به گزارش خبرگزاری ایمنا، تاکسی‌های برقی به‌عنوان یکی از نوآوری‌های صنعت حمل‌ونقل شهری در حال تغییر چشم‌انداز تردد در شهرهای جهان است؛ این وسایل نقلیه پاک و کم‌مصرف، به‌دلیل کاهش آلاینده‌های کربنی و هزینه‌های پایین‌تر نگهداری به‌سرعت در حال گسترش بوده و توجه دولت‌ها، شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان را به خود جلب کرده است.
طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، فروش وسایل نقلیه الکتریکی در سال ۲۰۲۳ با رشد ۳۵ درصدی نسبت به سال قبل به بیش از ۱۰ میلیون دستگاه رسید؛ در این میان تاکسی‌های برقی نقش مهمی در این بازار ایفا کرده است؛ شرکت‌هایی همچون «اوبر» و «دیدی چاکسینگ» برنامه‌هایی را برای تبدیل ناوگان خود به خودروهای الکتریکی تا سال ۲۰۳۰ اعلام کرده است.
چین که یکی از بزرگ‌ترین بازارهای تاکسی‌های برقی جهان را دارد، از طریق شرکت «BYD» تنها در سال گذشته بیش از ۱۵۰ هزار تاکسی برقی به بازار عرضه کرد؛ در اروپا نیز برنامه‌های حمایتی همچون یارانه‌های دولتی و ایستگاه‌های شارژ سریع، استفاده از تاکسی‌های برقی را تسهیل کرده است، زیرا استفاده از تاکسی‌های برقی مزایای متعددی دارد.
خودروهای برقی هزینه سوخت و نگهداری کمتری دارد و به کاهش آلودگی هوا در شهرهای پرترافیک کمک می‌کند؛ به‌عنوان مثال در لندن، برنامه جایگزینی تاکسی‌های دیزلی با تاکسی‌های الکتریکی منجر به کاهش ۲۰ درصدی انتشار گازهای گلخانه‌ای در سال ۲۰۲۳ شده است.
در رابطه با این خودروها چالش‌هایی نیز وجود دارد؛ هزینه اولیه بالای خرید تاکسی‌های برقی و محدودیت‌های زیرساختی همچون تعداد ایستگاه‌های شارژ همچنان موانع مهمی برای پذیرش گسترده‌تر این فناوری است؛ در شهرهایی همچون نیویورک، کمبود ایستگاه‌های شارژ موجب نگرانی رانندگان تاکسی شده است.
دولت‌ها و شرکت‌های خصوصی در حال سرمایه‌گذاری برای توسعه زیرساخت‌های موردنیاز هستند؛ اتحادیه اروپا بیش از پنج میلیارد یورو برای ساخت ایستگاه‌های شارژ عمومی تا سال ۲۰۲۷ اختصاص داده است، همچنین پیشرفت‌های فناوری باتری همچون باتری‌های حالت جامد، می‌تواند زمان شارژ و هزینه‌های کلی را کاهش دهد.
تاکسی‌های برقی نه‌تنها به‌عنوان راهکاری برای چالش‌های زیست‌محیطی، بلکه به‌عنوان بخشی از آینده هوشمند حمل‌ونقل شهری دیده می‌شود؛ با ادامه پیشرفت‌ها در این حوزه پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۴۰، بیش از ۷۰ درصد ناوگان تاکسی‌های شهری در جهان برقی باشد.
در ایران نیز ورود تاکسی‌های برقی به مرحله اجرا رسیده است؛ طبق اعلام محسن هرمزی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار تهران، تعدادی از تاکسی‌های برقی به مدل «آیون» وارد کشور شده است؛ این خودروهای شاسی بلند و پس از مراحل پلاک‌گذاری به‌زودی وارد ناوگان تاکسیرانی تهران خواهند شد؛ در فاز نخست ۳۰۰ دستگاه تاکسی شاسی بلند ترخیص شده و تعدادی از آن‌ها به تهران رسیده در حالی که بقیه در راه است.
علاوه بر تهران، اصفهان دومین شهر کشور است که به‌طور جدی وارد عرصه استفاده از تاکسی‌های برقی شده است؛ با حمایت دولت، شورای اسلامی شهر و شهردار اصفهان، مبلغ ۵۰۰ میلیون تومان به‌عنوان تسهیلات بلاعوض برای متقاضیان تاکسی‌های برقی پرداخت خواهد شد؛ در این راستا توافقنامه‌ای برای خرید ۵۰ دستگاه تاکسی برقی با شرکت کرمان‌موتور منعقد شده است.
