به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، چین با رونمایی از «پروژه ۵۵۵» گام بلندی در مسیر تثبیت جایگاه خود به عنوان رهبر جهانی در اکتشافات فضایی برداشته است. این پروژه که نام آن برگرفته از مشارکت ۵۰ کشور، ۵۰۰ مؤسسه تحقیقاتی و ۵۰۰۰ پژوهشگر است، با هدف ایجاد حضور دائمی انسان در ماه و توسعه ایستگاه بین‌المللی تحقیقات قمری (ILRS) طراحی شده و قرار است با همکاری روسیه و مشارکت گسترده جهانی، آینده تحقیقات و بهره‌برداری از ماه را متحول کند.
پروژه ۵۵۵ تنها یک طرح ملی نیست، بلکه چین با دعوت از ۵۰ کشور و صدها نهاد علمی، بستر یک همکاری چندجانبه را فراهم آورده است. این همکاری نه‌تنها به گسترش دامنه پژوهش‌های علمی و فناوری در زمینه ماه منجر می‌شود، بلکه چین را در جایگاه محور اصلی پژوهش‌های فضایی قرار می‌دهد. کشورهای متعددی از جمله تایلند، آفریقای جنوبی، مصر، ونزوئلا و پاکستان تاکنون تمایل خود را برای مشارکت اعلام کرده‌اند و این روند همچنان ادامه دارد.
ایستگاه بین‌المللی تحقیقات قمری (ILRS)
ایستگاه بین‌المللی تحقیقات قمری قرار است جامع‌ترین پایگاه علمی بر سطح ماه باشد. این ایستگاه شامل بخش‌هایی در سطح ماه، مدار ماه و همچنین بخش‌هایی در زمین خواهد بود و در دو فاز تا سال ۲۰۴۵ تکمیل می‌شود. فاز نخست تا سال ۲۰۳۵ با ایجاد یک پایگاه اولیه در قطب جنوب ماه آغاز می‌شود که قابلیت انجام آزمایش‌های علمی، توسعه فناوری و بهره‌برداری محدود از منابع را خواهد داشت. فاز دوم با توسعه ایستگاه و ایجاد یک هاب مداری و امکانات گسترده‌تر، زمینه را برای پژوهش‌های پیشرفته‌تر و حتی مأموریت‌های سرنشین‌دار به مریخ فراهم می‌کند.
در این پایگاه، علاوه بر امکانات تحقیقاتی و آزمایشگاهی، زیرساخت‌هایی همچون سامانه انرژی (شامل نیروگاه هسته‌ای)، مرکز فرماندهی، سامانه‌های حمل‌ونقل سطح ماه و ارتباطات پیشرفته ایجاد خواهد شد. هدف این است که ILRS بتواند به‌صورت خودکار و بدون نیاز به حضور مداوم انسان، عملیات ساخت و بهره‌برداری را آغاز کند و در آینده میزبان فضانوردان باشد.
همکاری چین و روسیه: رقیبی برای برنامه‌های غربی
همکاری چین و روسیه در ایستگاه بین‌المللی تحقیقات قمری، پاسخی استراتژیک به برنامه‌های رقیب غربی همچون «آرتمیس» آمریکاست. این دو کشور با امضای تفاهم‌نامه رسمی در سال ۲۰۲۱، بر اصل مشاوره مشترک، ساخت مشترک و بهره‌مندی مشترک تاکید کردند و امکان ورود به پروژه حاضر را برای مشارکت همه کشورهای علاقه‌مند باز گذاشتند. این همکاری نه‌تنها ابعاد علمی و فناوری، بلکه پیامدهای ژئوپولیتیک مهمی نیز به همراه دارد و به ایجاد نظم چندقطبی در عرصه حکمرانی فضایی منجر خواهد شد.
منابع و اهداف راهبردی و گشودن دروازه‌ها به روی مشارکت جهانی
قطب جنوب ماه به‌دلیل وجود منابع بالقوه‌ای همچون یخ آب و هلیوم -۳، هدف اصلی این پروژه است. این منابع می‌توانند نقش کلیدی در تأمین انرژی آینده بشر و توسعه فناوری‌های نوین داشته باشند. از سوی دیگر، ماه بستری برای آزمایش فناوری‌های مورد نیاز برای مأموریت‌های بین‌سیاره‌ای، از جمله سفر به مریخ، خواهد بود.
چین با تاکید بر رویکرد بین‌المللی در پروژه ILRS، همه کشورهای علاقه‌مند را به مشارکت دعوت کرده است. تاکنون ۱۷ کشور به‌طور رسمی تمایل خود را اعلام کرده‌اند و این رقم رو به افزایش است. این سیاست، ضمن تقویت جایگاه چین در عرصه دیپلماسی فضایی، موجب ارتقای سطح فناوری و تبادل علمی میان کشورها می‌شود.
پروژه ۵۵۵ چین و ساخت ILRS، نه‌تنها تلاش برای حضور دائمی انسان در ماه، بلکه تلاشی برای بازتعریف همکاری‌های بین‌المللی در عصر جدید اکتشافات فضایی است. با ورود ده‌ها کشور و هزاران پژوهشگر به این پروژه، آینده ماه دیگر در انحصار یک یا چند کشور قرار نخواهد داشت و جهان شاهد شکل‌گیری الگویی جدید از همکاری و رقابت در فضا خواهد بود.
