به گزارش خبرگزاری ایمنا، دسترسی به سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی به‌منظور سهولت در جابه‌جایی شهروندان و دسترسی آن‌ها به فعالیت‌ها و خدمات ضروری است و با توجه به اینکه یکی از انواع این سیستم‌ها مترو یا همان قطار شهری است، با افزایش جمعیت و گسترش روزافزون شهرها، این مد حمل‌ونقلی در شهرهای بزرگ کاربرد فراوانی پیدا کرده و رو به گسترش است.
قطار شهری نقش مؤثری در کاهش ترافیک شهرها دارد و مکان‌یابی مناسب ایستگاه‌های آن با توجه به شرایط محیطی اطراف آن می‌تواند، نقش مهمی در افزایش کارایی و عملکرد شبکه خطوط ریلی درون‌شهری داشته باشد.
با توجه به هدف اصلی حمل‌ونقل که ایجاد امکان جابه‌جایی و دسترسی برای انسان‌ها و کالاهای ساخته شده توسط آن‌ها است، واقعیت احداث و ورود مترو به درون یک شهر، چیزی بیش از یک وسیله صرف حمل‌ونقل است که می‌تواند مزایای زیست‌محیطی، اقتصادی و روانی زیادی در بر داشته باشد.
اصفهان یکی از شهرهای پرجمعیت کشور است که در سال‌های اخیر همواره با معضلات آلودگی هوا و ترافیک مواجه بوده است؛ احداث خط دو متروی این کلان‌شهر پس از فراز و نشیب‌های احداث خط یک، از اوایل سال ۹۶ آغاز شد و قرار بود در کمتر ۱۰ سال به بهره‌برداری برسد.
با گذشت حدود شش سال از آغاز عملیات احداث خط دو، کمتر از ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی در کل این خط ۲۴ کیلومتری محقق شده است که به گفته مسئولان کمبود منابع مالی مهم‌ترین مسئله در نرسیدن به زمان‌بندی تعیین شده است.
خط دو قطار شهری از ایستگاه دارک واقع در شهرک امام حسین (ع) در شمال شرقی اصفهان و در انتهای خیابان زینبیه، آغاز می‌شود و با طی حدود ۲۴.۷ کیلومتر و گذر از خیابان آیت‌الله غفاری، زینبیه، لاله، میدان قدس، خیابان هاتف، میدان امام علی (ع)، خیابان‌های نشاط، فلسطین و باغ گلدسته به میدان امام حسین (ع) می‌رسد.
ایستگاه امام حسین (ع) تنها ایستگاه تقاطعی خط یک و دو است که خط دو با عبور از به سمت غرب حرکت می‌کند و با گذر از خیابان آیت‌الله طالقانی و بزرگراه شهید خرازی، با طی کردن خیابان آیت‌الله اشرفی‌اصفهانی (کهندژ) به میدان شهدای خمینی شهر می‌رسد که دارای ۲۳ ایستگاه است که ۱۶ ایستگاه آن از دارک تا شهید حجازی (کهندژ) در حال اجرا است. همچنین خط سه از میدان آزادی آغاز می‌شود و پس از طی ۸.۸ کیلومتر و گذر از خیابان دانشگاه و بلوار کشاورز به پل یزدآباد می‌رسد.
خط ۲ متروی اصفهان طبق برنامه پیش رفته است / خروج تی‌بی‌ام شرقی از ایستگاه ابن‌سینا تا ۲ ماه آینده
سیدمحسن واعظی‌فر، مدیرعامل سازمان قطار شهری اصفهان و حومه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به احداث خط سه در سمت شرق که به‌تازگی مطرح شده است، اظهار می‌کند: در واقع این قسمت آنتنی است که از ایستگاه امام علی (ع) به سمت احمدآباد و خیابان جی و در ادامه به سمت خوراسگان می‌رود؛ طرح اولیه مسیر داده شده است، اما اصل کار به مطالعات جامع ترافیکی مربوط می‌شود که هنوز تکمیل نشده است و پس از آن مشخص می‌شود که این خط تا چه حد لزوم دارد.