رانندگان تاکسی در اصفهان می‌توانند از تسهیلاتی بهره‌مند شوند که توسط شرکت مربوطه ارائه می‌شود؛ این تسهیلات شامل وام ۶۰۰ میلیون تومانی با نرخ بهره حداکثر هشت درصد است؛ برای واجد شرایط بودن رانندگان باید حداکثر ۵۵ سال سن و حداقل پنج سال سابقه رانندگی ممتد با تاکسی را داشته باشند.
استفاده از تاکسی‌های برقی مزایای متعددی دارد، با این حال چالش‌هایی نیز وجود دارد؛ هزینه اولیه بالای خرید تاکسی‌های برقی و محدودیت‌های زیرساختی همچون تعداد ایستگاه‌های شارژ، همچنان موانع مهمی برای پذیرش گسترده‌تر این فناوری است؛ در شهرهایی همچون تهران و اصفهان، توسعه زیرساخت‌های شارژ و تسهیلات مالی می‌تواند به تسریع روند گسترش این ناوگان کمک کند.
با توجه به تجربیات جهانی و روندهای مشابه در کشورهای دیگر، ایران نیز می‌تواند از این فرصت استفاده کند تا از چالش‌های زیست‌محیطی عبور و به سمت توسعه پایدار حرکت کند؛ گسترش تاکسی‌های برقی در تهران و اصفهان می‌تواند پیش‌درآمدی برای گسترش این فناوری در سایر شهرهای ایران باشد.
با حمایت‌های دولتی، توسعه زیرساخت‌ها و افزایش آگاهی عمومی نسبت به مزایای استفاده از خودروهای برقی، می‌توان امید داشت که این تحول در حمل‌ونقل شهری ایران ادامه پیدا کند.
پیش‌بینی می‌شود که با ادامه پیشرفت‌ها و سیاست‌های حمایتی، در دهه‌های پیش‌رو، استفاده از تاکسی‌های برقی در ایران به‌طور قابل‌توجهی افزایش و نقشی کلیدی در کاهش آلایندگی‌ها و ارتقای کیفیت زندگی شهری ایفا کند.
لزوم تشویق مردم به استفاده از خودروهای برقی
ابوالفضل قربانی، رئیس کمیسیون هوشمندسازی و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر اصفهان در این‌باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: موضوع تاکسی‌های برقی تجربه‌ای جدید در کشور ما محسوب می‌شود و در حال حاضر استفاده گسترده از این خدمات توسط شهروندان، نه‌تنها در اصفهان، بلکه در سایر کلان‌شهرهای کشور نیز رایج نیست، با این حال حرکت به سوی استفاده از خودروها و تاکسی‌های برقی به‌تدریج در حال شکل‌گیری است.
وی می‌افزاید: در حال حاضر تلاش‌های ما معطوف به وارد کردن تاکسی‌های برقی به کلان‌شهر اصفهان است و اقدامات لازم در این زمینه، از جمله انعقاد قراردادهای مربوطه، انجام شده است؛ با این وجود تاکسی‌های برقی هنوز وارد سطح شهر نشده است که امیدواریم که در روزهای آینده شاهد ورود این تاکسی‌ها به اصفهان باشیم.
رئیس کمیسیون هوشمندسازی و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر اصفهان عنوان می‌کند: برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده در این زمینه به گونه‌ای است که استفاده از این تاکسی‌ها بیشتر در مرکز شهر و نقاطی که آلایندگی ناشی از سوخت خودروها بالا است، متمرکز باشد تا به کاهش آلودگی هوا کمک کند، بنابراین بدیهی است که این تاکسی‌ها به‌دلیل ویژگی‌ها و هزینه‌های خاصی که برای رانندگان و سازمان‌های مربوطه به همراه دارد، در نقاطی به‌کار گرفته خواهد شد که امکان ارائه خدمات ویژه را فراهم کند.
قربانی ادامه می‌دهد: سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهرداری اصفهان در این‌باره برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام داده است که امیدواریم با ورود این تاکسی‌ها، شهروندان بتوانند هرچه زودتر از این خدمات بهره‌مند شوند.
