به گزارش خبرگزاری ایمنا، روزهای پایانی تابستان سال جاری بود که افزایش ۲۰ درصدی قیمت شیر در جلسه ستاد تنظیم بازار تصویب شد.
آخرین قیمت مصوب شیر خام مربوط به اردیبهشت سال ۱۴۰۲ بود که نرخ هر کیلوگرم شیر خام (با مشخصات ۳.۲ درصد چربی، ۳ درصد پروتئین و بار میکروبی زیر ۱۰۰ هزار) مبلغ ۱۵ هزار تومان تعیین شد اما دامداران بر این باور بودند که با حذف دلار ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی در سال ۱۴۰۱ هزینه‌های تورمی به تولیدکنندگان تحمیل شده در حالی که قیمت تمام شده محصول آنها تغییری نداشته است.
از ابتدای سال جاری تاکنون قیمت انواع نهاده دامی ۱۰ تا ۲۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش پیدا کرده و این اتفاق رشد تولید دام و رونق صنعت دامپروری را به همراه داشته است با وجود این درخواست دامداران برای افزایش قیمت شیر خام در نخستین جلسه ستاد تنظیم بازار دولت چهاردهم مورد بررسی قرار گرفت و با قیمت ۱۸ هزار تومان تصویب شد که نسبت به قیمت سال گذشته افزایش ۲۰ درصدی دارد.
قیمت لبنیات در بازار مصرف
بررسی فروشگاه‌های اینترنتی حاکی از آن است که شیر کم چرب ۹۵۰ میلی لیتر با قیمت ۲۱ هزار و ۶۰۰ تا ۲۵ هزار تومان، شیر ۸۰۰ میلی لیتری با قیمت ۱۹ هزار و ۵۰۰ تومان، شیر پر چرب ۹۵۰ میلی لیتری به قیمت ۳۰ هزار تومان، شیر سنتی ۹۴۶ میلی لیتری به قیمت ۳۲ هزار تومان، ماست پر چرب ۱۸۰۰ گرمی به قیمت ۸۴ هزار و ۹۰۰ تومان، ماست پرچرب ۱۰۰۰ گرمی به قیمت ۴۲ هزار تومان، ماست هم زده ۲۰۰۰ گرمی با قیمت ۱۰۹ هزار تومان، ماست پر چرب ۱۵۰۰ گرمی به قیمت ۷۷ هزار و ۲۰۰ تومان، ماست یونانی کم چرب ۱.۵ کیلوگرمی به قیمت ۱۲۰ هزار تومان و ماست کم چرب ۲۰۰۰ گرمی به قیمت ۶۵ هزار تومان به فروش می‌رسد.
همچنین قیمت پنیر لبنه ۱ کیلوگرمی به ۱۵۰ هزار تومان، پنیر خامه‌ای ۲۰۰ گرمی ۴۴ هزار تومان، پنیر خامه‌ای ۱۰۰ گرمی ۱۶ هزار و ۵۰۰ تومان، پنیر فتا ۳۰۰ گرمی ۵۱ هزار و ۹۰۰ تومان و پنیر پیتزا ۱ کیلوگرمی به ۲۷۹ هزار تومان می‌رسد.
خامه صبحانه ۲۰۰ گرمی با قیمت ۳۴ هزار تومان، خامه صبحانه ۱۰۰ گرمی با قیمت ۱۹ هزار تومان، کره حیوانی پاستوریزه ۵۰ گرمی با قیمت ۲۰ هزار و ۵۰۰ تومان و کشک ۶۸۰ گرمی با قیمت ۹۴ هزار و ۹۰۰ تومان و کشک پاستوریزه ۴۵۰ گرمی با قیمت ۴۵ هزار تومان عرضه می‌شود.
افت سرانه مصرف لبنیات از ۱۳۰ به ۵۵ کیلوگرم
آمارها حکایت از آن دارد که سرانه مصرف لبنیات از ۱۳۰ کیلوگرم در سال ۱۳۸۹ به ۵۵ کیلوگرم در سال جاری رسیده است.
سید محمدرضا بنی‌طبا؛ سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران کاهش قدرت خرید مردم در کنار افزایش هزینه‌های تولید را از عوامل تأثیرگذار بر کاهش مصرف سرانه لبنیات دانست و اظهار کرد: سیاست‌گذاری‌های نادرست منجر به افزایش تورم شده و در اثر تورم، هزینه‌های تولید افزایش پیدا کرده و مصرف‌کننده نیز به دلیل تورم، دچار کاهش قدرت خرید شده است.