وی با بیان اینکه خط سه که در حال حاضر مصوب است از میدان آزادی به سمت اسلام‌آباد با هشت ایستگاه در نظر گرفته شده است، می‌گوید: ادامه خط سه به‌صورت رینگ است و اصفهان را دور می‌زند و از میدان آزادی به سمت گلستان شهدا و خیابان سجاد می‌آید و در راستای خیابان حمزه به سمت لاله عبور می‌کند که تمام این‌ها به مطالعات جامع ترافیکی و لزوم این کار و زمان‌بندی بستگی دارد.
مدیرعامل سازمان قطار شهری اصفهان و حومه در حال حاضر اولویت، اجرای خط دو متروی این کلان‌شهر است، ادامه می‌دهد: خط دو نیز اولویت‌بندی شده است که اولویت نخست ۱۴ کیلومتر با ۱۶ ایستگاه است، از ایستگاه شهید حجازی تا شمال غرب اصفهان که ایستگاه دارک و مکان دپو است، این قسمت نیاز به منابع مالی سنگینی دارد که همکاری دولت و شهرداری را می‌طلبد.
طبق بودجه مصوب سال جاری برای مترو ۷ همت در نظر گرفته شده است
واعظی‌فر با بیان اینکه طبق بودجه مصوب سال جاری برای مترو ۷ همت در نظر گرفته شده است، تصریح می‌کند: از این ۷,۰۰۰ میلیارد تومان بخشی را دولت و بخش زیادی را شهرداری تأمین می‌کند و همه تلاش می‌کنند تا تحقق پیدا کند.
مدیرعامل سازمان قطار شهری اصفهان و حومه با بیان اینکه پروژه خط دو مترو طبق برنامه پیش رفته است، خاطرنشان می‌کند: یکی از تی‌بی‌ام ها که از شمال به سمت مرکز شهر می‌آمد، اتمام عملیات خاکبرداری را انجام داد و اکنون در ایستگاه ابن‌سینا قرار دارد و منتظر دستور خروج است.
وی ادامه داد: دومین دستگاه بین ایستگاه طوقچی و ابن‌سینا در حال حفاری است که منتظر هستیم به یک فاصله مشخص برسد، چرا که باید یک طرح ترافیکی در میدان انجام شود و جرثقیل‌های سنگین دستگاه‌ها را خارج کنند.
مدیرعامل سازمان قطار شهری اصفهان و حومه با بیان اینکه از سمت غرب دستگاه تی‌بی‌ام در میدان امام حسین (ع) قرار دارد، گفت: در این ایستگاه سطح آب خیلی بالا آمد که در حال حاضر تمهیدات ایمنی برای جلوگیری از ورود آب به داخل ایستگاه انجام می‌شود و طی هفته‌های آینده تی‌بی‌ام آغاز به حرکت می‌کند، همچنین ایستگاه آمادگاه یا فلسطین آماده ورود تی‌بی‌ام است و طبق پیش‌بینی این دستگاه نیز اوایل سال آینده به ایستگاه ابن‌سینا می‌رسد.
۴۳۰ میلیارد تومان اعتبار برای آزادسازی مسیر خط ۲ مترو نیاز داریم
هانی جان‌نثاری، معاون فنی اجرایی خط و ابنیه سازمان قطار شهری اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: پروژه خط دو قطار شهری اصفهان با طول ۲۴.۷ کیلومتر غرب اصفهان را از خمینی‌شهر به شرق و شمال شرق اصفهان در دارک متصل می‌کند، عملیات اجرایی ۱۴.۶ کیلومتر از این مسیر که اولویت اول اجرایی است از ایستگاه کهندژ تا دارک از سال ۹۵ آغاز شد و در طول این سال‌ها به تدریج پروژه‌ها به مناقصه گذاشته شد.
وی می‌افزاید: در مسیر ۱۴.۶ کیلومتری ۱۶ ایستگاه داشتیم که در حال حاضر تمام ایستگاه‌ها به مناقصه گذاشته شدند و عملیات اجرایی آن‌ها شروع شد و دارای پیشرفت هستند، عملیات سازه و سیویل تعدادی از این پروژه‌ها به پایان رسیده و باید عملیات نازک‌کاری شروع می‌شد.
