به گزارش خبرگزاری ایمنا، مالتیپل اسکلروزیس یا اماس یک بیماری عصبی فلج کننده مغز و نخاع است، در بیماری اماس سیستم ایمنی بدن به غلاف محافظ (میلین) بافت عصبی حمله میکند و موجب اختلال در ارتباط بین مغز و دیگر مناطق بدن و در نهایت این بیماری منجر به تخریب موقت یا آسیب دائمی به اعصاب میشود.
دامنه بروز اختلالات بیماری اماس وسیع است و از خستگی و احساس ضعف، تا مشکل دید و اختلالات حرکتی میتوان نام برد و با توجه به منطقه درگیر در مغز و سیستم عصبی، نوع و شدت علائم و تظاهرات آن ممکن است متفاوت باشد.
این بیماری میتواند مجموعه گسترده و متنوعی از علائم بیماری اماس را برای فرد به همراه داشته باشد، بسیاری از افراد در این شرایط فقط با تعداد محدودی از این علائم مواجه میشوند و احتمال مشاهده همه این علائم در یک نفر کم و ناچیز است.
علائم این بیماری غیر قابل پیش بینی است ، بیماری ms میتواند در هر زمان عود کند و علائم آن در هر بار عود متفاوت باشد، علائم ایجاد شده در زمان عود بستگی به بخش یا بخشهایی از مغز یا ستون فقرات دارد که تحت تأثیر بیماری قرار میگیرند.
بیمار ممکن است در این شرایط فقط یک علامت در یک عضو بدن خود داشته باشد یا علائم متعدد در اعضای مختلف بدن خود مشاهده کند، این علائم به این دلیل ایجاد میشود که فیبرهای عصبی آسیب دیده فعالیت صحیح خود را متوقف میکند.
اماس چه نشانههایی دارد؟
بعضی از علائم شایع بیماری اماس عبارتند از:
- خستگی
- مشکلات بینایی
- بی حسی و گزگز
- اسپاسم عضلانی، سفتی و ضعف
- مشکلات تحرک
- درد
- مشکلات تفکر، یادگیری و برنامهریزی
- افسردگی و اضطراب
- مشکلات مثانه
- مشکلات روده
- مشکلات گفتاری و بلع
علائم ابتدایی ام اس
پنج نشانه اولیه اماس شامل موارد زیر است:
- خستگی
- ضعف
- مور مور
- بینایی تیره یا دید دوگانه
- درد (عضلانی و نورولوژیک)
مشکلات بینایی: اولین نشانه این بیماری برای حدود یک نفر از هر چهار نفر بیمار، ایجاد اختلال در وضعیت بینایی است، در این حالت درد در پشت چشمها احساس میشود و گاهی اوقات فرد بیمار بخشی از قدرت بینایی خود را از دست میدهد، این شرایط بیشتر فقط بر یک چشم تأثیر میگذارد و علائم چشم دیگر در این حالت میتواند شامل دید تار یا دید دوگانه باشد.
اسپاسم عضلات و تشنج: در این شرایط ممکن است بعضی عضلات دچار اسپاسم شوند، اسپاسم بیشتر به خاطر وارد شدن آسیب به عصبهایی که پیامهای مغزی را به این عضلات میرسانند، ایجاد میشود، بعضی از عضلات ممکن است در این حالت کوتاه (منقبض) و محکم و به این ترتیب حرکت آنها دشوار میشود و در اصطلاح به این شرایط تشنج گفته میشود.
درد: افراد مبتلا به بیماری اماس با دو نوع اصلی درد مواجه میشوند، درد نوروپاتیک اولین نوع دردی است که بیمار به خاطر آسیب وارد شده به فیبرهای عصبی آن را تجربه میکند. این شرایط میتواند باعث ایجاد درد به صورت تیر کشیدن یا احساس سوزش بر روی بخشهای مختلف پوست شود؛ علاوه بر این ممکن است این آسیب دیدگی باعث حساسیت بیش از حد پوست در بعضی بخشهای آن شود، نوع دیگر درد، درد اسکلتی عضلانی است که امکان مشاهده آن در عضلات آسیب دیده به خاطر اسپاسم یا تشنج وجود دارد.
خستگی: خستگی زیاد به صورتی که میزان خستگی بیشتر از آن چیزی است که پس از انجام فعالیتهای ورزشی یا بدنی انتظار آن وجود دارد، یکی دیگر از علائم این بیماری است؛ این خستگی حتی میتواند بر وضعیت تعادل و تمرکز بیمار نیز تأثیر گذارد.
مشکلات احساسی و افسردگی: در این شرایط بیمار ممکن است به سادگی و حتی بدون دلیل به خنده افتاده یا گریه کند؛ علاوه بر این، افراد مبتلا به این بیماری با علائم افسردگی یا تشویش در برخی مراحل بیماری مواجه میشوند.
علت ابتلاء به اماس و عوامل مؤثر در پیشگیری از ابتلاء
علت قاطع و خاصی برای بروز بیماری اماس در حال حاضر بهدست نیامده است، اما علل مختلفی که میتواند در به وجود آمدن آن نقش داشته باشد، شامل زمینههای ژنتیکی، منطقه جغرافیایی تولد و زندگی، استرس یا خستگی بیش از حد جسمی و روحی، مواجهه با بعضی از میکروبها و ویروسها در زمان کودکی، پایین بودن سطح ویتامین D خون، مصرف دخانیات، مصرف بیش از حد نمک است.
در حالی که اهمیت ژنتیک در ابتلاء به این بیماری بسیار بالا است، اما با ایجاد تغییرات خاصی در سبک زندگی میتوان از بیماری MS پیشگیری کرد که از جمله این موارد میتوان به ترک سیگار و قرار گرفتن در معرض آفتاب کافی و مصرف مکمل ویتامین D اشاره کرد، همچنین افراد باید از یک رژیم غذایی سالم و کم چربی اشباع شده استفاده کنند، سطح استرس خود را پایین نگه دارند و به طور منظم ورزش کنند.
چه کسانی در معرض ابتلاء به بیماری ام اس قرار دارند؟
به طور کلی علاوه بر افراد عصبی و پراسترس، بیشتر دو گروه اشخاص با رفتارهای غلط خود را در معرض ابتلاء به بیماری ام اس قرار میدهند که شامل:
۱- افراد حساس و زودرنج به ام اس مبتلا میشوند
این نوع افراد اشخاصی هستند بسیار حساس، زودرنج و عصبی که با کمترین ناملایمات از حالت عادی خارج میشوند و تعادل خود را از دست میدهند و ساعتها فکر خود را مشغول و به خود و دیگران پیله میکنند.
۲- افراد با طبع سردی به ام اس مبتلا میشوند
افرادی هستند که از نظر ژنتیک دارای طبع سردی هستند و از غذاهای سردی بخش (غذاهایی با pH اسیدی) به حد وفور استفاده میکنند و علاقه زیادی به خوردن ترشی، سرکه، تمبر هندی، ماست و قره قورت دارند.