وی کاهش سرانه مصرف را موجب کاهش تقاضا در بازار عنوان کرد و افزود: مصرف محصولات لبنی فوایدی مانند جلوگیری از پوکی استخوان، پیش‌گیری از بیماری‌های دهان و دندان، رشد کودک و افزایش میانگین قد نسلی به همراه دارد اما فرهنگ‌سازی درستی نسبت به اهمیت مصرف محصولات لبنی صورت نگرفته و باعث شده خرید لبنیات برای مصرف‌کننده اولویت نداشته باشد.
سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران با اشاره به اقدامات دولت در این زمینه گفت: ازجمله این اقدامات می‌توان به حذف ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی در سال ۱۴۰۱ اشاره کرد که این سیاست متوقف شد و ارز ترجیحی همچنان وجود دارد.
بنی‌طبا درباره راهکارهای افزایش سرانه مصرف لبنیات کشور ادامه داد: حذف ارز ترجیحی و رقابتی شدن زنجیره صنعت می‌تواند مشکلات را حل کند، دولت باید ارز ترجیحی را حذف کرده و نهاده‌ها با قیمت ارز آزاد تهیه شوند. فعالان صنعت مانند گاو داران و کارخانه‌داران، نهاده‌ها را با ارز آزاد وارد و به گاوداری‌ها و کارخانه‌ها بفروشند. منابع آزاد شده از ارز ترجیحی به دهک‌های پایین جامعه تعلق بگیرد.
وی اصلاح سیاست‌های حمایتی از جمله طرح‌های شیر مدرسه و کالابرگ را در افزایش مصرف سرانه لبنیات مؤثر دانست و یادآور شد: رقابت باید در تمام زنجیره صنعت، نه فقط در تولید، وجود داشته باشد. تولیدکننده باید قیمت تولید را درج کند و فروشگاه‌ها قیمت مصرف‌کننده را تعیین کنند رقابت در خدمات و قیمت‌ها شکل بگیرد.
قول وزیر جهاد کشاورزی برای ابلاغ مصوبه گرانی شیر
احمد مقدسی؛ رئیس انجمن صنفی گاو داران در گفت‌وگو با ایمنا اظهار کرد: پیشنهاد افزایش قیمت شیر در ۲۲ خرداد سال جاری در جلسه ستاد تنظیم بازار دولت سیزدهم تصویب شد و به دنبال شهادت رئیس جمهور و تشکیل دولت جدید در دولت قبل تصویب نشد تا اینکه دولت چهاردهم در نخستین جلسه خود که هفته گذشته برگزار شد آن را به تصویب رساند.
وی افزود: این مصوبه هنوز به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ نشده است و پس از پیگیری‌های فراوان دامداران، وزیر جهاد کشاورزی قول داد که به زودی مصوبه افزایش قیمت شیر ابلاغ شود.
رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی گاو داران با اشاره به تعیین قیمت ۱۸ هزار تومان برای هر کیلو شیر خام ادامه داد: این مبلغی است که در ابتدای سال به دولت پیشنهاد دادیم که با گذشت نیمی از سال هنوز تصویب نشده است در حالی که اکنون قیمت شیر نزدیک به ۲۰ هزار تومان است ولی ستاد تنظیم بازار همان قیمت قبل را تأیید کرد.
زیان تولیدکننده با ثبات ۱۸ ماهه قیمت
مقدسی با اشاره به افزایش هزینه‌های تولید گفت: نزدیک به ۱۸ ماه است که شیر خام را به قیمت هر کیلو ۱۵ هزار تومان می‌فروشیم در مقابل از ابتدای سال تاکنون بیشتر هزینه‌های تولید رشد پیدا کرده است، از سوی دیگر گروه شیر و لبنیات یکی از ارزان‌ترین مواد غذایی در کشور به شمار می‌آید که در برابر تورم عمومی کشور قرار است ۲۰ درصد گران شود.
دولت باید برای افزایش سرانه مصرف و افزایش تولید چاره‌اندیشی کند زیرا قرار نیست یارانه از جیب تولیدکننده پرداخت شود
وی مشکلات دولت را مانع از اختصاص یارانه به مصرف‌کنندگان لبنیات دانست و افزود: دولت باید برای افزایش سرانه مصرف و افزایش تولید چاره‌اندیشی کند زیرا قرار نیست یارانه از جیب تولیدکننده پرداخت شود در غیر این صورت بخش تولید آسیب می‌بیند و ناچار خواهیم بود که ارز کشور را برای خرید و واردات لبنیات با قیمت‌های گزاف هزینه کنیم.
رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی گاو داران درباره مشکلات دامداران اظهار کرد: شش ماه از سال گذشته و هنوز قیمت شیر خام تغییر نکرده است به همین دلیل برخی از دامداران مجبور هستند برای جبران هزینه‌های خود گاوهای مولد را به کشتارگاه بفرستند تا هزینه خرید علوفه برای دام‌های دیگر را تأمین کنند.