معاون فنی اجرایی خط و ابنیه سازمان قطار شهری اصفهان با بیان اینکه تا سال ۱۴۰۱ درگیر عملیات اجرایی خط و ایستگاه‌ها بودیم، می‌گوید: در رابطه با خط دو در دو جبهه کاری با استفاده از سه دستگاه مکانیزه تی‌بی‌ام عملیات اجرایی آغاز شد، از سمت شمال و شرق اصفهان دو دستگاه عملیات حفاری مکانیزه را به طول ۷.۲ کیلومتر به عهده گرفتند و از سمت غرب یک دستگاه حفار مکانیزه به قطر ۹ متر توسط شرکت خاتم‌الانبیاء عملیات اجرایی را از سال ۹۸ از ایستگاه کهندژ به سمت شرق به عهده گرفت.
جان‌نثاری با بیان اینکه در نهایت این سه دستگاه حفار طبق برنامه باید از ایستگاه ابن‌سینا، از شفتی که در وسط میدان ابن‌سینا در نظر گرفته شده خارج شوند، ادامه می‌دهد: یکی از دستگاه‌های تی‌بی‌ام در حال حاضر به ایستگاه ابن‌سینا رسیده است و دستگاه دوم که تونل غربی سمت شرق است تا سه ماه آینده به ایستگاه ابن‌سینا می‌رسد و طی ماه‌های آینده دو دستگاه را از این شفت خارج خواهیم کرد و عملیات حفاری نیمی از مسیر کامل می‌شود و می‌توانیم مسیر را آزاد شده در اختیار داشته باشیم و عملیات روسازی را به‌صورت کلی انجام دهیم.
وی با بیان اینکه دستگاه حفار مکانیزه سمت غرب که در اختیار قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء که پیمانکار آن است قرار دارد، در حال حاضر تی‌بی‌ام با طی حدود ۳.۲ کیلومتر مسیر در ایستگاه امام حسین (ع) قرار دارد و روزهای آینده از این ایستگاه به سمت ایستگاه آمادگاه خارج می‌شود و در مسیر باید ایستگاه نقش جهان و ایستگاه امام علی (ع) را طی کند تا به ایستگاه ابن‌سینا برسد، تصریح می‌کند: پیش‌بینی می‌شود عملیات اجرایی این بخش تا سال آینده تکمیل شود و تونل مسیر ۱۴.۶ کیلومتری را به‌طور کامل در اختیار داشته باشیم.
معاون فنی اجرایی خط و ابنیه سازمان قطار شهری اصفهان با اشاره به وضعیت نازک‌کاری‌ها و برنامه سازمان قطار شهری در این رابطه تاکید می‌کند: در اواخر سال ۱۴۰۱ سناریوهای بهره‌برداری مطرح شد و یکی از این سناریوها به تصویب رسید که به‌عنوان بخشی که پروژه‌های آن دارای اولویت بهره‌برداری است به سرانجام برسد، آن بخش یک طول حدود ۴.۶ کیلومتری دارد که جابه‌جایی مسافر در این مسیر انجام می‌شود و از ایستگاه زینبیه تا ایستگاه شاهد را شامل می‌شود، با توجه به اینکه باید روسازی را ادامه دهیم و قطارها باید یک مسیر بیشتری را طی کنند، ۷.۲ کیلومتر را در دستور کار تکمیل قرار دادیم.
