به گزارش خبرگزاری ایمنا، بوستان‌ها و فضاهای سبز با طراوت و آرامشی که به محیط می‌بخشد، همچون ریه‌های تنفسی شهر ضرورتی انکارناپذیر برای حفظ تعادل میان توسعه و زیست انسانی است.
توسعه فضاهای سبز در کلان‌شهرها فراتر از زیباسازی ظاهری نقشی بنیادین در کیفیت زندگی شهری دارد؛ شهرهایی که در سایه برج‌های سر به فلک کشیده و خیابان‌های پرازدحام به فراموشی طبیعت دچار شده‌اند، با معضلاتی همچون آلودگی هوا، تنش‌های روحی و آلودگی صوتی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
در این میان کلان‌شهرهایی نظیر اصفهان که صنایع سنگین بسیاری را در خود جای داده‌اند، بیش از هر نقطه دیگری نیازمند گسترش فضای سبز هستند تا از شدت آلاینده‌ها کاسته و سلامت شهروندان حفظ شود.
فضاهای سبز شهری، از پارک‌های کوچک محله‌ای تا بوستان‌های وسیع علاوه بر زیباسازی محیط کارکردهای محیط‌زیستی مهمی دارند؛ پوشش گیاهی با جذب دی اکسید کربن و تولید اکسیژن هوای سالم‌تری را برای تنفس فراهم می‌آورد و همچون سپری در برابر آلودگی‌های ناشی از تردد وسایل نقلیه و فعالیت‌های صنعتی عمل می‌کند؛ این تأثیرات مثبت بهبود کیفیت هوا و کاهش اثرات مخرب زیست‌محیطی را در پی دارد که برای شهرهای صنعتی امری حیاتی است.
افزون بر مزایای زیست‌محیطی فضاهای سبز شهری تأثیر عمیقی بر سلامت روان شهروندان دارند؛ زندگی در میان ساختمان‌های سرد و بی‌روح، ترافیک سنگین و هیاهوی بی‌وقفه، تنش‌های روحی و اضطراب را تشدید می‌کند، در نتیجه حضور شهروند در فضای سبز، فرصتی برای رهایی از این فشارها و بازیابی آرامش ذهنی فراهم می‌سازد.
پژوهش‌های متعدد نشان داده است که دسترسی به پارک‌ها و محیط‌های طبیعی با کاهش استرس و افزایش نشاط عمومی ارتباط مستقیم دارد.
در جوامع توسعه‌یافته اهمیت حفظ و گسترش فضاهای سبز چنان است که شهروندان با تشکیل سازمان‌های مردم‌نهاد، به دفاع از محیط‌زیست می‌پردازند و در برابر تخریب باغ‌ها و قطع درختان واکنش نشان می‌دهند، اما در بسیاری از کلان‌شهرهای در حال توسعه این روند با چالش‌هایی نظیر رشد بی‌رویه جمعیت، ساخت‌وسازهای گسترده و بی‌توجهی به محیط‌زیست مواجه است؛ این غفلت نه‌تنها به تخریب طبیعت شهری انجامیده، بلکه سلامت جسمی و روحی شهروندان را نیز با تهدید مواجه کرده است.
توسعه فضاهای سبز تنها راه برای فرار از مشکلات شهری نیست، بلکه گامی به سوی تحقق توسعه پایدار به‌شمار می‌رود؛ ایجاد تعادل میان توسعه شهری و حفظ طبیعت یکی از شاخص‌های مهم توسعه‌یافتگی محسوب می‌شود.
شهری که در آن طبیعت جایگاهی نداشته باشد، از پایداری زیستی فاصله می‌گیرد و دچار بحران‌های جدی می‌شود، از این‌رو برنامه‌ریزی صحیح برای احداث پارک‌ها، کاشت درختان در معابر و ایجاد بام‌های سبز می‌تواند گام‌هایی مؤثر در بهبود کیفیت زندگی شهری باشد.
کلان‌شهرهای امروز برای بازگشت به تعادل، نیازمند همزیستی دوباره با طبیعت هستند؛ فضای سبز تنها یک منظره زیبا نیست، بلکه ضرورتی برای تنفس شهر، آرامش روح و سلامت جامعه است؛ اگر مسئولان شهری و شهروندان دست در دست یکدیگر برای حفظ این سرمایه گران‌بها تلاش کنند، آینده‌ای سالم‌تر، زیباتر و آرام‌تر برای نسل‌های آینده رقم خواهد خورد.
