به گزارش خبرگزاری ایمنا از مرکزی، بنیان‌های دانش، مهارت و نگرش‌ها از دوره پیش دبستانی شکل می‌گیرد و اهمیت و ضرورت آنها برای خاص و عام پذیرفته شده؛ بنابراین ضروری است که هر تحول و نوآوری آموزشی را از سال‌های اولیه کودکی مورد توجه قرار داد و برنامه‌ریزی برای دوران کودکی و بعد از آن را بر پایه و بنیان قوی بنا نهاد.
قدر مسلم رشته آموزش و پرورش پیش دبستانی و مراقبت در سال‌های اولیه کودکی طی دهه گذشته به نحو عمیق و بارز تغییراتی پیدا کرده است تا جایی که می‌توان گفت آموزش‌های فعلی کودکان با آنچه در گذشته وجود داشته است و دیدگاه‌هایی که در مورد قابلیت‌ها و توانمندی‌های آنها مطرح بوده، تفاوت‌های عمده‌ای در وضعیت کنونی پیدا کرده است.
امروزه گزاره «ابتدا باید به کودکان فکر کرد و برنامه‌های آنان را در سر لوحه کار قرار داد» جایگاه ویژه ای یافته است، به همین دلیل آشنا کردن مربیان و دست‌اندرکاران تعلیم و تربیت کودک و به ویژه والدین در این سال‌ها با آرای اندیشمندان و مفاهیم تربیتی از اهمیت روزافزونی برخوردار است.
دوره پیش دبستانی، یکی از دوره‌های بسیار مهم برای کودکان است، چراکه در این دوره آموزش‌های مختلفی به کودکان ارائه می‌شود که به ارتقای مهارت‌های کودکان در سنین بین چهار تا شش سال کمک می‌کند؛ پیش دبستانی در حقیقت نزدیک‌ترین دوره زمانی به صورت جدی برای شرکت کودکان در کلاس‌های آموزشی قبل از ورود به مدرسه است.
اهمیت و ضرورت آموزش در دوره پیش از دبستان بیش از گذشته مورد توجه قرار دارد و افزایش روزافزون متقاضیان آموزش‌های این دوره، نیاز والدین شاغل و نیاز جامعه، ضرورت تهیه برنامه‌های کیفی و غنی را در این دوره نشان می‌دهد.
تحقیقات انجام شده نشان‌دهنده تأثیر برنامه‌های غنی و برنامه‌ریزی آموزشی و درسی مطلوب برای گروه‌های سنی مختلف کودکان در دوره پیش دبستانی است، کودکان در مقطع پیش دبستانی با اعداد، اشکال هندسی و حروف و مفاهیم زیادی را فرا می‌گیرند و تجربه شرکت در فعالیت‌های گروهی را برای چگونگی سازش کردن، احترام به دیگران و آشنایی با مفاهیم علوم و ریاضی از جمله سورتینگ، الگویابی و کار در دفتر شطرنجی که همگی برای ورود به مدرسه و آموزش خواندن و نوشتن لازم است را کسب می‌کنند.
امروزه جهان به آموزش‌های پیش از دبستان به عنوان نقطه‌ای که می‌تواند کیفیت آموزش‌ها را ارتقا دهد، توجه دارد و بیشتر کشورهای توسعه یافته در زمینه نظام‌های آموزش و پرورش، سرمایه‌گذاری‌های بسیاری انجام داده‌اند.
در مقابل در کشور ما آموزش و پرورش گذراندن دوره پیش دبستانی برای کودکان را رسمی اما غیر اجباری اعلام کرده است.
قانونی برای اجباری بودن دوره پیش دبستانی وجود ندارد و کودکان بدون سپری کردن این دوره می‌توانند برای ورود به دوره دبستان بدون ثبت نام و شرکت در دوره اول و یا دوم پیش دبستانی اقدام کنند.