حدود ۷۰ درصد آزادسازی‌های مورد نیاز سازمان قطار شهری در حدفاصل ۱۴.۶ کیلومتر انجام شده است
جان‌نثاری با اشاره به ایستگاه‌هایی که قرار است در مرحله اول به بهره‌برداری برسد، تصریح می‌کند: ایستگاه‌های آستانه زینبیه، عاشق اصفهانی، عمان سامانی و شاهد باید در مرحله اول به بهره‌برداری برسد که عملیات نازک‌کاری آن‌ها در نیمه دوم سال گذشته آغاز شده است، برنامه ما این است که بتوانیم در پایان سال جاری به بهره‌برداری برسانیم؛ برای این منظور باید عملیات روسازی و ریل‌گذاری نیز آغاز می‌شد، این عملیات برای حدفاصل ایستگاه ابن‌سینا تا ایستگاه دارک در سال گذشته آغاز شده و بخشی از حدفاصل ایستگاه زینبیه تا ایستگاه عاشق اصفهانی ریل‌گذاری شده و در حال تکمیل است.
وی با اشاره به برنامه‌های سال جاری و سال آینده سازمان قطار شهری می‌گوید: سال جاری شروع عملیات نازک‌کاری ایستگاه‌های چهارسو، امام حسین (ع)، طوقچی و لاله را در برنامه داریم که به‌عنوان اولویت‌های دوم به مسیر اضافه می‌شوند و سال آینده نازک‌کاری شش ایستگاه و روسازی باقی‌مانده مسیر در دستور کار قرار دارد که با خروج دستگاه مکانیزه قرارگاه خاتم‌الانبیاء انجام می‌شود.
معاون فنی اجرایی خط و ابنیه سازمان قطار شهری اصفهان خاطرنشان می‌کند: عملیاتی که در حال حاضر انجام می‌شود بسیار سنگین است و هزینه‌های بسیار زیادی نیاز دارد؛ در حقیقت ابرپروژه‌هایی است که در سطح شهر اصفهان در حال اجرا هستند و بیشتر بار تأمین مالی به عهده شهرداری اصفهان است و مجری آن سازمان قطار شهری است، همه به میدان آمدند و در حال تلاش هستند تا بتوانیم این پروژه را به نتیجه برسانیم.
جان‌نثاری با بیان اینکه بودجه سازمان قطار شهری برای سال ۱۴۰۳ حدود ۶۰۰۰ میلیارد تعریف شده که این عدد با قیمت واقعی باید به ۷,۰۰۰ میلیارد تومان برسد، می‌افزاید: این مبلغ بسیار سنگین است و تمام شهرداری در تلاش هستند تا بتوانند با تأمین هزینه، این هدف‌گذاری انجام شده را به ثمر برسانند، در این راستا سال گذشته ۱۸ قرارداد منعقد شد و حدود ۳,۴۰۰ میلیارد تومان پروژه تعریف شد و پروژه‌های قطار شهری که ابتدای سال گذشته ۱۲ ابرپروژه بود را تبدیل به ۲۰ ابرپروژه کردیم.
وی با بیان اینکه در حال حاضر ۲۰ کارگاه فعال داریم که در چهار کارگاه، عملیات نازک‌کاری انجام می‌شود، اظهار می‌کند: حدود ۷۰ درصد آزادسازی‌های مورد نیاز سازمان قطار شهری در حدفاصل ۱۴.۶ کیلومتر انجام شده است و ۳۰ درصد باقی مانده در حال پیگیری و انجام است، هزینه‌هایی که برای تکمیل آزادسازی نیاز است در سال ۱۴۰۳ حدود ۴۳۰ میلیارد تومان است.
۵۰ هزار میلیارد تومان برای ساخت خط ۲ مترو نیاز است
عباس نریمانی، معاون اداری، مالی و پشتیبانی سازمان قطار شهری اصفهان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: سازمان قطار شهری با توجه به اینکه هدف بسیار بزرگی را در رابطه با تأمین حمل‌ونقل عمومی پاک برای شهروندان در پیش دارد، از سال ۱۳۸۰ شروع به کار کرده و در حال حاضر خط یک بهره‌برداری می‌شود، امیدوارم بتوانیم هر چه سریع‌تر شرایط بهتری را برای تأمین واگن خط یک فراهم کنیم و سر فاصله‌ها را به حداقل زمان ممکن برسانیم.