توسعه پایدار شهر اصفهان با اجرای ۲۷ پروژه فضای سبز و بوستان
اصغر کشاورزراد، معاون عمران شهری شهردار اصفهان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: شهرداری با هدف توسعه فضای سبز شهری و بهبود کیفیت زندگی شهروندان، ۲۷ پروژه احداث و ساماندهی پارک و بوستان را در مناطق مختلف این کلان‌شهر اجرا کرده است.
وی می‌افزاید: این پروژه‌ها شامل احداث، ساماندهی و بازآفرینی پارک‌ها و بوستان‌هایی در مقیاس‌های محلی و منطقه‌ای بوده که بخش عمده‌ای از آن‌ها به پایان رسیده و بعضی همچنان در حال اجرا است.
معاون عمران شهری شهردار اصفهان می‌گوید: در مناطق یک، ۲، ۳ و ۴ شهرداری اصفهان پروژه‌هایی نظیر احداث پارک شاداب، بوستان شهدای ولدان، ساماندهی پارک مشتاق و فاز دوم پارک شهرک زاینده‌رود به‌طور کامل اجرا شده و مجموع مساحت آن‌ها بالغ بر ۲۶,۴۰۰ متر مربع است، همچنین در منطقه ۵ نیز پروژه‌های بزرگ‌تری همچون احداث پارک خزایی و باغ مشاهیر با مساحت ۲۸۲,۰۰۰ متر مربع و اعتباری بالغ بر ۵,۲۰۰ میلیارد ریال همچنان فعال است.
کشاورزراد ادامه می‌دهد: در مناطق ۷، ۸ ،۹ و ۱۰ پروژه‌هایی همچون احداث پارک مولوی، ساماندهی باقوشخانه و دریاچه فدک، همچنین توسعه باغ بانوان طلوع انجام شده یا در حال اجرا است؛ این پروژه‌ها در مجموع ۱۰۶,۴۰۰ متر مربع مساحت دارد و اعتباری بیش از ۲,۸۰۰ میلیارد ریال به خود اختصاص داده است.
وی اضافه می‌کند: در مناطق ۱۱ و ۱۲ شهرداری نیز ساماندهی پارک شهاب و درخشان به پایان رسیده و احداث پارک اتصالی بین پارک‌های نگین و مادر و پردیس خانواده محور در حال پیشرفت است.
معاون عمران شهری شهردار اصفهان بیان می‌کند: در مناطق ۱۳، ۱۴ و ناژوان شهرداری اصفهان پروژه‌هایی همچون فاز نخست بوستان آفرینش، پردیس خانواده محور سودان و بازآفرینی باغ گل رز اجرا شده یا در حال احداث است؛ این پروژه‌ها در مجموع مساحتی بالغ بر ۱۲۱,۰۰۰ متر مربع و اعتباری معادل ۱,۲۸۶ میلیارد ریال را پوشش داده‌اند.
کشاورزراد عنوان می‌کند: در مجموع از میان ۲۷ پروژه طراحی و اجرا شده، عملیات اجرایی ۱۴ پروژه به پایان رسیده و ۱۳ پروژه دیگر در مرحله اجرا قرار دارد؛ جمع کل اعتبارات این طرح‌ها بالغ بر ۱۱ هزار میلیارد ریال و مساحت کل پروژه‌ها بیش از ۶۱۰,۰۰۰ متر مربع است.
۱۱ هکتار از اکو پارک کوهستانی پرتو تکمیل شده است
مجتبی حق‌شناس، مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: در مجموعه «جروکان» به‌طور میانگین سالانه یک میلیون و ۳۰۰ هزار گلدان گل و در مجموعه محمودآباد نیز هر سال به‌طور متوسط ۶۰ هزار متر مربع چمن مقاوم به کم‌آبی تولید و برای کاشت در عرصه‌های فضای سبز تحویل مناطق شهرداری اصفهان می‌شود.
