوط است.
بررسیهای ژنتیکی در بافتهای غیرپوستی مثل مغز، کلیه و قلب تفاوتی بین گربههای نارنجی و غیرنارنجی نشان نداد، اما همچنان احتمال اندکی وجود دارد که این ژن در بافتی بررسینشده تأثیر بگذارد.
تصاویر گربههای کالیکو در نقاشیهای قرن دوازدهم دیده شدهاند، این یعنی جهش sex-linked orange قدمتی حداقل ۸۰۰ ساله دارد و در مراحل اولیه اهلیسازی گربهها شکل گرفته است