وی با بیان اینکه در حال حاضر برای توسعه ناوگان ریلی شهر اصفهان فعالیت خط دو از سال ۱۳۹۵ شروع شده و در حال حاضر در حدود ۱۸ کیلومتر تونل و ۱۶ خط پیمانکاران فعال هستند، می‌افزاید: پیش‌بینی می‌شود تا اواخر سال جاری یا اوایل سال آینده حداقل چهار ایستگاه خط را با همکاری و تلاش همکارانم در سازمان قطار شهری و حمایت‌های مدیریت شهری، استانداری و شهردار به بهره‌برداری برسانیم.
معاون اداری، مالی و پشتیبانی سازمان قطار شهری اصفهان با بیان اینکه کل هزینه‌ای که تا کنون برای خط دو صرف شده است، بالغ بر ۵,۳۰۰ میلیارد تومان است که از این مبلغ ۶۳ میلیارد تومان توسط دولت تأمین شده است، اظهار می‌کند: برای پیشبرد اهداف بیشترین منابع از طریق انتشار اوراق مشارکت تأمین می‌شود که تا کنون ۳,۴۵۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت بابت خط دو توسط شهرداری با وجود هزینه‌های بالایی که دارد و فعالیت‌های زیاد برای انتشار، محقق شد و یکی از دلایل تسریع روند کار در خط دو تأمین منابع از طریق اوراق مشارکت بوده است که در آینده با مبالغ بیشتر ادامه خواهد داشت.
نریمانی با بیان اینکه شهرداری اصفهان حدود ۱,۸۵۰ میلیارد تومان از ۵,۳۰۰ میلیارد تومان را به مجموعه کمک کرده که رقم قابل توجهی است، ادامه می‌دهد: به نسبت کمک‌هایی که به خط یک در سنوات گذشته انجام شده بود قابل قیاس نیست، مدیریت شهری تمام قد در اختیار تأمین منابع و توسعه ریلی شهر است.
برای سال جاری ۲,۶۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت تأمین می‌کنیم که ظرفیت بسیار خوبی را برای پیشرفت کار اجرایی فراهم می‌کند
وی با بیان اینکه برآورد هزینه‌ای که در رابطه با ساخت خط دو صورت گرفته به غیر از هزینه تجهیزات بالغ بر ۱۵ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی می‌شود، تصریح می‌کند: یک قرارداد ۶۰۰ میلیون یورویی با شرکت مپنا برای تأمین تجهیزات منعقد شده که با توجه به نرخ کنونی ارز حدود ۳۰ همت برآورد می‌شود، در حقیقت خط دو با هزینه‌ای بالغ بر ۴۵ تا ۵۰ هزار میلیارد تومان ساخته می‌شود که تأمین آن برای مدیریت شهری سخت است، اما همه تلاش می‌کنند تا این اتفاق مهم رخ دهد.
معاون اداری، مالی و پشتیبانی سازمان قطار شهری اصفهان با بیان اینکه برای سال جاری ۲,۶۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت تأمین می‌کنیم که ظرفیت بسیار خوبی را برای پیشرفت کار اجرایی فراهم می‌کند، می‌گوید: برای سال آینده نیز حدود ۵,۸۰۰ میلیارد تومان پیش‌بینی شده است که از طریق اعمال در بودجه سال ۱۴۰۴ بتوانیم آن مبلغ را تأمین کنیم و زودتر از موعد پیش‌بینی شده به اهداف برسیم.
نریمانی خاطرنشان می‌کند: از شش همتی که در بودجه شهرداری برای مترو اعلام شده است، ۲.۶ همت از طریق اوراق مشارکت و مابقی از طریق روش‌های مختلف از جمله تسهیلات، واگذاری املاک به‌طور شرکت در مزایده توسط پیمانکاران و موارد دیگر است، در نهایت شهرداری پیگیر است تا در کمترین زمان ممکن این شش همت تأمین شود، شاید برای اولین بار در اصفهان باشد که بعضی روش‌های تأمین مالی محقق می‌شود، تسریع در تأمین منابع هزینه‌ها را کاهش می‌دهد و موجب تسریع بهره‌برداری می‌شود.
