گواهینامه حلال به‌ویژه برای شرکت‌های فعال در صنایع غذایی، آرایشی، بهداشتی و دارویی اهمیت زیادی دارد. اگر شما هم صاحب کسب‌وکاری هستید که به دنبال ورود به بازارهای کشورهای اسلامی یا جلب رضایت مشتریان مسلمان است، احتمالاً با سوالاتی مانند «گواهینامه حلال چیست؟»، «چگونه می‌توان آن را دریافت کرد؟» یا «مزایای اخذ گواهینامه حلال چیست؟» مواجه شده‌اید. در این مقاله، به زبان ساده به این سوالات پاسخ می‌دهیم و شما را با فرآیند دریافت این گواهینامه آشنا می‌کنیم.
گواهینامه حلال چیست و چرا باید آن را جدی گرفت؟
طبق تعریف Halal Development Corporation (HDC) مالزی، گواهینامه حلال یک سند رسمی است که نشان می‌دهد محصول یا خدمات از نظر مواد اولیه، فرآیند تولید، ذخیره‌سازی و توزیع با اصول اسلامی منطبق است.
این گواهی بیشتر برای صنایع غذایی، نوشیدنی، داروسازی، آرایشی-بهداشتی، بهداشتی و حتی گردشگری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به گفته‌ی Statista، در سال 2023 بازار جهانی محصولات حلال ارزشی بالغ بر 2.3 تریلیون دلار داشت؛ رقمی که بدون این گواهینامه نمی‌توان به آن ورود کرد.
اخذ گواهینامه حلال چگونه انجام می‌شود؟ (گام به گام)
مسیر صدور گواهینامه حلال معمولاً شامل مراحل زیر است:
- تحلیل اولیه: بررسی محصول، مواد تشکیل‌دهنده و زنجیره تأمین
- مستندسازی: تهیه مدارک فنی، فهرست مواد اولیه و فرآیند تولید
- بازرسی و ممیزی: بازدید میدانی نمایندگان نهاد صادرکننده برای راستی‌آزمایی
- تأیید نهایی و صدور گواهینامه حلال
در یک مورد واقعی که برای صادرکننده فرآورده‌های گوشتی کار کردیم، فرآیند اخذ گواهینامه حلال از نهاد مورد تأیید GAC (سازمان اعتباردهی خلیج فارس) طی ۵ هفته با موفقیت انجام شد. این گواهی بلافاصله باعث عقد قرارداد صادراتی با یک مشتری قطری شد که پیش‌تر چند بار همکاری را به‌دلیل نبود گواهی حلال متوقف کرده بود.
گواهینامه حلال برای کدام صنایع اهمیت بیشتری دارد؟
بنا بر گزارش HalalFocus, صنایع زیر بیشترین تقاضا برای صدور گواهینامه حلال را دارند:
- صنایع غذایی (گوشت، لبنیات، غذاهای فرآوری‌شده)
- نوشیدنی‌ها (مخصوصاً بدون الکل)
- دارو و مکمل‌های تغذیه‌ای
- مواد آرایشی و بهداشتی
- صنایع بسته‌بندی و لجستیک مرتبط با مواد غذایی
در تجربه‌ای که با یکی از برندهای تولید کرم‌های دست داشتیم، مشخص شد که تنها دلیل رد شدن محصول در یک فروشگاه دبی، نبود گواهینامه حلال برای ترکیبات پایه بود.
چرا اخذ گواهینامه حلال مهم است؟
اخذ گواهینامه حلال مزایای متعددی برای کسب‌وکارها به همراه دارد. در ادامه به برخی از مهم‌ترین دلایل اهمیت این گواهینامه اشاره می‌کنیم:
- دسترسی به بازارهای جهانی: با توجه به وجود حدود 2 میلیارد مصرف‌کننده مسلمان در جهان، داشتن گواهینامه حلال به شما امکان می‌دهد تا به بازارهای بزرگی مانند کشورهای خاورمیانه، آسیای جنوب شرقی و حتی اروپا و آمریکا دسترسی پیدا کنید.
