علی‌محمد ظهرابی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به عمده چالش‌ها و موضوعات مربوط به تحقق سند ملی معماری و شهرسازی اسلامی-ایرانی با توجه به اسناد فرادستی اظهار کرد: عدم نظارت دقیق در تدوین قوانین و پیگیری اجرایی سازی سیاست‌های کلان ابلاغی یکی از مشکلات اساسی است، این مسئله منجر به عدم تحقق اهداف سند ملی شهرسازی و معماری اسلامی-ایرانی می‌شود.
وی افزود: نبود نگاه شبکه‌ای و هماهنگی بین قوانین و برنامه‌های اجرایی وزارت راه‌وشهرسازی و نهادهای مرتبط از دیگر چالش‌های این حوزه است که موجب ایجاد خلاهایی در اجرای دقیق و مؤثر قوانین و مقررات می‌شود، همچنین نبود ضمانت اجرایی برای قوانین و مقررات تصویب شده، از دیگر چالش‌های جدی بوده است، زیرا بدون ضمانت اجرایی، قوانین به درستی اجرا نخواهند شد.
مسئول دبیرخانه دائمی شهر اسلامی شهرداری اصفهان با اشاره به یکی دیگر از چالش‌های موجود ادامه داد: امتداد نداشتن عینی قوانین در آئین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها است موجب شده که قوانین نتوانند به‌طور کامل و مؤثر در عمل اجرا شوند، همچنین نبود کمیسیون تخصصی معماری و شهرسازی در مجلس شورای اسلامی، یکی دیگر از مشکلاتی است که تحقق سند ملی را با چالش مواجه کرده است، این کمیسیون می‌تواند نقش مهمی در پیگیری و نظارت بر اجرای سیاست‌های کلان در حوزه معماری و شهرسازی داشته باشد.
ظهرابی با بیان اینکه نبود شفافیت مقررات موجود در زمینه معماری و شهرسازی اسلامی-ایرانی، یکی دیگر از مشکلات این حوزه است، گفت: این نبود شفافیت، موجب می‌شود که مجریان و نهادهای مسئول در اجرای قوانین دچار سردرگمی شوند.
وی با اشاره به نبود ارتباط بین مقررات موجود در زمینه معماری و شهرسازی با هویت اسلامی-ایرانی که یکی از بزرگترین چالش‌های موجود است، تاکید کرد: این مسئله موجب کمرنگ‌شدن هویت معماری و شهرسازی اسلامی-ایرانی در اجرا می‌شود.
مسئول دبیرخانه دائمی شهر اسلامی شهرداری اصفهان با اشاره به راهکارهای پیشنهادی جهت تحقق سند ملی شهرسازی و معماری اسلامی-ایرانی تصریح کرد: تدوین دفترچه ضوابط و مقررات شهرسازی با رویکرد معماری ایرانی و اسلامی و ممانعت از فروش تراکم مازاد بر میزان اعلام شده در طرح تفصیلی، یکی از راهکارهای مهم برای تحقق اهداف سند ملی است، همچنین ارائه الگوهای معماری ایرانی-اسلامی همساز با بوم و اقلیم در پهنه‌های مختلف اقلیمی ایران توسط نهادهای ذی‌صلاح همچون راه و شهرسازی، نظام مهندسی و شهرداری‌ها می‌تواند به ارتقای کیفیت معماری و شهرسازی در کشور کمک کند.
ضرورت ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت از سوی دولت برای نوسازی بافت فرسوده
ظهرابی با بیان اینکه تدوین ضوابط و مقررات راهگشا برای نمای ساختمان‌ها و تعیین لیست کوتاه مصالح مجاز و ممنوعیت استفاده از مصالح نامرغوب، از دیگر راهکارهای مؤثر جهت تحقق سند ملی شهرسازی و معماری اسلامی-ایرانی است، گفت: نظارت و کنترل بر اجرای ضوابط در حین اجرا و پس از آن توسط نهادهای مسئول و پیش‌بینی جریمه‌های سنگین در صورت تخلف، می‌تواند به بهبود اجرای قوانین و مقررات کمک کند، همچنین سیاست‌گذاری‌های تشویقی جهت ترغیب مردم به رعایت ضوابط و ساختارها، می‌تواند یکی از راهکارهای مؤثر در جهت تحقق اهداف سند ملی باشد.
وی با اشاره به ارائه تسهیلات ارزان قیمت از سوی دولت جهت بازسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده شهری که یکی دیگر از راهکارهای پیشنهادی است، افزود: این اقدام می‌تواند به بهبود وضعیت شهرسازی و معماری در کشور کمک کند البته الزام رعایت ضوابط معماری ایرانی و اسلامی در طرح‌های معماری دولتی، یکی از راهکارهای مهم برای تقویت هویت معماری و شهرسازی اسلامی-ایرانی است؛ بنابراین تهیه طرح جامع رنگ شهری به منظور جلوگیری از ناهنجاری بصری، از دیگر اقدامات ضروری برای بهبود فضای شهری محسوب می‌شود.
مسئول دبیرخانه دائمی شهر اسلامی شهرداری اصفهان خاطرنشان کرد: ترغیب دست‌اندرکاران ساخت‌وساز و مهندسان به پرهیز از تقلید شکلی و نمونه‌برداری‌های نامناسب و غیر بومی، یکی از راهکارهای مؤثر برای ارتقای کیفیت معماری و شهرسازی است، به‌علاوه اصلاح شیوه آموزش دانشگاهی در رشته‌هایی نظیر شهرسازی و معماری با تاکید بر زنده نگه‌داشتن ارزش‌های بومی و رعایت مسائل اقلیمی، می‌تواند به تربیت نیروی انسانی متخصص و متعهد در این حوزه کمک کند.
ظهرابی با اشاره به تأمین بهداشت عمومی از طریق مدیریت صحیح شهری با استفاده از جمع‌آوری به موقع زباله، سم‌پاشی و تنظیف خیابان‌ها و محله‌ها، که از دیگر از راهکارهای پیشنهادی است، بیان کرد: اشاعه شهرسازی و معماری اسلامی-ایرانی از طریق رسانه‌های جمعی نیز به تقویت هویت معماری و شهرسازی در جامعه کمک کند.
وی با بیان اینکه آشنایی مهندسان با مصالح جدید و روش‌های پیشرفته ساخت از طریق برگزاری دوره‌های آموزشی، یکی از اقدامات مهم برای ارتقای کیفیت ساخت و ساز در کشور است، عنوان کرد: حفظ حرایم و عدم دخل و تصرف در بافت‌های با ارزش تاریخی و مذهبی، یکی دیگر از راهکارهای پیشنهادی است که می‌تواند به حفظ هویت و اصالت معماری و شهرسازی در کشور کمک کند.
مسئول دبیرخانه دائمی شهر اسلامی شهرداری اصفهان گفت: تصویب بودجه‌های کافی برای مرمت، احیا و بهسازی بافت‌ها و بناهای با ارزش شهری با هدف بازنده‌سازی هویت شهر از دیگر اقدامات ضروری برای تحقق سند ملی شهرسازی و معماری اسلامی-ایرانی است.