تلاش می‌کنیم ۱۵ درصد از قرارداد خط ۲ مترو را از طریق دولت تأمین کنیم
رضا گلکار، معاون فنی و اجرایی تجهیزات و ناوگان سازمان قطار شهری اصفهان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: قراردادی به‌صورت EPCF با پیمانکار مربوطه که مشارکت گروه مپنا، شرکت مپنا بین‌الملل، شرکت احداث و توسعه ریلی مپنا، شرکت واگن‌پارس مپنا و شرکت سابیر بین‌الملل بوده، منعقد شده است که مبلغ این قرارداد حدود ۵۹۴ میلیون یورو است و نزدیک ۱۶ سامانه یا زیرسیستم را شامل می‌شود.
وی با اشاره به سامانه‌های تجهیزاتی مختلف می‌افزاید: سیستم تأمین توان که وظیفه برق‌رسانی به مترو را دارد، شبکه برق بالاسری، پست‌های HVS، پست‌های کشش TPS که وظیفه برق‌رسانی به قطارها را دارند، شبکه برق روشنایی LPS که وظیفه روشنایی و تغذیه سایر بارهای ایستگاه‌ها را دارد، برق اضطراری، شبکه برق بالاسری، ناوگان که ۲۰۶ میلیون یورو از قرارداد را شامل می‌شود، بخش سیگنالی که وظیفه کنترل حرکت قطارها را بر عهده دارد، سامانه مخابراتی، سامانه فروش و جمع‌آوری بلیت، تجهیزات دپو، سیستم تهویه، پله برقی و آسانسورها و اعلام و اطفای حریق از جمله این سیستم‌ها است.
معاون فنی و اجرایی تجهیزات و ناوگان سازمان قطار شهری اصفهان با بیان اینکه تأمین مالی این قرارداد به‌صورتی است که ۱۵ درصد قرارداد یعنی حدود ۹۰ میلیون یورو را باید کارفرما در قالب پیش‌پرداخت تأمین کند و مابقی را پیمانکار تأمین می‌کند، تصریح می‌کند: یک‌سری مجوزهای مورد نیاز در این راستا همچون مجوز شورای اقتصاد و ترک تشریفات مناقصه دریافت شده است، این دو مجوز در سال ۱۴۰۱ دریافت شده و در ادامه به دلیل تأمین نشدن ۱۵ درصد قرارداد از سمت کارفرما این مجوزها نیاز به تمدید داشت که در حال حاضر مذاکرات مربوطه در حال انجام است، صحبت شده تا بتوانیم ۱۵ درصد قرارداد را از طریق دولت تأمین کنیم و قرارداد تنفیذ شود.
گلکار تصریح می‌کند: در راستای سیاستگذاری در شهر مبنی بر اینکه تا پایان سال جاری اولویت اول خط دو به بهره‌برداری برسد و با توجه به اینکه این قرارداد لازمه بهره‌برداری بود، اما قرارداد هنوز تنفیذ نشده و نمی‌توان از آن استفاده کرد، در چارچوب این قرارداد سال گذشته مذاکراتی با شهردار، شورای اسلامی شهر و پیمانکار انجام شد و قسمت کوچکی از قرارداد اصلی به مبلغ ۱۲.۵ میلیون یورو موافقت‌نامه‌ای با پیمانکار امضا شد، کارهای مهندسی و تأمین اولیه این قسمت در حال انجام است که امیدوارم به شرط تأمین منابع بتوانیم تا پایان سال جاری این هدف‌گذاری را محقق کنیم.
به گزارش ایمنا، با توجه به افزایش جمعیت و عبور و مرور شهروندان و در کلان‌شهرها و توصیه مدیران شهری به استفاده از نیاز وسایل حمل‌ونقل عمومی، نیاز به گسترش خدمات در این رابطه وجود دارد.
خط دو متروی اصفهان که عملیات اجرایی آن از سال ۹۵ تا کنون در ۱۶ ایستگاه آغاز شده است، نیاز به تأمین منابع مالی از طریق دولت و شهرداری دارد تا طبق قول قبلی چهار ایستگاه تا پایان سال جاری به بهره‌برداری برسد.