بازار؛ گروه بورس: امروز بازار سرمایه مثبت شد و رد پای برخی خریدهای حمایتی هم زیر آن وجود داشت تا با فضایی پر ابهام بعد از پیروزی ترامپ جو مثبت حاکم شود. درواقع این واکنش سبز شدن بعد از ترامپ مبتنی بر خوشبینی و بدبینی نیست. تورم و دلار همیشه یاران وفادار بازار سرمایه ایران بودند. همین مسأله تا حدودی روی بازار تاثیر داشته‌است.
از طرف دیگر ترامپ قبل از هر چیز به جنگ خاورمیانه خاتمه می‌دهد این مساله به دلیل از بین بردن ریسک‌های ژیوپولتیک اثر کوتاه مدت مثبت دارد. هرچند برخی مقامات ایران نسبت به این رویکرد ترامپ خوشبین نیستند. بنابراین در مقطع کنونی نباید در ارزیابی اقتصاد نسبت به تغییر دولت آمریکا خیلی خوشبین یا بدبین بود چون فعلاً سیاست‌های دور جدید او مشخص نیست. از طرف دیگر ارزیابی ترامپ با دور قبلی قطعاً مثبت نیست. او فروش نفت ایران را به حداقل رساند، گلوی بازارهای جهانی و چین را فشرده بود، با ایران رفتاری چکشی داشت. از سوی دیگر درخواست مذاکره می‌داد.
رفتار آمریکا در بلندمدت در صورتی که منجر به رشد نرخ ارز و سپس رشد نیما شود محرک مهمی برای بازار خواهد شد. اما بدی ماجرا اینجاست که ممکن است بازار سرمایه را از سایر بازارها عقب بیندازد اتفاقی که در این چند سال نیز تکرار شده است.
روند بورس ایران در ماه‌های آینده
نباید نادیده گرفت که بازار طی هفته آتی با یک سلسله رویداد بنیادی مواجه خواهد بود که با محوریت کدال خواهد بود و می‌تواند چهره بازار یا برخی سهم‌ها را کمی تغییر دهد. برخی نمادها قطعی گاز و برق نداشته‌اند و افزایش نرخ ارز در آن لحاظ شده و تا حدودی شرایط خوبی را می‌تواند در گزارشها به ارمغان بیاورند و تحولات بورس کالا نیز در آن دیده شده است.
این گزارشها در کنار گزارش‌های خوب آبان قاعدتاً می‌تواند فضای روزهای ابتدای آذر بازار را تحت تأثیر خود قرار دهد و جو بنیادی را بهتر کند. رویداد دوم انتشار گزارش‌های مالی و ۱۲ ماهه برخی شرکت‌هاست که سال مالی آنها به پایان رسیده و کم کم خود را برای مجامع آماده می‌کنند. این شرکت‌ها نیز عموماً بر کلیت بازار اثرات مثبتی می‌توانند داشته باشند. نکته سوم این ماجرا که بسیار ریز و البته بسیار مهم است انتشار گزارش‌های تلفیقی و شش ماهه زیر مجموعه برخی شرکت‌هاست که می‌تواند شکل و شمایل آنها را با فضای فعلی کمی متمایزتر کند. این اتفاقات و رویدادها منجر به فشرده‌تر شدن فنر بازار شده هم انگیزه‌های جریان پول برای ورود به بازار را بیشتر کرد و هم قابلیت برگشت و رشد بازار را بالا برده است.
بسیاری معتقدند آمدن ترامپ احتمالاً تنش‌های ارزی ما را افزایش می‌دهد و ما شاهد افزایش احتمالی نرخ ارز هستیم. قاعدتاً افزایش نرخ ارز اتفاق بدی برای بازار و شرکت‌ها نیست. اما نباید نادیده گرفت که زیر سایه ریسک‌ها و افزایش نرخ ارز کمکی به بازار سهام نخواهد شد
بسیاری معتقدند ترس از اتفاقات و رویدادهای غیرمنتظره مهمترین چیزی است که بازار به آن وزن می‌دهد. تلاطم‌های اقتصاد جهانی نظیر آنچه چند سال پیش در بحران با چین روی داد و از سوی دیگر فشار مضاعف بر ایران و تحریم ایران یکی از مهمترین اتفاقاتی است. در دوره ترامپ صادرات نفت به زیر ۴۰۰ هزار بشکه رسید و همین چین چشم بادامی هم از ترس ترامپ حاضر به خرید نفت ما نبود. به هر حال ترامپ یک گزینه پر ریسک و پرچالش برای بازار است. اما برخی از تغییر رویکرد ترامپ خبر داده‌اند. بسیاری معتقدند آمدن ترامپ احتمالاً تنش‌های ارزی ما را افزایش می‌دهد و ما شاهد افزایش احتمالی نرخ ارز هستیم. قاعدتاً افزایش نرخ ارز اتفاق بدی برای بازار و شرکت‌ها نیست. اما نباید نادیده گرفت که زیر سایه ریسک‌ها و افزایش نرخ ارز کمکی به بازار سهام نخواهد شد.