مقدسی دامداری‌ها و صنایع لبنی را علت و معلول یکدیگر دانست و تاکید کرد: کارخانه‌های لبنی پس از افزایش هزینه‌های سربار خود در ابتدای سال، قیمت محصولات خود را بالا بردند اما دامداران به دلیل تک محصولی بودن این امکان را ندارند و باید شیر خام را به قیمت مصوب دولت بفروشند.
وی با اشاره به فروش شیرخام با نرخ مصوب قبل به کارخانجات تا پایان شهریور ادامه داد: از امروز اول مهر قرار است کارخانه‌های لبنی هر کیلو شیرخام را با نرخ ۱۸ هزار تومان خریداری کنند و سازمان حمایت نیز باید قیمت مصوب جدید محصولات لبنی را بر مبنای نرخ جدید شیرخام ابلاغ کند.
دلیلی برای افزایش قیمت لبنیات وجود ندارد
از سوی دیگر علی احسان ظفری؛ مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های تولیدکنندگان فرآورده‌های لبنی در گفت‌وگو با ایمنا اظهار کرد: هنوز هیچ مصوبه‌ای درباره افزایش ۲۰ درصدی قیمت شیر از طریق دستگاه‌های قانونی و دولتی ابلاغ نشده است و در صورتی که شیر خام با این قیمت به کارخانه‌های لبنی فروخته شود تخلف خواهد بود.
وی درباره پیشنهاد دامداران برای افزایش قیمت شیر افزود: این پیشنهاد از سوی تولیدکنندگان مطرح شده اما موضوع مهم این است که آیا چنین خواسته‌ای منطقی بوده و شرایط برای اجرای آن مهیا است یا خیر؟
مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های تولیدکنندگان فرآورده‌های لبنی تصریح کرد: پیشنهاد افزایش قیمت شیر باید به صورت کارشناسی شده مطرح شود زیرا در سال جاری اتفاقی رخ نداده که موجب افزایش قیمت این محصول شود.
ظفری با تاکید بر اینکه دلیلی برای افزایش قیمت شیر خام یا محصولات لبنی وجود ندارد، افزود: بالا بردن قیمت شیر یا لبنیات از سوی دامداران و کارخانه‌ها تخلف است و دستگاه‌های قضائی و نظارتی باید با آن برخورد کنند.
وی درباره دلیل دامداران برای گرانی شیر خام گفت: قرار نیست که هر سال مبلغی به قیمت شیر اضافه شود زیرا نزدیک به ۷۰ درصد هزینه‌های تولید کارخانه‌های لبنی مربوط به شیر خام است و از ابتدای سال جاری نیز قیمت نهاده‌های دامی تغییری نکرده در حالی که گوشت گران شده و تولیدکنندگان می‌توانند از محل فروش گوشت بخشی از هزینه‌های خود را پوشش دهند به همین دلیل معتقدیم که بالا رفتن قیمت شیر به زیان مصرف‌کنندگان خواهد بود.
مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های تولیدکنندگان فرآورده‌های لبنی افزایش قیمت شیر را به زیان مصرف‌کنندگان و کارخانه‌های لبنی دانست و خاطرنشان کرد: گرانی شیر خام باعث کاهش مصرف و به دنبال آن کاهش تولید و سود خواهد شد زیرا در صورتی که قیمت شیر خام ۲۰ درصد افزایش پیدا کند؛ لبنیات نزدیک به ۲۵ درصد افزایش قیمت را تجربه می‌کند.
به گزارش ایمنا، خشکسالی‌های پیاپی باعث کاهش سهم نهاده‌های دامی داخلی از سبد غذایی دام شیرده شده و این موضوع به افزایش هزینه دامداران دامن زده است زیرا بخش قابل توجهی از نهاده‌های مورد نیاز آنها از طریق واردات و به صورت عمده از آمریکای جنوبی تأمین می‌شود.
از سوی دیگر با اینکه دولت تلاش کرده نهاده‌های دامی با قیمت ترجیحی به دست دامداران برسد، افزایش دیگر هزینه‌های تولید باعث شده تولیدکنندگان شیر از قیمت مصوب این محصول ناراضی باشند در حالی که مصرف‌کنندگان نیز گرانی شیر را به معنای کاهش سهم این کالاهای اساسی در سبد غذایی خود می‌دانند و این شرایط باعث شده که هیچیک از سه ضلع تولیدکننده، کارخانه‌های لبنی و مصرف‌کنندگان از وضعیت کنونی بازار لبنیات راضی نبوده و خواستار مداخله دولت برای تنظیم این بازار باشند.