آلرژی‌های چشمی؛ از تاثیر آلرژن‌ها تا علائم بیماری

به گزارش خبرگزاری ایمنا، حساسیت‌های چشمی یکی از مشکلات شایع است که می‌تواند افراد را در هر سنی تحت تأثیر قرار و کیفیت زندگی افراد را کاهش دهد، این حساسیت‌ها به عنوان واکنش‌های سیستم ایمنی به آلرژن‌ها یا محرک‌های محیطی شناخته می‌شود و ممکن است به صورت فصلی یا غیر فصلی بروز کند؛ در حساسیت‌های چشمی، سیستم ایمنی بدن به اشتباه موادی مانند گرده گیاهان، گرد و غبار یا موی حیوانات را به عنوان تهدید شناسایی و واکنش‌هایی مانند التهاب و تحریک در چشم ایجاد می‌کند.

حساسیت‌های چشمی فصلی به طور خاص در فصل‌های بهار و پاییز بیشتر مشاهده می‌شود و به طور معمول با گرده‌افشانی گیاهان مرتبط است؛ گرده‌های آزادشده از گیاهان علفی، درختان و گل‌ها در فصل‌های مذکور وارد هوا می‌شود، به راحتی به غشاهای مخاطی چشم‌ها می‌رسد و در افرادی که حساسیت دارند، واکنش‌های آلرژیک ایجاد می‌کند و علائمی مانند قرمزی چشم‌ها، تورم پلک‌ها و خارش شدید را به همراه دارد.

در مقابل، حساسیت‌های چشمی غیرفصلی به عواملی مرتبط است که در طول سال نیز وجود دارد و محدود به یک فصل مشخص نیست؛ این حساسیت‌ها اغلب ناشی از آلرژن‌هایی مانند مایت‌های گرد و غبار، کپک‌ها، موی حیوانات خانگی یا مواد شیمیایی موجود در محصولات آرایشی و پاک‌کننده‌ها است و می‌تواند در محیط‌های داخلی خانه یا محل کار افراد مشاهده شود و در صورت نبود مدیریت صحیح، به طور مداوم علائم آزاردهنده ایجاد کند.

علائم حساسیت‌های چشمی شامل طیف گسترده‌ای از مشکلات است که عمده‌ترین آن‌ها شامل قرمزی چشم‌ها، خارش شدید، اشک‌ریزی زیاد، سوزش، تورم پلک‌ها و گاهی تاری دید می‌شود و احساس وجود جسم خارجی در چشم‌ها نیز از علائم رایج است که می‌تواند موجب ناراحتی فرد شود، این علائم در شرایط حاد ممکن است فعالیت‌های روزمره را مختل کند و نیازمند توجه و درمان باشد.

آلرژی‌های چشمی فصلی و غیرفصلی / حساسیت‌های چشمی چه علائمی دارد؟

علی آقاجانی، چشم‌پزشک، فلوشیپ استرابیسم و عضو هیئت علمی دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه آلرژی چشمی به آلرژی‌های فصلی و آلرژی‌های غیرفصلی تقسیم‌بندی می‌شود، اظهار کرد: ممکن است فرد آلرژی‌های تماسی نیز داشته باشد، که به معنای داشتن تماس مزمن با ماده یا محرکی است که ممکن است به صورت ذاتی آلرژن نباشد، اما تماس مکرر با آن منجر به واکنش‌های حساسیتی شود.

وی با بیان اینکه لوازم آرایشی، لنزهای چشمی و چسب مژه از جمله موادی است که خود آلرژن نیست، اما می‌تواند منجر به تحریک‌هایی روی لبه پلک و پوست پلک شود، افزود: آلرژی‌های فصلی در واکنش به گرده‌های گل‌ها و گیاهان ایجاد می‌شود و در فصولی که میزان گرده‌ها افزایش پیدا می‌کند، گرده‌ها با مخاط مختلف بدن تماس پیدا می‌کند و باعث تحریک حساسیتی می‌شود.

چشم‌پزشک، فلوشیپ استرابیسم و عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به اینکه تظاهرات خشکی چشم، تورم پلک‌ها، قرمزی و خارش چشم از جمله علائم آلرژی چشمی است، تصریح کرد: به طور معمول، آلرژی‌های فصلی در اوایل بهار و اواخر تابستان بروز می‌کند و پس از آن به خودی خود برطرف می‌شود و فرد علائم آلرژی را تجربه نخواهد کرد.

آلرژی‌های غیرفصلی در پی اختلالات ایمنی و حساسیت مداوم به انواع محرک‌ها

آقاجانی با بیان اینکه آلرژی‌های فصلی مربوط به فصول خاص است، اما در صورتی که در زمان‌های دیگری از سال نیز فرد با مواد آلرژن تماس داشته باشد، علائم حساسیت را تجربه خواهد کرد، ادامه داد: آلرژی‌های غیرفصلی، واکنش‌های حساسیتی در بافت چشم یا پلک ملتحمه است که بروز آنها مربوط به دوره یا زمانی خاص و تماس با مواد آلرژن نیست.

وی با بیان اینکه افرادی که آلرژی‌های غیرفصلی را تجربه می‌کنند، به دلیل بعضی اختلالات ایمنی، حساسیت مداومی به بعضی از انواع محرک‌ها دارند، گفت: چنین افرادی ممکن است در حضور محرک‌های متعدد یا حتی در غیاب یک محرک خاص، تظاهرات حساسیت را تجربه کنند.

چشم‌پزشک، فلوشیپ استرابیسم و عضو هیئت علمی دانشگاه با بیان اینکه در چنین شرایطی فرد در تمام طول سال و به صورت متعدد، تظاهرات آلرژی فعال را تجربه کند، اضافه کرد: چنین افرادی در تمام طول سال ممکن است تورم پلک، سوزش، خارش، آبریزش، قرمزی و خشکی چشم را تجربه کنند.

تشخیص حساسیت‌های چشمی به طور معمول بر اساس مشاهده علائم و سابقه بیماری فرد انجام می‌شود و پزشکان ممکن است برای تشخیص دقیق‌تر تست‌های آلرژی را انجام دهند که شامل شناسایی نوع آلرژن‌های خاصی است که موجب ایجاد واکنش می‌شود، آزمایش‌های پوستی و آزمایش‌های خون از جمله روش‌های رایج است که برای ارزیابی حساسیت استفاده می‌شود.

درمان حساسیت‌های چشمی شامل استفاده از داروهای مختلف و مدیریت علائم است و قطره‌های چشمی ضدحساسیت و داروهای آنتی‌هیستامین برای کاهش التهاب و خارش مؤثر خواهد بود و در موارد شدید، پزشکان ممکن است کورتیکواستروئیدها را تجویز کنند، شست‌وشوی مرتب چشم‌ها با محلول‌های ضدعفونی‌کننده می‌تواند به کاهش علائم کمک کند.

در این بین، پیشگیری نقش مهمی در مدیریت حساسیت‌های چشمی دارد و کاهش تماس با عوامل آلرژن، استفاده از عینک‌های محافظ در فضای باز و حفظ نظافت محیطی از جمله راهکارهای مؤثر به شمار می‌رود، به طور کلی حساسیت‌های چشمی نیازمند توجه دقیق و مدیریت به موقع است و آگاهی از علل و علائم این حساسیت‌ها می‌تواند به افراد کمک کند تا در صورت مواجهه، نسبت به درمان به‌هنگام اقدام کنند.