امرالله مردانی در گفتوگو با خبرنگار ایمنا در خوزستان با اشاره به لزوم پیشگیری از فقر آهن و کم خونی اظهار کرد: فقر آهن و کمخونی ناشی از آن، یکی از اختلالات عمدە تغذیهای در سراسر دنیا است، آهن جزو اساسی تشکیل دهنده پروتئینهای حمل کننده اکسیژن مانند هموگلوبین و میوگلوبین است و به همین دلیل وجود آهن در بدن اهمیت دارد.
وی افزود: کم خونی ناشی از کمبود آهن میتواند منجر به تحلیل مخاط دهان، زبان، حنجره، مری، معده و روده شود، کم خونی ناشی از فقر آهن سبب عقب افتادگی رشد و کوتاهی قد در کودکان و نوجوانان که دوران سریع رشد را طی میکنند نیز میشود.
رئیس مرکز بهداشت غرب اهواز با اشاره به عوامل کم خونی خاطرنشان کرد: اختلال جذب آهن در دستگاه گوارش، دریافت ناکافی آهن از مواد غذایی، خونریزی مزمن، مصرف نشدن مکمل آهن در دوران بارداری و دو سال اول زندگی کودک از علل و عوامل کم خونی هستند.
مردانی عنوان کرد: خستگی، رنگ پریدگی، التهاب زبان، تحریکپذیری، مورمور شدن، کرختی، سردرد، تپش قلب و ضعف علائم و نشانههای کمخونی هستند.
وی تصریح کرد: میزان طبیعی آهن در مردان ۷۰-۱۷۵ میکروگرم در دسی لیتر و در زنان ۶۵-۱۶۵ میکروگرم در دسی لیتر است، این میزان تحت تأثیر عوامل مختلف تغییر میکند و میزان هموگلوبین و فریتین سرم شاخص بهتری برای تشخیص کم خونی فقر آهن است.
رئیس مرکز بهداشت غرب اهواز در خصوص چگونگی درمان و تغذیه برای پیشگیری و کنترل فقر آهن تصریح کرد: در برنامه غذایی روزانه از غلات، حبوبات و حتیالامکان گوشت، مرغ و ماهی و سایر منابع غذایی حاوی آهن استفاده شود و مصرف غلات و حبوبات جوانه زده موجب افزایش جذب آهن به میزان حداقل دو برابر میشود.
مردانی اضافه کرد: همراه با غذا، سالاد حاوی گوجه فرنگی، کاهو، کلم، فلفل سبز دلمهای و لیمو ترش تازه یا سبزیهای تازه (سبزی خوردن) و بعد از غذا از انواع میوهها به ویژه مرکبات که حاوی ویتامین Cهستند، استفاده شود.
وی تاکید کرد: از نوشیدن چای، قهوه و دم کردههای گیاهی، یک ساعت قبل و یک تا دو ساعت بعد از صرف غذا باید خودداری شود. روزانه بیشتر از سه فنجان چای استفاده نشود و حتماً از چای کمرنگ استفاده شود. همچنین توصیه میشود از نانهایی استفاده شود که در تهیه آنها جوش شیرین به کار نرفته است.
رئیس مرکز بهداشت غرب اهواز با بیان اینکه وجود جوش شیرین در نان موجب کاهش جذب آهن غذا میشود، اضافه کرد: از مصرف شیر همراه با غذا خودداری شود چون کلسیم شیر از جذب آهن غذا جلوگیری میکند. مصرف ماست همراه با غذا به دلیل وجود اسید لاکتیک که افزایش دهنده جذب آهن است، بلامانع است. همچنین همراه با غذا، سبزیهای تازه و سالاد مصرف شود.
مردانی افزود: در میان وعدهها از انواع خشکبار مانند برگه هلو، آلو، زردآلو، توت خشک، انجیر خشک، کشمش، خرما و انواع مغزها مانند گردو، بادام، فندق و پسته که از منابع غذایی خوب آهن هستند استفاده شود.
وی تصریح کرد: برای کاهش عوارض جانبی ناشی از مصرف قرص آهن از جمله عوارض گوارشی مثل تهوع، درد معده و یا استفراغ، توصیه میشود قرص آهن پس از غذا و یا شب قبل از خواب مصرف شود. در صورت عدم تحمل قرص آهن بهتر است مقدار آن را نصف کرده و در دو نوبت مصرف شود تا معده عادت کند، بعد از چند روز میتوان قرص آهن را در یک دوز مصرف کرد.