به گزارش خبرگزاری ایمنا، حافظه انسان یکی از پیچیده‌ترین و حیاتی‌ترین عملکردهای مغز است که نقش مهمی در یادگیری، تصمیم‌گیری و زندگی روزمره دارد و این توانایی به انسان امکان می‌دهد اطلاعات را ذخیره، پردازش و بازیابی کند؛ حافظه کوتاه‌مدت اطلاعات را برای مدت کوتاهی نگه می‌دارد و حافظه بلندمدت، اطلاعات را برای مدت طولانی ذخیره می‌کند و عملکرد صحیح حافظه به عوامل مختلفی مانند تغذیه، سبک زندگی، تمرین‌های ذهنی و سلامت عمومی بستگی دارد.
یکی از راهکارهای مؤثر برای تقویت حافظه، یادگیری مداوم و تمرین‌های ذهنی است؛ تحقیقات نشان می‌دهد که یادگیری مهارت‌های جدید مانند نواختن موسیقی، حل معماها و مطالعه منظم می‌تواند ارتباطات عصبی را تقویت کند و عملکرد حافظه را بهبود بخشد، همچنین استفاده از تکنیک‌های یادگیری مانند تکرار و دسته‌بندی اطلاعات به افزایش توانایی ذخیره‌سازی و بازیابی کمک می‌کند.
تغذیه مناسب نیز نقش مهمی در حفظ سلامت حافظه دارد و مصرف مواد غذایی غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها مانند گردو، بادام، زیتون و سبزیجات برگ‌دار می‌تواند از زوال شناختی جلوگیری کند، همچنین مصرف اسیدهای چرب امگا -۳ که در ماهی‌های چرب یافت می‌شود، به بهبود عملکرد مغز کمک می‌کند و نوشیدن آب کافی نیز برای حفظ تمرکز و جلوگیری از کاهش عملکرد شناختی ضروری است.
فعالیت بدنی منظم یکی دیگر از عوامل مؤثر در تقویت حافظه است، چراکه ورزش باعث افزایش جریان خون به مغز می‌شود و تولید پروتئین‌های مرتبط با رشد سلول‌های عصبی را تحریک می‌کند و مطالعات نشان می‌دهد که ورزش‌های هوازی مانند پیاده‌روی، دویدن و یوگا می‌تواند عملکرد شناختی را بهبود بخشد و از کاهش حافظه مرتبط با افزایش سن جلوگیری کند.
استفاده از گیاهان دارویی؛ از مؤثرترین راهکارهای طب سنتی برای تقویت حافظه
بهنام یوسفیان، پزشک و متخصص طب سنتی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه حافظه یکی از مهم‌ترین جنبه‌های عملکرد ذهنی انسان است، اظهار کرد: راهکارهای طب سنتی که بر پایه گیاهان دارویی، تغذیه مناسب، سبک زندگی سالم و عادات ذهنی شکل گرفته است، می‌تواند نقش مهمی در حفظ قدرت شناختی و جلوگیری از زوال حافظه ایفا کند.
وی با بیان اینکه یکی از مؤثرترین راهکارهای طب سنتی برای تقویت حافظه استفاده از گیاهان دارویی است، افزود: گیاهانی مانند جینسینگ، کندر، زعفران و بادرنجبویه تأثیر بسزایی در بهبود عملکرد مغز دارد، جینسینگ به افزایش تمرکز و کاهش استرس کمک می‌کند و کندر به عنوان یک تقویت‌کننده طبیعی حافظه شناخته می‌شود، زعفران نیز دارای ترکیباتی است که ارتباطات عصبی را بهبود می‌بخشد و از ضعف حافظه جلوگیری می‌کند.
پزشک و متخصص طب سنتی با بیان اینکه تغذیه صحیح یکی از ارکان کلیدی در حفظ سلامت مغز است، تصریح کرد: مصرف مواد غذایی غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها مانند گردو، بادام، زیتون و سبزیجات برگ‌دار به محافظت از سلول‌های عصبی کمک می‌کند و مصرف عسل طبیعی همراه با گرده گل و ترکیب آن با گیاهان دارویی مانند جینسینگ، تأثیر مثبتی بر حافظه دارد و نوشیدن دمنوش‌های گیاهی نیز می‌تواند به آرامش ذهن و افزایش تمرکز کمک کند.