والدینی که علاقه‌مند به ثبت‌نام فرزندان خود در مراکز آموزشی پیش دبستانی هستند باید مبالغی را به عنوان شهریه پرداخت کنند؛ این میزان شهریه در مراکز مختلف متفاوت است و این مسئله در سطح شهر اراک نیز همین شرایط را دارد و طی ماه‌های اخیر جایگاه بحث‌های فراوان بوده است.
آموزش و پرورش باید به تمام آموزش‌های قبل از دبستان نظارت داشته باشد
حسین مولوی، مدیر کل آموزش و پرورش استان مرکزی به خبرنگار ایمنا می‌گوید: آموزش و پرورش باید به تمام آموزش‌های قبل از دبستان، حتی خانه‌های بازی اشراف و نظارت داشته باشد.
وی می‌افزاید: در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به موضوع پیش دبستانی‌ها به عنوان مقدمه ورود به دبستان اشاره شده است.
مدیرکل آموزش و پرورش استان مرکزی تصریح می‌کند: سال ۱۴۰۱ سازمانی به نام سازمان تعلیم و تربیت کودک مصوب شده است که اصطلاحاً آن را توتک می‌نامند، با توجه به اینکه از آن به عنوان تربیت کودک یاد می‌شود، به آن تاک هم گفته می‌شود.
مولوی اضافه می‌کند: این سازمان برای سازماندهی تعلیم و تربیت کودک از همان ابتدای کودکی تشکیل و مکلف شده است تا تمام آموزش‌های قبل از ورود به دبستان را سازماندهی و اقدامات لازم را زیر نظر مجموعه آموزش و پرورش انجام دهد.
وی ادامه می‌دهد: موضوع مهم این است که آیا حضور در پیش دبستانی الزامی است یا خیر، با توجه به اینکه دولت و وزارت آموزش و پرورش نمی‌تواند در این مقطع هزینه‌ای انجام دهد، باید این مهم به بخش خصوصی واگذار شود.
مدیرکل آموزش و پرورش استان مرکزی اظهار می‌کند: نوآموزی که به پیش‌دبستانی می‌روند و مدرک این دوره را کسب می‌کنند، می‌توانند در مدرسه ثبت‌نام کنند و کودکانی که پیش دبستانی نرفته‌اند باید در یک دوره یک ماهه باز آموزی آموزش و پرورش شرکت کنند تا بتوانند در کلاس اول دبستان حضور داشته باشند.
مولوی تاکید می‌کند: این دوره یک ماهه برای دانش‌آموزان رایگان است، در مراکز منتخب توسط آموزش و پرورش مشخص شده است و به دانش‌آموزان خدمات ارائه می‌کند.
وی عنوان می‌کند: هزینه‌ای برای این دوره به مدارس برای افرادی که نتوانستند آن را بگذرانند با هدف ارائه خدمات به نوآموزان پیش‌دبستانی پرداخت می‌شود.
مدیرکل آموزش و پرورش استان مرکزی خاطرنشان می‌کند: آموزش و پرورش باید به تمام آموزش‌های قبل از دبستان حتی خانه‌های بازی هم اشراف و نظارت داشته باشد؛ بنابراین تمام مهدها و محتواهایی که تحت عنوان پیش دبستانی ارائه می‌شود، باید مجوز از آموزش و پرورش داشته باشد.
مولوی اضافه می‌کند: تمام مهدهای قرآنی، مراکز فرهنگی و مراکزی که به عنوان مهد تلقی می‌شوند، هرچند ممکن است از یک دستگاه و ارگان دیگری مجوز داشته باشند، بر اساس قانون سازمان تعلیم و تربیت کودک مکلف هستند که در سامانه سازمان ثبت‌نام و مجوز لازم را از آموزش و پرورش دریافت کنند.
وی ادامه می‌دهد: هر مرکزی که مجوز آموزش و پرورش را نداشته باشد تبلیغ و ثبت‌نام در آن غیر قانونی است.