- افزایش اعتماد مشتریان: گواهینامه حلال به مشتریان اطمینان می‌دهد که محصولات شما با رعایت موازین شرعی و بهداشتی تولید شده‌اند، که این موضوع می‌تواند رضایت و وفاداری مشتریان را افزایش دهد.
- مزیت رقابتی: در بازارهای رقابتی، داشتن گواهینامه حلال می‌تواند شما را از رقبا متمایز کند و به برند شما اعتبار بیشتری ببخشد.
- رعایت الزامات قانونی: در برخی کشورها، داشتن گواهینامه حلال برای صادرات محصولات غذایی یا دارویی الزامی است.
گواهی حلال؛ قانونی یا انتخابی؟
در بسیاری از کشورهای مسلمان مانند مالزی، اندونزی، عربستان و امارات، داشتن گواهی حلال برای ورود کالا اجباری‌ست. اما در کشورهایی مثل ترکیه یا کشورهای اروپایی با جمعیت مسلمان، این گواهی تبدیل به یک مزیت رقابتی شده.
بنابراین اگر در نتایج جستجوی گوگل با عبارات «شرایط صدور گواهینامه حلال»، «مدارک لازم برای گواهی حلال»، «هزینه اخذ گواهینامه حلال» یا «سازمان صادرکننده گواهی حلال در ایران» مواجه شده‌اید، یعنی آماده ورود به بازارهای هدف هستید و تنها چیزی که نیاز دارید، شناخت دقیق فرآیند است.
از کجا گواهینامه حلال بگیریم؟
نکته‌ی مهم این است که مرجع صادرکننده گواهی باید مورد تأیید سازمان‌های بین‌المللی باشد. در ایران، نهادهایی تحت نظارت مرکز ملی تایید صلاحیت ایران (NACI) یا نهادهای خارجی معتبر مانند JAKIM مالزی یا ESMA امارات متحده، این گواهی را صادر می‌کنند.
نکات مهم برای انتخاب مرجع صدور گواهینامه حلال
یکی از چالش‌های اصلی در فرآیند اخذ گواهینامه حلال، انتخاب یک مرجع معتبر است. گواهینامه‌های حلال معتبر معمولاً توسط نهادهایی صادر می‌شوند که تحت اعتبار سازمان‌هایی مانند IHAF (انجمن بین‌المللی اعتباربخشی حلال) فعالیت می‌کنند. برای اطمینان از اعتبار مرجع، موارد زیر را بررسی کنید:
- اعتبار بین‌المللی: مطمئن شوید که گواهینامه صادرشده در کشورهای هدف شما (مانند مالزی، اندونزی یا امارات) مورد قبول است.
- سابقه و تجربه: مرجعی را انتخاب کنید که سابقه خوبی در صدور گواهینامه‌های حلال داشته باشد.
- شفافیت فرآیند: مراجع معتبر فرآیندهای شفافی برای ارزیابی و صدور گواهینامه دارند و اطلاعات لازم را به‌راحتی در اختیار شما قرار می‌دهند.
نتیجه گیری
گواهینامه حلال نه‌تنها برای ورود به بازارهای مسلمان‌نشین الزامی‌ست، بلکه برای تقویت برند در سطح جهانی بسیار مؤثر است. فرآیند اخذ گواهینامه حلال شامل بررسی دقیق ترکیبات، تولید، نگهداری و مستندسازی است. انتخاب مرجع صادرکننده و تطبیق با قوانین کشور مقصد اهمیت کلیدی دارد. مجموعه isosystem.org با تجربه عملی در پروژه‌های داخلی و صادراتی، می‌تواند راهکار مناسب اخذ گواهینامه حلال را برای شرکت‌ها فراهم کند.