یوسفیان با بیان اینکه ماساژ و رایحه‌درمانی از دیگر روش‌های پیشنهادی طب سنتی برای تقویت حافظه است، ادامه داد: ماساژ کف سر با روغن‌های گرم مانند روغن کنجد یا روغن سیاه‌دانه می‌تواند جریان خون را افزایش دهد و عملکرد مغز را بهبود بخشد و علاوه بر این، استفاده از رایحه‌های طبیعی مانند اسطوخودوس و بادرنجبویه به آرامش ذهن و افزایش توانایی حفظ اطلاعات کمک می‌کند.
جایگاه تمرین‌های ذهنی، تنظیم خواب، داشتن استراحت کافی و کاهش مصرف مواد مضر برای تقویت حافظه و عملکرد مغز
وی با اشاره به اینکه تمرین‌های ذهنی نیز جایگاه ویژه‌ای در ارتقای عملکرد شناختی دارد، گفت: توصیه می‌شود افراد مهارت‌های جدیدی مانند یادگیری زبان، موسیقی یا حل معماها را تمرین کنند، چراکه این فعالیت‌ها باعث تحریک سلول‌های مغزی و افزایش ارتباطات عصبی می‌شود و به تقویت حافظه کمک می‌کند، مطالعه روزانه و یادداشت‌برداری از نکات مهم، روشی مؤثر برای بهبود توانایی یادآوری است.
پزشک و متخصص طب سنتی اضافه کرد: تنظیم خواب و استراحت کافی تأثیر مستقیمی بر حافظه دارد و خواب کافی و باکیفیت یکی از عوامل مهم در حفظ عملکرد شناختی است، همچنین توصیه می‌شود افراد از مصرف غذاهای سنگین قبل از خواب پرهیز و از دمنوش‌های آرام‌بخش مانند بابونه و سنبل‌الطیب برای بهبود کیفیت خواب استفاده کنند، چراکه خواب مناسب به مغز اجازه می‌دهد اطلاعات را دسته‌بندی و ذخیره کند و از فراموشی جلوگیری شود.
یوسفیان با بیان اینکه کاهش مصرف مواد مضر از دیگر توصیه‌هایی است که باید مد نظر قرار گیرد، خاطرنشان کرد: مصرف زیاد مواد غذایی فراوری‌شده، قندهای مصنوعی و غذاهای چرب می‌تواند عملکرد مغز را مختل کند و توصیه می‌شود که افراد رژیم غذایی متعادلی داشته باشند که شامل مواد مغذی ضروری برای مغز باشد و از مصرف غذاهای ناسالم پرهیز کنند.
مدیریت استرس و خواب کافی نیز تأثیر مستقیمی بر حافظه دارد، چراکه استرس مزمن می‌تواند باعث تخریب سلول‌های عصبی و کاهش توانایی ذخیره‌سازی اطلاعات شود و تکنیک‌های آرام‌سازی مانند مدیتیشن، تنفس عمیق و گوش دادن به موسیقی آرامش‌بخش می‌تواند به کاهش استرس و بهبود عملکرد حافظه کمک کند و داشتن خواب کافی و باکیفیت برای تثبیت اطلاعات و تقویت حافظه ضروری است.
استفاده از تکنیک‌های یادآوری مانند تصویرسازی ذهنی و ایجاد ارتباطات منطقی بین اطلاعات نیز می‌تواند به بهبود حافظه کمک کند و روش‌هایی مانند کاخ ذهنی که در آن اطلاعات به مکان‌های خاصی در ذهن مرتبط می‌شود، به افزایش توانایی یادآوری کمک می‌کند و نوشتن یادداشت‌ها و مرور منظم اطلاعات باعث تثبیت بهتر داده‌ها در حافظه می‌شود.
کاهش مصرف مواد مضر مانند الکل، دخانیات و غذاهای فراوری‌شده نیز می‌تواند به حفظ سلامت مغز و تقویت حافظه کمک کند، چراکه این مواد می‌تواند باعث التهاب مغزی و کاهش عملکرد شناختی شود و با رعایت این راهکارها، می‌توان حافظه‌ای قوی‌تر و عملکرد ذهنی بهتری داشت.