وی می‌افزاید: تولیدات این دو مجموعه بخشی از نیاز شهر را تأمین می‌کند و سازمان هر سال به‌طور متوسط و به‌مناسبت‌های مختلف همچون هفته درختکاری، با توسعه یا واکاری، حدود ۳۵۰ هزار نهال تهیه می‌کند.
مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان با بیان اینکه در حال حاضر اولویت برای حفظ و توسعه فضای سبز شهر اصفهان کاشت درخت و درختچه است و کاشت چمن در اولویت نیست، تاکید می‌کند: از سال‌ها پیش درختان بید، صنوبر، کبوده و سپیدار به‌دلیل نیاز آبی بالا و عمر اقتصادی کوتاه در اصفهان کاشته نمی‌شوند.
حق‌شناس با بیان اینکه سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان در فصل زمستان مشغول اجرای پروژه‌های مهمی در راستای توسعه فضای سبز شهری است، تصریح می‌کند: یکی از این پروژه‌ها ادامه احداث فضای سبز اکو پارک کوهستانی پرتو است؛ تاکنون ۱۱ هکتار از این پارک جنگلی در پشت پالایشگاه اصفهان تکمیل شده است و ۴۳ هکتار دیگر نیز طبق برنامه‌ریزی‌ها تا پانزدهم اسفند به بهره‌برداری خواهد رسید.
مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان گفت: با توجه به اینکه پالایشگاه یکی از عوامل آلودگی هوای اصفهان محسوب می‌شود، اقدامات مؤثری برای کاهش این آلودگی آغاز شده است و پروژه فضای سبز مذکور در همین راستا اجرا می‌شود.
حق‌شناس با بیان اینکه با همکاری منطقه ۲ و شهرداری مرکزی اصفهان ایستگاه پمپاژ آب مناسبی نیز در این محدوده احداث شده است، می‌گوید: امیدواریم در آینده شاهد ایجاد یک فضای سبز کوهستانی مطلوب در پشت شهرک پرتو باشیم.
وی ادامه می‌دهد: از دیگر اقدامات مهم در مناطق کم‌برخوردار اصفهان، پروژه پردیس محله‌محور سودان بوده که در منطقه ۱۴ شهرداری اصفهان در دست اجرا است؛ این پروژه شامل مجموعه‌ای فرهنگی، اجتماعی، ورزشی و فضای سبز است و به‌زودی به بهره‌برداری خواهد رسید.
مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان با بیان اینکه در منطقه ۸ شهرداری اصفهان نیز پروژه‌ای با عنوان «باغ‌گله» در محله شمس‌آباد در حال احداث است که اقدامی در راستای توسعه فضای سبز شهری محسوب می‌شود، می‌افزاید: این پروژه‌ها گام‌های مهمی در توسعه پایدار فضای سبز و بهبود کیفیت هوای شهر اصفهان به‌شمار می‌رود.
به گزارش ایمنا، فضای سبز شهری فراتر از یک ضرورت زیست‌محیطی، نمادی از کیفیت زندگی و توسعه پایدار در کلان‌شهرها است؛ در شهرهایی نظیر اصفهان که با چالش‌هایی همچون آلودگی هوا، رشد بی‌رویه جمعیت و فشارهای صنعتی روبه‌رو هستند، گسترش فضاهای سبز می‌تواند به‌عنوان راهکاری مؤثر در کاهش این مشکلات عمل کند.
پارک‌ها و بوستان‌ها با بهبود کیفیت هوا، ایجاد فرصت‌هایی برای تعاملات اجتماعی و کاهش تنش‌های روانی، نقشی بنیادین در ارتقای سطح زندگی شهروندان ایفا می‌کنند، همچنین این فضاها به‌عنوان یک سرمایه زیست‌محیطی در ایجاد تعادل میان طبیعت و توسعه شهری سهم قابل‌توجهی دارند.
از سوی دیگر موفقیت در گسترش فضاهای سبز مستلزم برنامه‌ریزی دقیق، همکاری مسئولان شهری و مشارکت فعال شهروندان است؛ تنها با ایجاد فرهنگی مبتنی بر حفظ طبیعت و بهره‌برداری مسئولانه از این فضاها می‌توان شهرهایی پایدار و زیبا ساخت.