مدیرکل آموزش و پرورش استان مرکزی با اشاره به موضوع شهریه مدارس پیش دبستانی تصریح می‌کند: سال گذشته سازمان این امکان را فراهم کرد تا مراکز امکانات و فضای خود را در این سامانه بارگذاری کنند؛ این مراکز بر اساس تجهیزات و خدماتی که ارائه می‌دهند، مبلغی به عنوان شهریه برای آنها در نظر گرفته شده است.
مولوی عنوان می‌کند: مراکز پیش‌دبستانی داخل مدرسه با پیش دبستانی که ساختمان جدا دارد، از نظر مبلغ شهریه متفاوت است و این سازمان برای تمام مراکز مبالغی را به عنوان شهریه متناسب با شرایط موجود در نظر گرفته است و آنها مکلف هستند این مصوبه را در نظر داشته باشند و نباید خارج از این ضابطه مطالبه وجه کنند.
وی اضافه می‌کند: از سال گذشته شاهد افزایش قابل توجه شهریه در مراکز پیش‌دبستانی بودیم که بر اساس بررسی‌های صورت گرفته، مدارک مراکز و امکانات آنها، مشخص شد؛ دلیل متفاوت بودن مبلغ شهریه مراکز، واقع شدن در مرکز یا حاشیه شهر و خدمات ارائه شده توسط این مراکز است.
مدیرکل آموزش و پرورش استان مرکزی عنوان می‌کند: این موضوع خارج از کنترل شورای نظارت استان بوده است، در سازمان تعلیم و تربیت کودک انجام شده و توسط آنها ابلاغ شده است.
مولوی خاطرنشان می‌کند: برای هر مرکز پیش دبستانی از طریق سایت سازمان مبلغی به عنوان شهریه در نظر گرفته شده و شهروندان می‌توانند با مراجعه به سایت سازمان از این مبالغ آگاه شوند.
مدیرکل آموزش و پرورش استان مرکزی خاطرنشان می‌کند: سازمان تعلیم تربیت کودک یک سازمان نونهال به شمار می‌رود به علت اهمیت تعلیم و تربیت ایجاد شده است و امید می‌رود در دولت جدید به این موضوع بیشتر پرداخته شود، بهتر است چارت این سازمان در استان‌ها شکل گیرد تا بتوانیم امیدوار باشیم که نظارت بر مراکز پیش دبستانی که تعداد زیادی از دانش‌آموزان را تحت پوشش قرار می‌دهند و تأثیر جدی بر تربیت آنها دارند، سامان یابد.
مراکز پیش دبستانی برای آموزش و آمادگی برای حضور در دبستان پایه‌ریزی شده است
پیمان عین القضاتی، رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهر اراک، استاد دانشگاه و کارشناس آموزش در این باره می‌گوید: مراکز پیش‌دبستانی برای موضوع آموزش و آمادگی برای حضور در دبستان پایه‌ریزی شده است.
وی می‌افزاید: در خصوص آموزش پیش دبستانی، آموزش‌های رسمی مورد نظر نیست بلکه آشنایی با محیط آموزشی و فارغ شدن از محیط خانواده و ارتباط با محیط گسترده‌تر مدنظر است.
رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شورای اسلامی شهر اراک تصریح می‌کند: در این مرحله آموزش اجتماعی کردن کودکان، نظم‌پذیری و اینکه چگونه باید در آموزش به مباحث قوانین و مقررات از جمله نوع لباس پوشیدن، نوع گفتار و رفتار و به اصطلاح ارتباط منطقی قبل از آموزش رسمی پرداخته می‌شود.
عین القضاتی ادامه می‌دهد: نونهالان بیشترین فراگیری را با بازی‌ها می‌آموزند و ارتباط برقرار می‌کنند، منطقی است که هوش استعداد و درک توانایی آنها با این روش رشد می‌کند.