همچنین ترکیب سمی ترامپ و نتانیاهو افزایش نرخ ارز را هم اگر به دنبال داشته باشد منجر به ترس و فرار بازار می‌شود و عامل قوی برای رشد نخواهد بود. ریسک دوم تصمیم اقتصادی دولت به محدودیت‌های ترامپ عمدتاً سرکوب قیمت‌ها و کنترل بیشتر بازار است که به زیان بورس خواهد بود.
با نگاه بسیار خوش بینانه ریسک‌های سیاسی در دوره ترامپ به حداقل ممکن می سد. یعنی ریسک جنگ و برخورد و رویارویی نظامی را نداریم. اما نوسانات اقتصادی زیاد خواهد بود. در ۱۰ سال گذشته هرگاه دلار چه در بازار آزاد و چه نیما رشد کرده با کمی تأخیر یا همگام با آن بازار سرمایه هم رشد داشته است. ریسک‌های حضور ترامپ بازار سرمایه کمی رشد می‌کند ولی بقیه بازارها خود را سریع‌تر با موضوع افزایش نرخ ارز مچ می‌کنند. نظیر آنچه در این چند ماه در بازار ارز و طلا و سکه دیدیم.
واکنش دولت به افزایش فشارهای تحریمی
درواقع سناریوی افزایش فشارها به ایران که این فشارها بیشتر سیاسی و اقتصادی است و نه نظامی. با افزایش نرخ ارز آغاز می‌شود. در این شرایط دولت هم برای جبران کسری درآمد خود روی به بالا بردن نرخ تسعیر ارز در بودجه می‌کند. سپس شاهد افزایش نرخ تسعیر شرکت‌ها و رشد درآمد آنها در بازار خواهیم بود. به تبع آن رشد درآمدها و رشد ارز رشد قیمت و رشد ارزش جایگزینی را تقویت می‌کند و می‌تواند موجب رشد بازار شود.
تیم فعلی اقتصادی این تجربه را داشته که یک بار در دوره ترامپ با کاهش درآمدهای نفتی اقتصاد را مدیریت کند. از همین رو احتمالاً گرایش به سمت درآمد از بازار سرمایه و گرفتن مالیات از سفته بازی سایر بازارها تقویت شود. درست در این حالت است که نقدینگی و جریان پول به سمت بازار سرمایه می‌آید و می‌تواند رالی‌های قوی و خوبی را برای بازار ایجاد کند
از سوی دیگر تیم فعلی اقتصادی این تجربه را داشته که یک بار در دوره ترامپ با کاهش درآمدهای نفتی اقتصاد را مدیریت کند. از همین رو احتمالاً گرایش به سمت درآمد از بازار سرمایه و گرفتن مالیات از سفته بازی سایر بازارها تقویت شود. درست در این حالت است که نقدینگی و جریان پول به سمت بازار سرمایه می‌آید و می‌تواند رالی‌های قوی و خوبی را برای بازار ایجاد کند. فراموش نکنید در سال ۹۹ تأمین اجتماعی ۳۸ هزار میلیارد تومان نقدینگی از بازار خارج کرد که عدد بی‌نظیری برای آن مقطع به شمار می‌رفت. پس این سابقه وجود دارد که با آمدن ترامپ مسیرهای کشف درآمد از بازار را تقویت کرده و شرایط بهتری را برای بازارهای مالی رقم بزنند. از سوی دیگر با رشد نرخ تسعیر رشد درآمد شرکت‌ها در بازار افزایش یابد.
به طور کلی ترامپ فعلاً بر مسند قدرت ننشسته ممکن است ریسک‌های سیاسی را قوی‌تر و جدی‌تری داشته باشد و حال بازارهای موازی و رقیب بهتر شود. با این حال پیش‌بینی اینکه چه چیزی در انتظار بازار و اقتصاد ماست کاملاً وابسته دولت ایران است نه ترامپ و آمریکا و هر جای دیگر. این سیاست‌گذاری‌های کلان داخلی مسئولان است که مسیر بازار را روشن می‌کند. با ترامپ یا بی ترامپ حتی با رشد دلار آزاد یک سیاست گذار در حوزه اقتصاد می‌تواند ضربات جبران‌ناپذیری به بازار و اقتصاد وارد کند. بنابراین سرنوشت بازار و اقتصاد را نه این شخص بلکه سیاست‌های گرفته شده از سوی دولت برای مواجه با رفتار ترامپ تعیین می‌کند. اثر این سیاست‌هاست که تعیین کننده مسیر بازار است. نیما و نرخ بهره و قیمت گذاری دستوری و … است.
