به گزارش اکوایران، صبح امروز، نسرین پرویزی، معاون واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، اعلام کرد که به دلیل استفاده گسترده از ایموجی‌ها در فضای مجازی، فرهنگستان تصمیم به تصویب معادل فارسی «شکلک» برای این واژه گرفته است.
وی توضیح داد که یکی از وظایف فرهنگستان، رصد واژه‌های پرکاربرد خارجی و یافتن معادل‌های فارسی برای آن‌هاست؛ پرویزی افزود که واژه «شکلک» به دلیل سادگی و کوتاهی، به‌راحتی می‌تواند در جملات استفاده شود، مانند «شکلک فرستادم» یا «شکلکی که فرستادی قشنگ بود».
همچنین هفته گذشته، پرویزی از تصویب جایگزینی کلمه «پادپخش» به جای «پادکست» خبر داده بود؛ او در مصاحبه‌ای با خبرگزاری صداوسیما، توضیح داد که در انتخاب این معادل، قسمت «پاد» از کلمه «پادکست» حفظ شده و به جای «کست»، واژه «پخش» انتخاب شده است.
به گفته وی، پیش از این، واژه «وب‌آوا» برای پادکست پیشنهاد شده بود، اما به دلیل مشکلات و ایرادات کاربران، این واژه کنار گذاشته شد و «پادپخش» به عنوان جایگزین رسمی انتخاب شد.
همچنین، فرهنگستان معادل‌های جدیدی برای ترکیبات مرتبط با پادکست نیز تصویب کرده است؛ از جمله «پادسازی» به جای «پادکستینگ»، «نماپاد» به جای «ویدئوپادکست»، و «پادگیر» به جای «پادکچر»، که برنامه‌ای برای دریافت و پخش پادپخش‌هاست.
تصویب حدود ۶۵ هزار واژه در حوزه‌های مختلف
پرویزی در پایان اشاره کرد که گروه‌های تخصصی فرهنگستان تاکنون حدود ۶۵ هزار واژه در حوزه‌های مختلف تصویب کرده‌اند که بخشی از آن‌ها هنوز به طور گسترده در جامعه پذیرفته نشده‌اند.
فرهنگستان زبان و ادب فارسی در دهه‌های اخیر، سعی داشته با تصویب معادل‌های فارسی جدید برای واژگان انگلیسی، در مسیر تقویت هویت فرهنگی و زبانی کشور گام بردارد.
سال 1390 نیز، معادل‌های جدیدی شامل «برچسب» به جای «لیبل»، «خرد کن» به جای «چاپر»، و «درجه‌بندی» به جای «ریتینگ» است. همچنین، «صورتک» به جای «ماسک»، «قلم» به جای «فونت»، و «چرخانه» به جای «روتور» نیز به تصویب رسیده‌اند.
در این سال، واژه «نقشک» به جای "icon"، «شکلک» به ازای "emoticon" و «چهرک» به جای "avatar" نیز به تازگی مصوب شد.
همچنین واژگان «گپ» به جای «چت»؛ «گپ‌سرا» به جای «چت روم»؛ «نت‌وند» (وابسته به نت) به جای «نتیزن» (netizen)؛ «هرزنامه» به جای «اسپم»؛ «پادهرز» به جای «آنتی اسپم»؛ «آگهی‌افزار» به جای «adware»؛ «جاسوس‌افزار» به جای «spyware»؛ «نمودافزار» به جای «demoware»؛ «دزدافزار» به جای «stealware»؛ «ثابت‌افزار» به جای «firmware»؛ «نق‌افزار» به جای «nagware»؛ «رایگان‌افزار» به جای «freeware»؛ «بدافزار» به جای «malware» به تصویب رسید.
واژه‌های فرهنگستان در گفتار روزمره؛ پذیرش محدود و انتقادات گسترده
به نظر می‌رسد که از بین واژگان مصوب شده تا به امروز، تعدادی مورد پذیرش مردم قرار گرفته است؛ کلماتی همچون «یارانه» به جای «سوبسید» و«پیامک» به جای «اس‌ام‌اس»؛ اما چه کسی از واژه «خویش‌انداز» برای «سلفی» و یا برای «رستوران سلف سرویس» از «رستوران خویش‌یار» استفاده می‌کند و یا واژه‌هایی که بالاتر ذکر شد چقدر در جامعه مورد قبول واقع شده است؟
زبان‌شناسان می‌گویند برخی از معادل‌های فارسی ممکن است نتوانند به‌طور کامل معانی و مفاهیم دقیق اصطلاحات خارجی را منتقل کنند و ممکن است به اندازه معادل‌های خارجی شناخته شده نباشند یا به راحتی در جامعه پذیرفته نشوند.
این واژگان، در وهله اول باید مورد پذیرش اجتماع قرار گیرد؛ چراکه ممکن است افراد و سازمان‌ها به راحتی از واژه‌های جدید استفاده نکنند و ترجیح دهند اصطلاحات خارجی را به کار برند.
به هرحال، این تغییرات زبانی و معادل‌سازی‌های جدید ممکن است با تمسخر یا انتقاداتی مواجه شوند؛ همانطور که در سال‌های اخیر با آن مواجه بوده است و برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی معتقدند که واژه‌سازی‌های فرهنگستان زبان و ادب فارسی نتوانسته‌اند به‌خوبی در گفتار روزمره و عامیانه مردم جایگاه پیدا کنند.
منبع: ecoiran-68670