وی ادامه می‌کند: در آموزش پیش‌دبستانی بیشتر باید از فضای فراغتی و به اصطلاح تفریحی برای آموزش با کمک بازی به نوآموزان استفاده کرد، در این دوره تاکید بر آموزش غیرمستقیم برای کودکان منطقی است و روش‌های آکادمیک و رسمی کارایی و اثربخشی لازم را ندارد.
رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی ورزشی شهر اراک تصریح می‌کند: یکی از معضلاتی که نونهالان ما پیش از ورود به دبستان با آن مواجه هستند، موضوع اضطراب جدایی است که نشأت گرفته از نبود این فضاهای آموزش نوین در جامعه است.
عین القضاتی تاکید می‌کند: شاهد هستیم که خانه‌های بازی در حال توسعه و رشد هستند و استقبال عموم شهروندان به این محل‌ها رو به رشد است، چراکه یک محیط سرگرم کننده را برای کودکان فراهم می‌کند.
وی اضافه می‌کند: مراکز پیش‌دبستانی برای آموزش و آمادگی حضور در دبستان پایه‌ریزی شده است، اما باید در محتوای آموزشی متنوع باشند، به آموزش‌های خشک بسنده نکنند و از فضاهای فیزیکی و مفرح نیز بهره‌مند باشند.
رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهر اراک تصریح می‌کند: برای پیش دبستانی‌ها فضاهای مهارتی نیز توصیه می‌شود و مجریان این مجموعه‌ها باید از مهارت‌آموزی برای کودکان استفاده کنند، زیرا نتایج خوب آن در سال‌های بعد آموزشی نمایان خواهد شد.
عین القضاتی می‌گوید: در شرایط حاضر فضاهای مورد استفاده برای پیش دبستانی در محیط‌های مسکونی است که تغییر کاربری داده‌اند و این مهم از نگاه کارشناسی خوب نیست.
وی می‌افزاید: در بعضی موارد یک کلاس از یک مدرسه به این موضوع اختصاص پیدا و تداعی کننده سازوکار محیط آموزشی برای کودک را ایجاد و نهادینه می‌کند.
رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی ورزشی شهر اراک اظهار می‌کند: در سند تحول نظام آموزشی مبحث پیش دبستانی و سازمان تعلیم و تربیت کودک به عنوان متولی اصلی آن در نظر گرفته شده و به این موضوع هم پرداخته شده است که مدیریت شهری چه کمکی می‌تواند در این راستا داشته باشد.
عین القضاتی تاکید می‌کند: استانداردهایی برای آموزش پیش دبستانی در نظر گرفته شده است که اگر به این استانداردها توجه شود، ما نیز شاهد تحول و نتایج خوبی در این زمینه خواهیم بود.
وی عنوان می‌کند: استفاده از فضاهای مسکونی برای آموزش غیردولتی و پیش دبستانی به دلیل افزایش هزینه‌ها و ناتوانی مجریان در پرداخت هزینه به سبب سودآوری اندک در ساخت فضاهای آموزشی با کاربری متناسب است که به این بخش ورود نمی‌کنند و قانون‌گذار نیز برای فعالان بخش خصوصی در این زمینه شرایط و تسهیلاتی در نظر نگرفته است.
با وجود اینکه آموزش و پرورش گذراندن دوره پیش دبستانی را اختیاری اعلام می‌کند، بعضی دبستان‌ها در صورت نداشتن گواهی گذراندن پیش دبستانی از ثبت‌نام کودکان در مدارس خودداری می‌کنند.
موضوعی که آموزش و پرورش آن را رد می‌کند، اما شهروندان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند و از دریافت مبالغ چهار تا ۱۸ میلیون تومانی برای یک ترم و جهش چند برابری میزان شهریه و نداشتن توان اقتصادی برای پرداخت این مبلغ گلایه‌مند هستند در حالی که برای شکل‌گیری عدالت آموزشی و عدالت اجتماعی این آموزش‌ها باید در سنین پیش از دبستان به صورت رایگان انجام شود.