وی بیان می‌کند: ورود این تاکسی‌ها با استفاده از تسهیلات و امکاناتی صورت گرفته که برای حمایت از رانندگان تاکسی در نظر گرفته شده است؛ اگرچه شهر به چنین خدماتی نیازمند است، اما حمایت‌های لازم از جامعه تاکسیرانان نیز مدنظر قرار گرفته است.
رئیس کمیسیون هوشمندسازی و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر اصفهان عنوان می‌کند: قیمت این خودروها نسبت به خودروهای کنونی مورد استفاده بسیار بالاتر است، با این حال تسهیلات ارائه‌شده به رانندگان و یارانه‌های اختصاص‌یافته برای این منظور تا حد زیادی می‌تواند این اختلاف قیمت را جبران کند، همچنین موضوع قیمت‌گذاری برای استفاده از این تاکسی‌ها هنوز توسط شهرداری اصفهان به شورای اسلامی شهر ارائه نشده است، بنابراین به محض ارائه چنین لایحه‌ای شورای اسلامی شهر اقدامات لازم را انجام خواهد داد.
قربانی می‌گوید: در حال حاضر موضوع شارژ خودروهای برقی در اصفهان با نصب ایستگاهی در مجتمع سیاحتی و گردشگری صفه آغاز و برنامه‌ریزی شده است که در روزهای آینده دو ایستگاه دیگر در خیابان فرایبورگ و خیابان بزرگ‌مهر نیز راه‌اندازی شود؛ این اقدامات با هدف تشویق مردم به استفاده از خودروهای برقی و کاهش نگرانی‌ها در مورد شارژ آن‌ها صورت می‌گیرد.
وی می‌افزاید: برنامه توسعه این ایستگاه‌ها شامل نصب در نقاط مختلف شهر است، به‌ویژه در مکان‌هایی که خدمات عمومی شهرداری همچون شهر رویاها، آرامستان باغ رضوان، ناژوان و سایر مناطق مشابه ارائه می‌شود، بنابراین هدف این است که شهروندان همچون دسترسی به پمپ بنزین‌ها دسترسی آسان و سریع به این ایستگاه‌ها داشته باشند.
رئیس کمیسیون هوشمندسازی و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان اینکه برای این منظور بخش خصوصی به‌طور گسترده تشویق خواهد شد تا در این حوزه سرمایه‌گذاری کند، خاطرنشان می‌کند: شورای اسلامی شهر نیز تمام امکانات و تسهیلات لازم را برای تسهیل مشارکت بخش خصوصی و افزایش دسترسی عمومی فراهم خواهد کرد، همچنین مشوق‌های لازم برای جذب سرمایه‌گذاری در این بخش در نظر گرفته شده است.
قربانی تاکید کرد: امیدواریم که این تجربه جدید در کلان‌شهر اصفهان به یک الگوی موفق تبدیل شود؛ البته موفقیت این طرح بستگی به استقبال مردم و اقدامات تکمیلی در روزهای آینده دارد.
جانمایی ۱۳ جایگاه شارژ خودرو برقی توسط یکی از سرمایه‌گذاران شهر
سعید ساکت، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار اصفهان با بیان اینکه حرکت به سمت برقی‌شدن خودروها یک الزام است و انتخاب نیست، اظهار می‌کند: در این راستا شهروندان به‌دنبال کسب یافته‌ها، دانش و اطلاعات درباره خودروهای برقی هستند که بیانگر اقبال آن‌ها است.
وی می‌افزاید: با توجه به اینکه چهار میلیون لیتر روزانه بنزین مصرف می‌شود، این میزان احتراق و سطح آلایندگی در شهر با زیست بوم شهر که احترام به ساحت میراث و طبیعت است، همخوانی ندارد و دچار خدشه می‌شود.
معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار اصفهان عنوان می‌کند: بر اساس مطالعات انجام شده در سال ۷۹، به ازای هر هزار نفر در شهر اصفهان ۱۱۱ نفر مالک خودرو بودند که این رقم در سال ۱۴۰۳ بر اساس مطالعات به ۳۱۳ رسیده و نشان از روند شتابان خودرو محوری است.
ساکت با اشاره به بهره‌برداری از نخستین جایگاه شارژ سریع خودروهای برقی در مجتمع گردشگری صفه تصریح می‌کند: هم‌زمان با این اتفاق در ۲۵ نقطه دیگر شهر اصفهان که ۲۰ نقطه آن پارکینگ‌های شهر است، روند راه‌اندازی ایستگاه شارژ خودروی برقی آغاز و فراخوان جذب سرمایه‌گذاران تخصصی اعلام شده است.
وی با بیان اینکه پنج نقطه با تراکم جمعیتی که دارای بافت خدماتی، فرهنگی و اقتصادی در تعامل نزدیک با مناطق شناسایی شده است، تصریح کرد: در این راستا فراخوان جذب سرمایه‌گذار تخصصی انجام و زمینه ورود خودروهای برقی در شهر با ۵۰ دستگاه تاکسی فراهم شده است.
معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار اصفهان اظهار می‌کند: یکی از سرمایه گذاران شهر نیز جانمایی ۱۳ جایگاه شارژ خودرو برقی را ارائه کرده است که در تعامل با حوزه سرمایه گذاری پنل موفق طراحی می‌شود.
ساکت حمایت و تبیین ارزشمند رسانه‌ها، اجرای قوانین سخت‌گیرانه با خودروهای آلاینده، حمایت حاکمیت برای تبیین و تشریح وظایف برای دستگاه‌ها را در این مسیر مهم دانست و گفت: هر دستگاه اجرایی حداقل یک جایگاه شارژ در نهاد خود داشته باشد تا این موضوع در فضای حقیقی دور از شعار با اراده جمعی شکل گیرد.
تأیید صلاحیت ۵۰ راننده تاکسی در شهر اصفهان برای دریافت خودروی برقی
محمد پرورش، مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهرداری اصفهان در این‌باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: تنها خودرویی که مجوز شورای عالی ترافیک برای فعالیت در ناوگان عمومی را دارد و پلاک شده، خودروی jac e50a است که با مبلغ یک میلیارد و ۳۲۵ میلیون تومان عرضه می‌شود.
وی با بیان اینکه اصفهان دومین شهر کشور است که در زمینه تاکسی برقی اقدام کرده است، می‌افزاید: با حمایت دولت، شورای اسلامی شهر و شهردار اصفهان مبلغ ۵۰۰ میلیون تومان به‌عنوان تسهیلات بلاعوض به متقاضیان تاکسی برقی پرداخت خواهد شد.
با اشاره به اینکه بر اساس آئین‌نامه واگذاری خودروهای برقی، مصوب شورای اسلامی شهر اصفهان، فراخوانی برگزار شد، اظهار می‌کند: نخستین مورد از این آئین‌نامه سن رانندگان تاکسی بود که باید حداکثر ۵۵ سال باشد، بنابراین برای ۳۹۲۲ نفر پیامک ارسال شد.
وی می‌افزاید: سایر موارد آئین‌نامه به این افراد اعلام شد و ۱۲۶ نفر اظهار کردند که واجد شرایط هستند، بنابراین کمیته‌ای در سازمان صلاحیت افراد را بررسی و در نهایت اسامی ۵۰ نفر از رانندگان تاکسی به شرکت کرمان‌موتور و بانک عامل ارسال شد.
مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهرداری اصفهان خاطرنشان می‌کند: طبق توافق‌نامه بین سازمان و شرکت کرمان‌موتور، پس از صدور پیش‌فاکتور باید مبلغ خودرو توسط راننده و شهرداری واریز شود.
به گزارش ایمنا، ورود تاکسی‌های برقی به کلان‌شهرهای ایران از جمله تهران و اصفهان می‌تواند نقطه عطفی در بهبود کیفیت زندگی شهری و کاهش آلودگی هوا باشد؛ این وسایل نقلیه پاک، با حذف آلاینده‌های ناشی از سوخت‌های فسیلی، نقش مؤثری در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و بهبود شرایط زیست‌محیطی ایفا می‌کند، زیرا با توجه به مشکلاتی همچون ترافیک سنگین و آلودگی هوا در شهرهای بزرگ، تاکسی‌های برقی می‌توانند راهکاری پایدار و عملی برای کاهش اثرات مخرب زیست‌محیطی باشد.
ضرورت استفاده از تاکسی‌های برقی، فراتر از مسائل محیط‌زیستی است و ابعاد اقتصادی و اجتماعی را نیز شامل می‌شود؛ کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و هزینه‌های نگهداری کمتر این خودروها، می‌تواند فشار مالی بر سیستم حمل‌ونقل عمومی را کاهش دهد؛ علاوه بر این افزایش دسترسی به حمل‌ونقل پاک و مدرن به ارتقای کیفیت زندگی شهروندان و بهبود تصویر شهری در سطح ملی و بین‌المللی کمک قابل توجهی خواهد کرد.
